(Trích từ cuốn sách “Hướng đi của đạo Bụt cho hòa bình và môi sinh” của Sư Ông Làng Mai)
Thiên Nhiên và Hạt Bắp
Khi chúng ta nhìn cây bắp con, ta không thấy hạt bắp mà ta tưởng hạt bắp đã chết. Nhưng thực ra, hạt bắp đã trở thành cây bắp. Thông qua việc quan sát, chúng ta nhận ra hạt bắp trong cây bắp. Điều này được gọi là "vô phân biệt trí" - không có sự phân biệt giữa hạt bắp và cây bắp, vì hạt bắp và cây bắp là một. Ta không thể tách hạt bắp ra khỏi cây bắp và ngược lại. Nhìn sâu vào cây bắp con, ta có thể thấy hạt bắp, hạt bắp chỉ thay đổi hình dạng. Cây bắp là sự tiếp nối của hạt bắp.
Tương Tự́ Trong Tự Nhiên
Nhờ việc thực hành thiền, ta có thể nhìn thấy những điều mà người khác không thể nhìn thấy. Thông qua việc quán chiếu, chúng ta nhận ra mối quan hệ mật thiết giữa cha mẹ và con cái, giữa cây bắp và hạt bắp. Chính vì vậy, chúng ta cần thực tập để nhận thức rằng chúng ta tương tức với nhau. Khổ đau của một người là khổ đau của tất cả mọi người. Nếu chúng ta nhìn nhận rằng chúng ta đều là anh em với nhau, khổ đau của người này cũng là khổ đau của người kia, thì chiến tranh sẽ chấm dứt mau chóng. Nếu chúng ta nhận ra rằng chúng ta và các loài sinh vật khác đều có chung một bản thể, thì không có sự chia cách hay phân biệt, chúng ta sẽ sống chung hòa bình với mọi loài và thiên nhiên.
Tự Do Từ Tình Thương
Thấu suốt được tính tương tức, ta sẽ không còn phàn nàn, đổ lỗi cho nhau, không còn bóc lột, chém giết nhau. Chỉ với ý thức sáng tỏ đó mới mong cứu vãn được trái đất xinh đẹp của chúng ta.
Hình ảnh minh họa: Cảnh thiên nhiên tươi đẹp
Đối Xử Hài Hòa Với Thiên Nhiên
Chúng ta thường nghĩ rằng ta và thế giới thực vật và động vật khác nhau, không có gì liên quan. Đôi khi ta bâng khuâng không biết nên đối xử với thiên nhiên như thế nào. Nhưng nếu chúng ta nhìn ra rằng con người và thiên nhiên không thể tách rời nhau, ta sẽ biết cách đối xử với thiên nhiên như đối xử với chính bản thân mình, với tất cả sự cẩn trọng nhẹ nhàng và tình thương yêu, không có sự bạo động. Nếu ta không muốn bản thân bị thương tổn, ta không nên làm thương tổn thiên nhiên, vì làm thương tổn thiên nhiên cũng là làm thương tổn chính bản thân mình.
Sứ Mệnh Của Chúng Ta
Chúng ta cần nhìn thấy rằng số phận của mỗi người đóng góp vào số phận chung của toàn thể nhân loại. Nếu chúng ta muốn sống hạnh phúc, chúng ta cũng cần giúp cho những loài khác sống hạnh phúc. Muốn có một xã hội và môi trường lành mạnh, chúng ta cần bình đẳng về giáo dục, công việc, có đủ thức ăn, chỗ ở, không khí và nước uống sạch. Nếu không, nền kinh tế và chính trị sẽ phá sản toàn bộ nhân loại.
Tìm Thấy Sự Hài Hòa
Muốn khôi phục lại sự hài hòa, chúng ta cần hợp tác với nhau trong tinh thần hòa hợp để tồn tại. Nếu chúng ta tiếp tục sống tách biệt và chỉ để ý đến những nhu cầu riêng của mình, chúng ta sẽ không đóng góp gì cho hòa bình chung của nhân loại. Chúng ta là một phần của thiên nhiên, và chúng ta cần nhận thức điều này trước khi xây dựng một cuộc sống hòa hợp với nhau. Nếu chúng ta giữ tâm độc ác và không nhìn nhận tương tự, thì chúng ta sẽ phá hủy sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Chúng ta cần những đạo luật từ bi để biết cách hành xử nhẹ nhàng với chính bản thân và với thiên nhiên, nhờ đó ta có thể chữa trị thương tích và kết thúc sự độc ác về con người và thiên nhiên.
