Vấn đề của mối liên hệ giữa Phật giáo, Bà La Môn giáo và Ấn Độ giáo đã gặp phải nhiều tranh cãi và nghiên cứu trong suốt nhiều thập kỷ qua. Có nhiều quan điểm và tiếp cận khác nhau từ các nhà nghiên cứu để giải thích sự phức tạp và ý nghĩa của vấn đề này.
Nguồn gốc Phật giáo
Ở Ấn Độ, một số người mô tả Phật giáo như một phần của Ấn Độ giáo, coi Đức Phật là một nhà sáng lập Hindu và xem Phật giáo giống như một phân tôn giáo của Ấn Độ giáo. Tuy nhiên, quan điểm này đã gây ra nhiều tranh cãi và phải mất thời gian để loại bỏ những ý kiến sai lầm này và tìm hiểu về Phật giáo từ quan điểm lịch sử và khoa học. Hiện nay, Phật giáo có ảnh hưởng sâu xa hơn Ấn Độ giáo cả về mặt học thuật và thực nghiệm, mặc dù trong cuộc sống hàng ngày của người Ấn, có sự ưu tiên đối với Ấn Độ giáo.
Quan hệ giữa Phật giáo và Bà La Môn giáo
Một trong những quan điểm phổ biến về mối quan hệ giữa Phật giáo và Bà La Môn giáo là quan điểm của nhà học giả Ấn Radhakrishnan. Ông cho rằng Phật giáo là một nhánh của tín ngưỡng Hindu cổ xưa và là một dị giáo của Bà La Môn giáo. Một số học giả Hindu khác cũng cho rằng Phật giáo đã chịu ảnh hưởng sâu xa từ Vệ đà và Bà La Môn giáo. Tuy nhiên, không có bằng chứng rõ ràng để chứng minh những quan điểm này.
Quan hệ giữa Phật giáo và Ấn Độ giáo
Phật giáo và Ấn Độ giáo có một số sự giống nhau về lý thuyết và thực hành, nhưng đồng thời cũng có nhiều khác biệt. Không thể xem Phật giáo là một nhánh của Ấn Độ giáo, vì hai truyền thống này có nền tảng và lịch sử riêng biệt. Thuật ngữ "Hindu" cũng không xuất hiện trong lời tuyên bố của Đức Phật và không được sử dụng trong văn học Ấn Độ cổ đại. Phải xem xét mối quan hệ giữa Phật giáo và Ấn Độ giáo từ quan điểm lịch sử và khoa học.
Trên đây là những lý thuyết và quan điểm hiện thời về nguồn gốc của Phật giáo và mối quan hệ của nó với Bà La Môn giáo và Ấn Độ giáo. Việc nghiên cứu này cần được tiếp cận từ quan điểm lịch sử và khoa học, không bị ảnh hưởng bởi lòng tin và tình cảm đặc biệt đối với tôn giáo nào.