"Tâm sinh tướng" - Phân tích về tâm và tướng mạo

Tâm sinh tướng là gì?

"Tâm sinh tướng" được coi là một "thuật" nhìn người của người xưa. Họ cho rằng tính cách, tâm tính của con người sẽ được thể hiện qua tướng mạo. Điều này cho đến nay vẫn còn được áp dụng khá phổ biến trong xã hội. Vậy "Tâm sinh tướng" là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này.

Tâm là gì?

Tâm trong tiếng Hán nghĩa là trái tim, tấm lòng, tâm tư của con người. Từ này ngụ ý chỉ mọi suy nghĩ hay hành động đều xuất phát từ bên trong bản thể mỗi người.

Theo quan niệm Phật giáo, tâm là một thứ vô hình, không nằm ở vị trí cụ thể nào trên thân nhưng hiện diện ngay trong thân. Tâm chịu ảnh hưởng, chi phối từ thân thông qua các giác quan. Tâm là một dòng chảy, luôn luôn biến đổi theo cảm giác sướng - khổ, vui - buồn, yêu - ghét của thân trong sự sống.

Tâm có hai đặc tính cơ bản: trong suốt và sáng tỏ. Người có tâm tốt là người có tấm lòng, tư tưởng tốt. Điều này được bộc bạch ra bên ngoài bằng những hành động chân thành.

Tướng là gì?

Tướng (tướng mạo) là một thuật ngữ Hán Việt dùng để chỉ dáng vẻ bên ngoài của con người như: nét mặt, hình dáng,... Tướng thường được xem là sự biểu hiện của tâm tính, khả năng hay số mệnh của một người.

Một người có tướng tốt không hẳn là người có ngũ quan tốt, mà là người có thần thái, phong thái tốt. Điều này bắt nguồn từ sâu trong tâm của họ, không thể giả tạo. Cho dù may mắn có khuôn mặt đẹp đẽ nhưng không có duyên cũng không phải là người có tướng tốt.

Người có thiện tâm thường tỏa ra một loại hào quang, thần thái toát lên vẻ an hòa, tự tại, khiến người gặp gỡ thấy thoải mái, dễ chịu.

"Tâm sinh tướng" là gì?

Ý nghĩa của câu nói "tâm sinh tướng" chính là nhấn mạnh vai trò của cái tâm đối với cái tướng của con người.

Nhiều người cho rằng, khi con người cảm thấy bình yên, vui vẻ, an nhiên tự tại thì sắc mặt hồng hào và sáng bóng, người khác nhìn vào sẽ cảm thấy dễ chịu, thoải mái. Hơn thế nữa, tâm tính tốt còn giúp sở hữu dung mạo phúc hậu với những đường nét hài hòa. Điều này giúp thu hút được nhiều may mắn trong cuộc sống.

Ngược lại, người thường xuyên có những suy nghĩ tiêu cực, căng thẳng, hoặc thường lừa dối và toan tính hãm hại người khác thì sắc mặt sẽ dần mất đi vẻ sáng bóng và phúc hậu. Đó cũng là lý do dẫn đến dung mạo có phần kém sắc và hung dữ.

"Tâm sinh tướng" là một quan niệm hợp lý, tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều trường hợp chúng ta không thể "trông mặt mà bắt hình dong". Nghĩa là tướng mạo không quyết định hoàn toàn tâm tính và nhân cách của một cá nhân.

Có nhiều người tuy không có tướng mạo đẹp nhưng tâm hồn đẹp và thiện lành. Thay vì tướng mạo nổi bật, nguồn năng lượng tích cực của họ khiến mọi người cảm thấy vui vẻ và thoải mái. Ngược lại, một người có tướng mạo đẹp đẽ nhưng bản thân lại mưu mô, xảo quyệt, ích kỷ, toan tính thì phúc tướng sẽ dần biến mất và trở nên dữ tợn, thiếu thiện cảm.

"Tâm sinh tướng" không được chứng minh hoặc xác nhận bằng khoa học. Nó thường được xem là một phần của văn hóa và tín ngưỡng dân gian. Mặc dù không có bằng chứng khoa học cụ thể về tính chính xác của "tâm sinh tướng", nhưng đây vẫn là quan niệm tồn tại và được sử dụng cho đến tận ngày nay. Một số người tin rằng, khi quan sát tướng mạo, họ sẽ hiểu biết về tính cách, khả năng và hướng đi trong cuộc sống của chính mình và người khác.

Dù vậy, việc đánh giá con người là một quá trình phức tạp và đa chiều, không thể chỉ thông qua việc nhận định tướng mạo. Ta cần có một cái nhìn tổng thể và xem xét nhiều yếu tố khác nhau để đưa ra một đánh giá đúng đắn về một người nào đó, bao gồm cả hành vi, hành động và lời nói. "Tâm sinh tướng" có thể đưa ra một số gợi ý về tính cách của một người, nhưng không nên cho điều này là "kim chỉ nam" để nhận định về tính cách, tương lai, số mệnh của người đó.

Tóm lại, "tâm sinh tướng" không phải là một khái niệm khoa học chứng minh rõ ràng, nhưng nó có giá trị với những người tin vào nó và muốn sử dụng để tìm hiểu về bản thân và người khác.

