Lòng tham sân si, một khía cạnh của con người, có thể gây ra nhiều tác hại và đau khổ cho bản thân và những người xung quanh. Lời Phật dạy đã cung cấp cho chúng ta sự thức tỉnh về những hệ quả tiêu cực mà tham sân si mang lại. Hãy cùng nhau khám phá và tìm hiểu về vấn đề này. Tác hại của tham sân si
Trong cuộc sống, nhiều người bị ám ảnh bởi lòng tham sân si. Họ thường ghen tỵ và đố kỵ người khác. Việc sử dụng những hành động không đúng đắn để đạt được những ước mơ của mình sẽ gây ra nhiều tác hại. Theo lời Phật dạy, khi lòng tham của con người cao lên, sẽ có nhiều phúc đức tiêu tan nhanh chóng và báo ứng càng lớn. Điều này đặc biệt hiển nhiên ở những người trộm cắp, gian lận, cờ bạc hoặc cá độ. Bên cạnh đó, "sân" sẽ tạo ra cảm giác khó chịu và dẫn đến cơn giận. Khi con người trở nên tức giận nhiều, họ ngày càng trở nên uất hận và nảy sinh những ý định xấu xa. "Si" sẽ làm mờ lý trí, khiến bạn không nhìn thấy được những điều xấu nhất đang xảy ra từ bên trong. Với thời gian, "si" sẽ đẩy con người vào con đường tội lỗi không dừng lại.
Lời Phật dạy về tham sân si
Lời Phật dạy: "Nguồn cội của mọi khổ đau trên đời đều từ 3 việc mà ra đó là tham, sân, si." Cụ thể, "tham" là nguồn gốc của sân hận, khiến chúng ta sống trong bóng tối và gây ra nghiệp ác. Dưới đây là những bàn luận về lời Phật dạy về từng khía cạnh của tham, sân, si.
Lời Phật dạy về lòng tham
"Tham" là sự đắm say và ham muốn một điều gì đó. Tại cốt lõi của lòng tham là các nhu cầu cơ bản của con người như tài sản, sắc đẹp, danh tiếng, thức ăn và ngủ nghỉ. Khi ham muốn tăng lên ngoài mức bình thường, lòng tham sẽ xuất hiện thông qua hành động và lời nói. Theo lời Phật dạy, lòng tham không phải là bản chất của con người. Ban đầu, con người sinh ra trong sạch và thiện lương. Tuy nhiên, lòng tham lớn dần theo thời gian và dẫn đường cho những hành động sai trái. Có những người giàu có nhưng vì lòng tham mà sống ích kỷ, hủy hoại người khác. Hoặc có người giàu có nhưng sợ tiêu tiền, không dám thưởng thức cuộc sống. Cũng có những người có quyền lực nhưng vì lòng tham nên lợi dụng quyền lực, cướp đoạt công lao của người khác. Theo Kinh Thập Thiện Nghiệp Đạo, khi bạn không có khao khát tham muốn, bạn sẽ được hưởng phúc đức và hạnh phúc. Lời Phật dạy rằng, lòng tham không bao giờ có giới hạn, và tham lam càng nhiều thì báo ứng càng lớn. Luật nhân quả của lòng tham sẽ được trả ngay trong kiếp này.
Lời Phật dạy về "sân"
"Sân" được hiểu là cơn giận, lòng giận dữ và thù hận khi không vừa lòng. Hơn nữa, bạn sẽ cảm thấy bất bình vì bị xúc phạm, và trong lòng nảy sinh oán ghét và ý định trả thù. Chúng ta cần biết rằng "sân" được hình thành do sự yêu thích cái tôi của từng người. Bạn sẽ cảm thấy khó chịu khi bị chửi rủa hoặc bị chỉ trích, hoặc khi tài sản của mình bị tổn thương. Khi sự khó chịu gia tăng, sẽ dẫn đến cơn giận và từ đó tạo ra những hành động không tốt. Trong cuộc sống, không thể tránh khỏi sự đánh giá và chỉ trích từ người khác. Hãy luôn giữ một tâm trạng vui vẻ và nhìn nhận đó như là những lời khuyên hữu ích để chúng ta tự cố gắng hơn.
