Nghi thức cúng thí thực là một trong những nghi thức tâm linh quan trọng trong đạo Phật, nhằm tưởng nhớ và cúng dường đến tất cả những sinh linh đã mất trong gia đình và những linh hồn đang lang thang khổ đau. Cúng cô hồn, hay còn được gọi là cúng thí thực, không chỉ đơn thuần là một nghi lễ mà nó còn mang ý nghĩa sâu sắc về tình người, lòng từ bi và tha thứ.
Cúng thí thực là gì?
Cúng thí thực là một trong những nghi thức quan trọng trong đạo Phật, diễn ra vào ngày Rằm tháng 7 âm lịch hàng năm. Nghi lễ cúng thí thực tại nhà thường bao gồm việc đốt hương, cúng thức ăn, tiền vàng, vật phẩm thần linh để cầu nguyện cho linh hồn được an vui, bình an trong cõi bất tử. Đây là hành động bố thí, để cầu giúp đỡ những linh hồn chết trẻ, chết đường chết chợ không có người thờ cúng luôn khao khát.
Lễ cúng cô hồn không chỉ đơn giản là một nghi lễ tín ngưỡng mà còn là một sự tỏ lòng biết ơn và tôn trọng đối với những linh hồn bất hạnh. Trong ngày này, người ta thường chuẩn bị các món ăn như bánh trôi, bánh chay, hoa quả, rượu, trà và các vật dụng cúng dường để đặt lên bàn thờ. Sau đó, người thực hiện sẽ đọc kinh và cầu nguyện, nhắc đến tất cả các vị phật và các vị thần cũng như tất cả các vong linh đã từ trần.
Tầm quan trọng của nghi thức cúng thí thực, mục đích là gì?
Nghi thức cúng cô hồn có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong văn hoá và tâm linh của người Việt Nam. Việc cúng cô hồn cho phép người thân của những người đã qua đời thể hiện sự tri ân, tôn trọng và chăm sóc đến những linh hồn lang thang, chết oan, vô tội hoặc không có người thân chăm sóc.
Ngoài ra, nghi thức cúng cô hồn còn có mục đích an ủi và cầu nguyện cho các linh hồn yên nghỉ trong bình an, giải thoát khỏi đau khổ trong cõi âm. Việc cúng cô hồn cũng mang ý nghĩa cầu xin sự bảo trợ, phù hộ của các vị thần, linh hồn để gia đình được bình an, may mắn và hạnh phúc.
Một mục đích khác của nghi thức cúng cô hồn là để xua đuổi vận xui, giúp gia đình tránh khỏi những tai ương và đón nhận những điều may mắn, tốt đẹp trong tương lai. Việc cúng cô hồn cũng có thể giúp gia đình tạo ra sự gắn kết, đoàn kết và đồng cảm trong cộng đồng.
Cúng thí thực diễn ra vào ngày nào? Có cúng hằng ngày được không?
Cúng thí thực diễn ra từ ngày mùng 2 đến trước 12h trưa ngày 15 tháng 7 âm lịch. Trong tháng 7 âm lịch, còn có lễ Vu lan báo hiếu, những gia đình sẽ tiến hành làm lễ cúng Phật, cúng gia tiên trước khi cúng thí thực. Đối với những nhà chùa lớn, như chùa Ba Vàng, lễ cúng thí thực được diễn ra vào mỗi buổi chiều để các linh hồn luôn được no đầy, không bị đói khổ.
Cúng thí thực tại nhà như thế nào?
Nghi thức cúng cô hồn tại nhà bao gồm các bước sau:
Chuẩn bị mâm cúng cô hồn
Chuẩn bị mâm cúng cô hồn là một phần rất quan trọng trong quá trình cúng thí thực, và nó phụ thuộc vào truyền thống và tôn giáo của từng gia đình hoặc cộng đồng. Một số vật phẩm thường xuất hiện trong mâm cúng thí thực của người Việt Nam bao gồm:
- Pha nước trà có hương thơm như trà hoa sen , trà hoa cúc, trà phổ nhĩ.
- Mâm cúng bao gồm: 1 dĩa muối gạo, 12 chén nhỏ cháo trắng loãng, 12 cục đường thẻ, giấy tiền, giấy áo, mía, bánh kẹo, hoa quả ngũ sắc, ngô luộc, sắn luộc, khoai lang luộc, nước, nến và nhang.
Văn khấn cúng thí thực
Sau khi chuẩn bị mâm cúng xong, bạn có thể đọc văn khấn cúng thí thực như sau:
Bài khấn 1:
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Nam mô thập phương pháp giới thường trụ Tam Bảo tác đại chứng minh!
Con/chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Hiền Thánh Tăng chứng minh và gia hộ cho con/chúng con. Con/chúng con xin thỉnh chư Thiên, chư Thần linh quang giáng về đây, chứng giám lòng thành và ủng hộ cho gia đình con/chúng con.
