Vấn: Con đọc trong kinh có nội dung sau: “Tương lai của cõi Tịnh Độ khi Đức Phật A Di Đà diệt độ thì sẽ do Bồ tát Quán Thế Âm giáo hóa”. Đức Phật nhập Niết bàn: Với suy nghĩ đơn giản của một phàm phu như con là chết, là từ bỏ thân phàm phu này. Vậy khi đã là thân Phật thì diệt độ là thế nào vì đã là thân Phật thì không sanh không diệt, vượt thoát luân hồi sao còn diệt độ? Đáp: “Diệt độ” là cụm từ Phật học “Hóa độ và tịch diệt”, như Đức Phật thị hiện trong cõi Ta bà hóa độ chúng sanh, sanh vào cung vua Tịnh Phạn, xứ Ca tỳ la vệ. Ngài thị hiện có sinh ra, lớn lên, trốn hoàng cung xuất gia tu thành Phật, hiệu là Thích Ca Mâu Ni, rồi giáo hóa chúng sanh suốt 49 năm dài cho đến khi 80 tuổi tịch diệt nhập Niết bàn, gọi là “Diệt độ”. Trong hành trình giáo hóa, đức Phật Thích Ca có những sự thọ ký, như phó thác cho Ngài Di Lặc, trong tương lai khoảng 16.800.000 năm sẽ thành Phật dưới cội cây Long Hoa, nhân hạnh của ngài Di Lặc cũng giống như Phật Thích Ca (Phật học tinh yếu của Thích Thiền Tâm), tiếp đến trước khi nhập Niết bàn, Đức Thích Ca phó thác cho Ngài Đại Ca Diếp (Cùng thời gian với Đức Phật) nối thừa giáo pháp của Ngài (Phật tổ thuyền uyển kế đăng lục) đến vị Tổ sư thứ 28 là Bồ đề Đạt ma (470-543). Dòng pháp được truyền sang Trung Quốc đến Lục tổ Huệ Năng (638-713), thì không còn thọ ký phó thác nữa. Lục Tổ Huệ Năng sau khi viên tịch, thì tông chỉ của Ngũ Tổ Hoằng Nhẫn được chia thành hai dòng (Nam Năng bắc Tú), nghĩa là pháp của Tổ sư Hoằng Nhẫn được truyền về phương Nam Trung Quốc là thuộc về Lục Tổ Huệ Năng, truyền về phương Bắc của Trung Quốc thuộc về ngài Thiền sư Thần Tú. Từ đó đến nay chư vị Tổ sư không còn lập lại sự truyền thừa bằng cách đem y bát giáo pháp của Đức Phật truyền cho “Một người” nữa; mà được phân ra nhiều phương tiện pháp môn tu hành, sanh sanh hóa hóa mà truyền giáo “Truyền đạt cho nhiều người” và cụ thể giúp cho con người tiến hóa vượt qua mọi thử thách trong cuộc đời. Hiện nay, Đức Phật Thích Ca là vị giáo chủ của cõi Ta bà, vì ở cõi Ta bà chúng sanh có tham sân si, có buồn vui khổ giận, có sống có chết, có luân hồi quả báo... Đức Phật vì muốn độ chúng sanh trong cõi Ta bà nên thị hiện có sanh ra (Đản sanh) có chết (Nhập Niết bàn) có sự thọ ký (Giao việc cho người sau kế thừa) theo lịch trình tiến hóa của chúng sanh trong cõi Ta bà gọi là “Diệt độ”. Trên đây là nói về nhân hạnh Phật Thích Ca Mâu Ni. Còn về nhân hạnh Bồ tát Quán Thế Âm: Sau khi A Di Đà Như Lai nhập Niết bàn rồi, thì cõi Cực Lạc lại đổi tên là: “Nhứt Thiết Trân Bảo Sở Thành Tựu”, y báo càng tốt đẹp hơn trước đến bội phần. Chừng đó, đương lúc ban đêm, độ trong giây phút, có hiện ra đủ thứ trang nghiêm, thì ngươi sẽ ngồi trên tòa Kim Cang ở dưới cây Bồ đề mà chứng ngôi Chánh Giác hiệu là: “Biến Xuất Nhất Thiết Quang Minh Công Đức Sơn Vương Như Lai”, phước tròn hạnh đủ, muôn sự vẻ vang, đạo Pháp cao siêu, thần thông rộng lớn, rất tôn rất quý, không ai sánh bằng mà lại sống lâu đến chín mươi sáu ức na do tha kiếp, rồi khi diệt độ thì chánh pháp còn truyền bá lại đến sáu mươi ba ức kiếp nữa. Bất Huyến Thái tử nghe Phật Bảo Tạng thọ ký rồi, liền vui mừng mà thưa rằng: “Bạch Đức Thế Tôn! Nếu sự thề nguyện của tôi quả đặng hoàn mãn như lời Ngài nói đó, thiệt là hân hạnh biết bao! Nay tôi lạy Ngài xin làm thế nào cho các Đức Phật hiện ở hằng sa thế giới cũng đều thọ ký cho tôi và khiến cho cả thảy thế giới đều đồng thời vang ra những tiếng âm nhạc, và các chúng sanh nghe tiếng ấy đều đặng thân tâm thanh tịnh mà xa lìa mọi sự dục vọng trên