Hình ảnh minh họa: Thiên nhiên tàn phá môi trường
Sống Hài Hòa Với Thiên Nhiên
Chúng ta là một phần của thiên nhiên, do đó chúng ta cần đối xử với thiên nhiên như đối xử với chính bản thân. Nếu chúng ta cố gắng kiểm soát thiên nhiên, nó sẽ trở nên nổi loạn. Thay vào đó, chúng ta cần trở thành người bạn đồng hành, để biết cách sử dụng những điều kiện thuận lợi của thiên nhiên để xây dựng một môi trường sống hài hòa. Điều này đòi hỏi hiểu biết chính xác về thiên nhiên. Muốn tránh những thảm họa, chúng ta cần nghiên cứu địa chất của vùng đất mà chúng ta sống. Nhờ việc nắm vững thông tin về địa chất, chúng ta có thể xây dựng những phương án phòng ngừa, thay vì áp đảo thiên nhiên bằng cách xây đập, phá rừng và áp dụng những biện pháp khác chỉ gây thêm tổn hại cho môi trường.
Hình ảnh minh họa: Cảnh biển đẹp
Khôi Phục Hòa Bình Với Thiên Nhiên
Muốn khôi phục hòa bình, chúng ta cần thay đổi môi trường sống. Thay đổi hệ thống chính trị không phải là giải pháp duy nhất. Phương án tiêu thụ vô định cũng không giải quyết được vấn đề. Nguồn gốc của tình trạng tâm bệnh hiện nay đến từ sự phát triển quá mức của nền kinh tế, dẫn đến ô nhiễm môi trường, thiếu nguồn tài nguyên thiên nhiên và phá hủy môi trường sống của nhiều loài sinh vật. Muốn chấm dứt tình trạng này, chúng ta cần phòng bệnh.
Trách Nhiệm Của Chúng Ta
Khi ta nhận thức trách nhiệm của mình đối với nhân loại, ta biết giữ gìn tinh thần luôn lành mạnh. Bằng cách làm như vậy, ta không chỉ giúp người khác không bị bệnh hoạn mà còn giúp chính mình không bị bệnh hoạn. Dù ta là ai, tu sĩ, nghệ sĩ, bác sĩ, công nhân hay nhà chính trị, chúng ta đều là con người như nhau. Nếu chúng ta không áp dụng những gì ta dạy cho người khác vào cuộc sống hàng ngày, ta cũng sẽ mắc bệnh tâm thần như họ. Nếu ta tiếp tục sống theo lối lẻo lòe của hiện tại, ta sẽ trở thành nạn nhân của lối sống không lành mạnh.
Hiểu Về Tương Tự
Một người nghệ sĩ chỉ nhìn thấy rõ cây khi ông ta có một mối giao cảm nào đó với cây. Một con người không có tình cảm thì không thể nhìn thấy một con người khác, cũng như không thể nhìn thấy một cây. Hầu hết chúng ta không nhìn thấy được sự vật vì chúng ta không trọn vẹn là chúng ta. Chỉ khi ta là chính mình một cách trọn vẹn, ta mới nhận ra rằng một người thôi cũng đủ để chứng minh cho mọi người thấy cuộc sống có giá trị. Nhưng tin vào tương lai để làm gì khi hàng triệu người sống đau khổ và chết dần mòn quanh ta mà ta vẫn không hay biết. Chỉ khi ta thấy được những gì đang xảy ra quanh ta, ta mới thấy rõ chính mình và vạn vật.
Hình ảnh minh họa: Cảnh biển đẹp
Hãy Sống Cho Tương Lai
Hãy nhớ cơn sóng thần năm 2000 ở Ấn Độ Dương, hàng trăm ngàn người đã mất mạng trong thảm kịch đó. Rất nhiều người khác từ khắp nơi trên thế giới cũng bị cuốn đi. Khi đó, tất cả chúng ta đều đặt câu hỏi tại sao, tại sao Chúa để cho chuyện này xảy ra, tại sao những người này phải chết? Nhưng thông qua việc thực hành thiền, chúng ta nhìn sâu và nhận ra rằng khi những người này chết, lòng chúng ta cũng chết theo họ, vì chúng ta có mối liên hệ mật thiết với nhau.
Sống Vì Hòa Bình
Chúng ta biết rằng khi người thân yêu của chúng ta chết, một phần của chúng ta cũng chết theo. Chúng ta chết cùng với họ. Nếu chúng ta có hiểu biết và tình yêu, khi người khác chết, dù người đó là một người xa lạ, ta vẫn cảm thấy đau khổ và chết theo họ. Ta nhận thấy rằng họ chết thay cho chúng ta. Vì vậy, ta phải sống cho họ. Ta phải sống như thế nào để con cháu chúng ta có một tương lai tươi sáng hơn.
Hình ảnh minh họa: Cảnh thiên nhiên tươi đẹp
Tuệ Giác Tương Tự
Khi ta nhìn sâu vào bản chất của sự vật, ta khám phá được thực tướng của sự vật đó, đó chính là tính tương tự. Thấy được tính tương tự trong mọi sự vật, ta có được sự bình an và đủ sức mạnh để đương đầu với mọi thứ. Với tuệ giác này, ta sẽ dễ dàng thực hiện công việc thương yêu và bảo vệ lâu dài cho trái đất cũng như cho mọi người và mọi loài sống trên trái đất.