Đệ tử con tên là:... Pháp danh (nếu có):... ở tại:... Hôm nay là ngày... tháng... năm..., gia đình con/chúng con, vâng theo lời Đức Phật dạy, hướng tới các vong linh ngạ quỷ khổ đói, thực tập tu tâm từ bi. Con/chúng con sắm sửa vật thực lòng thành, thực hành bố thí, hiến cúng đến cho chúng và cũng đem công đức này, để cầu hạnh phúc đến cho gia đình.
Đệ tử con/chúng con chân thật tu học, dưới sự giáo dưỡng của Sư Phụ và chư Tăng chùa Ba Vàng, con/chúng con xin được nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện độ sinh và độ cho vong linh của...
Con/chúng con xin thỉnh mời các vong linh cô hồn, ngạ quỷ lang thang đói khổ, không người thân cấp để cúng tế, cùng các vong linh có hữu duyên với gia đình con/chúng con, được nương năng lực của Tam Bảo, mà vẫn tập về tại nơi đây, dự pháp nghe kinh, mong nguyện họ được nương oai lực Tam Bảo, được giác ngộ và thọ tài ẩm thực hiến cúng của gia đình con/chúng con.
Chúng con nhất tâm mời thỉnh (3 lần) Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông, 1 lễ).
Bài khấn 2:
Nam mô thập phương pháp giới thường trụ Tam Bảo tác đại chứng minh! Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Con/chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, cùng chư Thánh Hiền Tăng chứng minh và gia hộ cho con/chúng con. Con/chúng con xin thỉnh mời chư Thiên, chư Thần Linh vân tập về nơi pháp hội ủng hộ cho pháp hội của con/chúng con.
Đệ tử con tên là:... Pháp danh (nếu có):... ở tại:...
Hôm nay là ngày... tháng... năm... nhân duyên (đọc nhân duyên: gia đình, tên: cơ quan, cửa hàng...)... làm lễ cúng (rằm, giỗ,… khai trương, cầu an, cầu siêu, 49 ngày…)..., nên con/chúng con xin vâng theo lời Đức Phật dạy, thực hành tu tâm từ bi, hướng tới các vong linh khổ đói nơi cõi ngạ quỷ. Nên con/chúng con sắm sửa vật thực lòng thành, xin hiến cúng đến cho các vong linh cô hồn ngạ quỷ, cũng là để cầu phước lành đến cho (gia đình; tên cơ quan, cửa hàng…)…
Con/chúng con xin nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện độ sinh, độ cho vong linh của chư Tăng chùa Ba Vàng, con/chúng con xin thỉnh mời các vong linh cô hồn ngạ quỷ không nơi nương tựa, không người cấp đỡ lang thang đói khổ, mong muốn nương tựa Tam Bảo tu hành để thoát khổ, cùng các vong linh có hữu duyên với (gia đình; cơ quan, cửa hàng…)… con/chúng con, (tùy duyên mời thêm vong linh ở tại nơi mình cúng) được nương năng lực của Phật, Pháp, Tăng, Tam Bảo mà vân tập về tại đàn lễ này, nghe kinh được giác ngộ và thọ tài ẩm thực hiến cúng của con/chúng con.
Con/chúng con nhất tâm mời thỉnh. (3 lần) Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông)
Nghi thức cúng thí thực gồm những gì, diễn ra như thế nào?
Nghi thức cúng cô hồn bao gồm các bước sau:
- Nguyện hương: Đốt hương để tạo không khí trong lành cho nghi lễ cúng thí.
- Đọc văn khấn: Đọc các lời cầu nguyện và kêu gọi sự giúp đỡ từ các vị Phật để giúp các linh hồn được siêu thoát.
- Lễ Phật: Lễ dâng hoa và nến cho các vị Phật.
- Tán Pháp: Thuyết giảng các bài kinh phật giúp các linh hồn lắng nghe và tiếp thu giá trị phật pháp.
- Tụng kinh: Đọc kinh phật để giúp các linh hồn giải thoát và tiếp tục hành trình đến cõi vĩnh hằng.
- Khai thị cho vong linh: Quỳ, chắp tay và chủ sám đọc lời khai thị để xác định danh tính của các linh hồn cần được cầu nguyện.
- Cúng thực, phát nguyện: Đọc biến thực, biến thủy, pháp khí và dâng các món ăn, nước uống để cầu nguyện cho các linh hồn được an vui.
- Phục nguyện: Lễ dâng hoa và nến để cầu nguyện cho các linh hồn được an nghỉ.
- Tam tự quy: Cầu nguyện cho các linh hồn được siêu thoát và tiếp tục hành trình đến cõi vĩnh hằng.
Trên đây là một số thông tin về nghi thức cúng thí thực, hy vọng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tín ngưỡng và tâm linh của nghi lễ này. Cúng thí thực không chỉ là sự tôn vinh linh hồn mà còn là một trong những nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt Nam, gắn kết và chia sẻ yêu thương với những linh hồn đang lang thang khổ đau.