đời”. Lúc Bất Huyến Thái Tử thưa rồi, đương cúi đầu lễ Phật, tức thì các thế giới tự nhiên rung động vang rền, kêu ra những tiếng hòa nhã, ai ai nghe đến cũng sanh lòng vui vẻ, là do dục vọng bổng nhiên tiêu tan cả. Khi ấy, thoạt nghe các đức Phật ở mười phương đồng thinh thọ ký cho Quan Thế Âm rằng: “Đương khi thời kiếp Thiện trụ, ở tại cõi San Đề Lam thế giới, nhằm lúc Phật Bảo Tạng ra đời mà giáo hóa chúng sanh, có con của vua Vô Tránh Niệm, tên là Bất Huyến Thái tử phát tâm cúng dường Phật và đại chúng trong ba tháng: Do công đức đó, nên trải hằng sa kiếp sẽ thành Phật, hiệu là: Biến Xuất Nhất Thiết Công Đức Quang Minh Sơn Vương Như Lai, ở về thế giới Nhứt Thiết Trân Bảo Sở Thành Tựu”. Bất Huyến Thái tử khi đặng Chư Phật thọ ký rồi, thì lòng rất vui mừng. Đến khi mạng chung, thì Ngài thọ sanh ra các đời khác, trải kiếp nọ qua kiếp kia, hằng giữ bổn nguyện, gắng công tu hành, cầu đạo Bồ đề, làm hạnh Bồ tát, chăm lòng thi hành những sự lợi ích cho chúng sanh, không có khi nào mà Ngài quên cái niệm đại bi đại nguyện. Hiện nay Quan Thế Âm đã chứng được bực Đẳng Giác Bồ tát, ở cõi Cực Lạc mà hầu hạ Đức Phật A Di Đà, hằng ngày tiếp dẫn chúng sanh trong mười phương đem về cõi ấy. Đến sau, Đức Phật A Di Đà nhập Niết bàn rồi, thì Ngài kế ngôi Phật vị mà giáo hóa chúng sanh.
Diệt độ và giáo hóa chúng sanh
"Diệt độ" là cụm từ Phật học "Hóa độ và tịch diệt". Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã thị hiện trong cõi Ta Bà hóa độ chúng sanh. Ngài sanh vào cung vua Tịnh Phạn, xứ Ca tỳ la vệ. Sau đó, Ngài xuất gia tu thành phật tại tuổi 30 và tiếp đến tu suốt 49 năm để giáo hóa chúng sanh trước khi nhập Niết bàn. Điều này gọi là "Diệt độ".
Trong hành trình giáo hóa, Đức Phật đã có những sự thọ ký, ví dụ như phó thác cho Ngài Di Lặc. Trong tương lai khoảng 16.800.000 năm, Ngài sẽ thành Phật dưới cội cây Long Hoa. Đồng thời, Đức Thích Ca cũng phó thác cho Ngài Đại Ca Diếp nối thừa giáo pháp của Ngài. Dòng pháp được truyền sang Trung Quốc và sau đó chia thành hai dòng (Nam Năng và Bắc Tú).
Hiện nay, Chư Phật không còn truyền thừa bằng cách đem y bát giáo pháp của Đức Phật truyền cho một người duy nhất. Thay vào đó, pháp được truyền giáo "Truyền đạt cho nhiều người" và giúp con người tiến hóa vượt qua thử thách trong cuộc sống.
Nhân hạnh Phật Thích Ca Mâu Ni
Phật Thích Ca Mâu Ni là vị giáo chủ của cõi Ta Bà. Trong cõi này, chúng sanh trải qua tham sân si, buồn vui khổ giận, sống chết và luân hồi quả báo. Phật Thích Ca hóa sanh để giúp độ chúng sanh trong cõi này. Quá trình này bao gồm đản sanh, nhập Niết bàn và giao việc cho người sau kế thừa.
Nhân hạnh Bồ tát Quán Thế Âm
Sau khi Đức Phật A Di Đà Như Lai nhập Niết bàn, cõi Cực Lạc đã đổi tên thành "Nhứt Thiết Trân Bảo Sở Thành Tựu". Chừng đó, vào ban đêm, trong giây phút linh thiêng, mọi người sẽ thấy Quán Thế Âm ngồi trên tòa Kim Cang dưới cây Bồ đề. Ngài được gọi là "Biến Xuất Nhất Thiết Quang Minh Công Đức Sơn Vương Như Lai". Quan Thế Âm có phước tròn hạnh đủ, tất cả mọi sự vẻ vang và đạo Pháp cao siêu. Ngài sống lâu đến chín mươi sáu ức nhờ các kiếp thành Phật và sau đó tiếp tục truyền bá chánh pháp trong sáu mươi ba ửc kiếp nữa.
Đức Phật A Di Đà và Bồ tát Quán Thế Âm
Sau khi Đức Phật A Di Đà Như Lai nhập Niết bàn, Quan Thế Âm đã chứng được bức Đẳng Giác Bồ Tát. Ngài hầu hạ Đức Phật A Di Đà ở cõi Cực Lạc và hàng ngày tiếp dẫn chúng sanh trong mười phương đến cõi Cực Lạc. Khi Đức Phật A Di Đà nhập Niết bàn, Quan Thế Âm kế ngôi Phật vị và tiếp tục giáo hóa chúng sanh.