"Tâm sinh tướng" tiếng Anh là gì?

"Tâm sinh tướng" trong tiếng Anh được gọi là physiognomy. Nghĩa của từ này là nghệ thuật đánh giá tâm tính của con người dựa trên các đặc điểm ngoại hình và khuôn mặt.

"Tâm sinh tướng" trong tiếng Trung gọi là gì?

Trong tiếng Trung, "tâm sinh tướng" là 相由心生 /xiāng yóu xīn sheng/

• 相 /xiāng/: từ 相 trong từ 相貌 /xiàngmào/: tướng mạo. Nghĩa là vẻ bề ngoài, ngoại hình của một người.
• 由 /yóu/: từ 由 yóu trong từ 因由 yīnyóu nguyên nhân, lý do.
• 心 /xīn/: nghĩa là trái tim, nghĩa bóng là tấm lòng, trái tim của một con người.
• 生 /shēng/: nghĩa là sinh, sản sinh, sinh ra.

Như vậy, ta có thể hiểu câu này là tướng mạo, ngoại hình của một người là từ tâm, từ trái tim của mỗi người tạo ra. Nói cách khác, "tâm" là nhân của "tướng", "tướng" là quả của "tâm".

Cách để tu tâm, giúp tâm sáng

Tu tâm là quá trình tu dưỡng làm cho tâm trở nên thanh tịnh, an lạc, giúp ta hạnh phúc, nâng cao trí tuệ, tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống. Dưới đây sẽ là một số cách tu tâm mà bạn có thể tham khảo.

• Thiền định: Thiền định là một phương pháp quan trọng để tu tâm. Tập trung vào hơi thở hoặc trạng thái tâm trí giúp bạn giảm căng thẳng, từng bước thanh lọc tâm hồn.

• Tin tưởng vào những triết lý hướng thiện: Chọn cho mình những triết lý sống tích cực và trí tuệ chính, sau đó tìm cách áp dụng nó vào cuộc sống hàng ngày.

• Hành thiện: Làm việc thiện là cách tốt nhất để rèn luyện tâm hồn và giúp đỡ người khác. Bằng điều này, ta tạo ra những ảnh hưởng tích cực trong xã hội và tìm thấy sự hạnh phúc và ý nghĩa trong cuộc sống.

• Sống chậm: Sống chậm để kiểm soát thân tâm, giúp ta hiểu được bản thân và tránh những hành động xấu.

Những câu nói hay về "tâm sinh tướng"

Cho đến nay, "tâm sinh tướng" vẫn là một trong những quan niệm được áp dụng phổ biến trong cuộc sống. Dưới đây là một số câu nói hay về "tâm sinh tướng" hay và ý nghĩa.

• "Mỗi người sau 40 tuổi đều phải chịu trách nhiệm cho khuôn mặt của mình." (Abraham Lincoln)

• "Tâm hồn đẹp đẽ sẽ làm cho khuôn mặt trở nên rạng ngời, cuộc sống viên mãn và hạnh phúc." (Mẹ Teresa)

• "Tâm hồn tốt lành như ánh sáng ban mai, đưa ta đến cuộc sống viên mãn và hạnh phúc." (Thích Nhất Hạnh)

• "Tâm hồn đẹp đẽ chính là nền tảng của một cuộc sống hạnh phúc, viên mãn và tràn đầy ý nghĩa." (Eleanor Roosevelt)

• "Tâm hồn người tốt là nguồn sáng của cuộc sống, giúp người đó luôn rạng rỡ và hạnh phúc." (Lão Tử)

• "Tâm là cái gốc của tướng mạo, xem xét cái tâm thì có thể tự biết được tốt xấu. Hành vi là xuất phát từ cái tâm, xem xét hành vi thì có thể biết được họa phúc." (Trần Đoàn)

Ca dao, tục ngữ về tướng mạo con người

Người xưa đã có những câu ví von rất thú vị về tướng mạo con người qua ca dao, tục ngữ. Thông qua sự quan sát, họ đúc kết thành những đánh giá về tướng mạo con người con người một cách cô đọng, hàm súc. Dưới đây là một số câu ca dao tục ngữ về tướng mạo con người thú vị nhất.

• "Trán cao có cái đầu vuông Văn chương, khoa bảng có nhường ai đâu."

• "Những người râu mép ngoảnh ra Mép dày môi mỏng, ấy là tinh khôn."

• "Đàn ông miệng rộng thì sang Đàn bà miệng rộng tan hoang cửa nhà."

• "Bước chân thình thịch, cúi đầu Bôn ba đây đó, dãi dầu nắng mưa."

• "Cá tươi xem lấy đôi mang Người khôn xem lấy đôi hàng tóc mai Tóc mai sợi vắn sợi dài Có đâu mặt rỗ đá mài không trơn."

Cổ nhân có câu: "Người ta là hoa đất". Con người là tinh hoa của trời đất, từ khi sinh ra đã mang trong mình những điều thuần khiết nhất. Muốn thay đổi diện mạo, con người cần phải tu tâm, hướng thiện. Quan niệm "tâm sinh tướng" cũng mang trong mình ý nghĩa cao đẹp đó mà được lưu truyền đến mãi đời sau. Cập nhật liên tục những bài viết mới nhất, hấp dẫn nhất tại VOH Sống đẹp.