Hình ảnh: Tượng Đức Phật thiền tọa tại một di tích Phật giáo ở Sri Lanka
Giới thiệu
Những ai đã từng hành trình trên con đường tìm kiếm sự thanh tịnh và giải thoát tâm linh chắc chắn đã gặp phải những điểm trì trệ. Để đạt thành tựu trong việc này, việc kết hợp giáo pháp và thiền là rất quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về một pháp căn bản, Vô lượng nghĩa và định Vô lượng nghĩa, mà Theo Trí Giả đại sư trong Thiên Thai tông đã nhấn mạnh như vậy.
Thiền và giáo pháp
Thiền mà không hiểu biết đúng đắn về giáo pháp sẽ khiến ta rơi vào ngoại đạo. Còn hiểu biết về giáo pháp mà không thiền cũng không mang lại lợi ích thực sự. Đó là lý do tại sao chúng ta cần kết hợp cả hai. Thiền giúp ta vượt qua biển Thức, nơi mà những nghiệp chướng nổi dậy, khởi lên hiện hành. Nếu ta không vượt qua được thức uẩn, ta sẽ không thể tiếp cận được thế giới Phật.
Vượt qua thức uẩn
Để vượt qua thức uẩn, ta cần đạt được những tầng định trong thiền định. Có năm tầng định mà ta cần trải qua: vượt sắc uẩn, thọ uẩn, tưởng uẩn, hành uẩn và thức uẩn. Nếu ta không vượt qua được thức uẩn, ta sẽ rơi vào trạng thái vô minh và không thể giải thích những vấn đề mà ta không hiểu. Do đó, chúng ta cần phá vô minh để trở lại cuộc sống bình thường.
Hành uẩn và tầng định
Ngồi thiền giống nhau, nhưng chỉ khi chúng ta chuyển nội tâm mới quan trọng. Vượt qua các tầng định này, chúng ta sẽ tiến đến cao trào Thiền Định. Duyên khí cùng hợp, chúng ta sẽ tiến qua Định sanh hỷ lạc và Ly hỷ diệu lạc, để đến với Xả niệm thanh tịnh. Trải qua cả bốn tầng định này, chúng ta sẽ đạt được Trời Sắc giới.
Trong thế giới Sắc giới
Dù còn thân người, nhưng tâm thức của người tu phá đã ở trong Sắc giới, trên tầng Trời Dục giới. Ở Dục giới, vẫn còn những tình cảm, nhưng chúng ta đã phá vụn chúng và tiến vào Sắc giới. Bắt đầu với việc đạt Ly sanh hỷ lạc, chúng ta tìm thấy niềm vui sâu kín trong lòng, khám phá những điều tuyệt vời trong thiền định mà không thấy trong cuộc sống thường ngày. Đó là khi chúng ta khám phá được nguồn vui bên ngoài cuộc sống hằng ngày.
Vô lượng nghĩa kinh và Vô lượng nghĩa xứ định
Vô lượng nghĩa kinh và thực tập Vô lượng nghĩa kinh là cách chúng ta tiếp cận Vô lượng nghĩa xứ định. Theo Đại thừa, chúng ta cần có sự hướng dẫn từ Bồ-tát Văn Thù Sư Lợi và Bồ-tát Phổ Hiền để hiểu rõ vô lượng nghĩa. Điều này là vì thế giới của Phật và Bồ-tát rất rộng lớn, không thể tiếp cận được bằng các pháp thuộc về thế giới Nhị thừa. Nhưng khi chúng ta thấu hiểu thế giới Phật như vậy, chúng ta sẽ tiếp tục tu hành và thực hiện đạo Bồ-tát mà không bao giờ chán nản.
Tầm quan trọng của Vô lượng nghĩa xứ định
Vào Vô lượng nghĩa xứ định, chúng ta sẽ thấy sự phát triển của chính mình và thấy sự hiện hữu của Thiên long bát bộ và chư Thiên thỉnh Phật thuyết pháp. Với Vô lượng nghĩa xứ định, chúng ta sẽ nhìn rõ sự thật của các sự việc và giải quyết chúng đúng cách. Chỉ khi quan sát trong định mới thấy đúng.
Định và thế giới Thật báo của Phật
Trong thiền định, chúng ta sẽ thấy thế giới Thật báo của Phật, nơi mà chúng ta có thể thấy sự vô tác diệu lực. Chúng ta sẽ thấy rằng không cần phải làm gì, công đức vẫn được hành thành tựu. Nhờ vào Kinh Pháp hoa, chúng ta sẽ thấy rõ những loại định và những phương pháp giáo hóa của các Bồ-tát để cứu độ chúng sanh.
Những tiêu chí để học Vô lượng nghĩa kinh
Vô lượng nghĩa kinh khuyên chúng ta phải có phạm hạnh thanh tịnh và tu giới định tuệ. Chúng ta cũng cần phải có Bồ-đề tâm độ chúng sanh, tức là chúng ta phải đồng hành nguyện với Phật và Bồ-tát. Chỉ khi đạt được ba tiêu chuẩn này mới có thể tiến vào Vô lượng nghĩa xứ định.
Kết luận
Với Vô lượng nghĩa xứ định, chúng ta có thể quan sát các pháp và sự diễn biến của muôn pháp một cách đúng đắn hoàn toàn. Chúng ta có thể trở lại cuộc sống này và làm lợi ích cho chúng hữu tình. Từ những sở đắc này, chúng ta có thể thấy rõ Phật dạy nhiều loại định và những phương pháp giáo hóa của Ngài. Và quan trọng nhất, chúng ta sẽ có thể trải nghiệm và tìm thấy sự thực tại của thiền định.