Lời Phật dạy về "si"
"Si" có nghĩa là si mê, không suy nghĩ, ngu ngốc và không biết lắng nghe và hiểu biết. Do đó, người mang trong mình "si" sẽ làm nên những điều gây hại cho chính mình và người khác. "Si" sẽ che mờ tâm trí, khiến những thói hư tật xấu gia tăng và đưa con người vào con đường tội lỗi triền miên. lời phật dạy về tham sân si khuyên con người không nên tu theo lối khổ hạnh khắt khe, vì những hành động này sẽ không đem lại giải thoát hay làm cho chúng ta trở nên trong sạch. Con người sống trong vô số kiếp nghiệp báo, nhưng mỗi người có thể xây dựng một tương lai tốt đẹp. Chúng ta cần hết tham và biết đủ, chỉ khi đó chúng ta mới nhận được thiện lành và phúc đức. Cuộc sống ngắn ngủi và nhân sinh vô hạn, vì vậy nếu chúng ta cứ mãi tham lam, chúng ta sẽ dẫn đến đau khổ cho mình.
Cách tu hành chế ngự tham sân si
Như đã đề cập trên, lời Phật dạy về tham sân si đã cung cấp cho chúng ta những phương pháp để đối phó với vấn đề này. Dưới đây là một số cách tu hành để chế ngự tham sân si:
Dùng Tâm Đối trị để chế ngự tham sân si
Theo Phật dạy, Chư Phật tuân theo tịnh tâm và giác ngộ thông qua trí huệ. Trái lại, chúng ta bị trôi dạt trong cuộc sống và hồi sinh. Để loại bỏ tham sân si khi niệm Phật, chúng ta cần có tịnh tâm. Đây là cách dùng tâm để kiểm soát suy nghĩ về tham sân si của chúng ta.
Dùng Lý Đối Trị để chế ngự tham sân si
Khi suy nghĩ tham sân si nổi lên và không thể kiểm soát bằng tâm, hãy sử dụng lý. Ví dụ, khi tâm tham muốn xuất hiện, sử dụng lý để nhìn nhận tất cả những điều không thường, không vĩnh cửu, không tồn tại. Nếu tâm tức giận phát hiện, hãy sử dụng lý để nhìn nhận tình yêu thương, dìu dắt, kiên nhẫn và nhẫn nhục. Lời Phật dạy rằng, sử dụng lý để chế ngự tham sân si.
Dùng Sự Đối Trị để chế ngự tham sân si
Đối với những người có nghiệp tội nặng, chúng ta cần sử dụng sự và hình thức để chế ngự tham sân si. Ví dụ, nếu bạn dễ nổi giận và muốn tranh cãi, hãy rời khỏi tình huống và uống một ly nước lạnh để giảm bớt sự tức giận. Hoặc nếu lý không đủ để kiềm chế, hãy gần gũi với những người khôn ngoan để quên đi những ý nghĩ tham sân si. Vì tâm của con người theo theo cảnh, nếu cảnh không còn, những ý nghĩ về tham sân si sẽ phai nhạt.
Dùng Sám Tụng Đối Trị để chế ngự tham sân si
Theo lời Phật dạy, ta cũng có thể sử dụng sám hối và niệm Phật để chế ngự tham sân si. Sự sám hối và niệm Phật thường xuyên có thể tiêu diệt những nghiệp tội và mang lại phước đức. Bạn có thể niệm biến chú Đại Bi, tạng kinh Kim Cang Bát Nhã để loại bỏ tâm tham sân si.
Tóm lại, lời Phật dạy về tham sân si nhắc chúng ta về tác hại của lòng tham và cảnh báo rằng, sự sở hữu từ đau khổ của người khác là không công bằng và sẽ có những hậu quả. Hy vọng những chia sẻ này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tham sân si và cách tu hành để chế ngự nó.
