Cây Vông Vang, còn được gọi là Cây Bông Vang, Ambrette hay Ketmie Musquée, là một loại cây thuốc quý của Việt Nam. Tên khoa học của cây là Hibiscus abelmoschus L. (Abelmoschus moschatus Moench.) và thuộc họ Bông Malvaceae.
Mô tả cây
Vông Vang là một cây thân cỏ có chiều cao khoảng 1m, có thân gỗ ở gốc và thân có lông. Lá của cây hình tim, có cạnh hoặc chia thùy khá sâu, phủ đầy lông. Hoa của cây có màu vàng, mọc đơn độc ở nách lá phía trên. Quả của cây có hình dạng thuôn, phủ đầy lông trắng nhạt. Cây Vông Vang được coi là một loại cây thuốc quý vì chứa nhiều thành phần có giá trị.
Ảnh: Cây Vông Vang
Phân bố, thu hái và chế biến
Cây Vông Vang mọc hoang khắp nơi, đặc biệt là ở những vùng đất mới được mở ra. Cây thường mọc trong ruộng và đồng cỏ. Ngoài Việt Nam, cây còn được tìm thấy ở Ấn Độ, Malaixia, Trung Quốc và Philipin. Người ta thường thu hái hạt và rễ của cây để sử dụng trong công nghiệp, làm thuốc và làm các sản phẩm khác nhau.
Thành phần hoá học
Hạt của cây chứa dầu mùi xạ hương, nên trên thị trường thường được gọi là hạt xạ (graine d'ambrette). Tinh dầu đặc của cây có màu vàng nhạt và có mùi thơm của xạ. Thành phần chủ yếu của tinh dầu là chất panmitin, farnesola và ambretolite C16H28O2. Thường người ta chiết tinh dầu Vông Vang bằng dung môi để được một loại tinh dầu cao cấp có tác dụng làm dậy mùi và bền mùi. Rễ của cây cũng chứa chất nhầy giống rễ sâm bố chính.
Công dụng và liều dùng
Hạt của cây được sử dụng trong công nghiệp tinh dầu. Ngoài ra, hạt Vông Vang cũng được dùng trong y dược để chữa trấn kinh, di tinh và thông tiểu. Liều dùng hàng ngày là 4 đến 6g dưới dạng thuốc sắc hoặc bột. Rễ của cây có thể được sử dụng để hổ giấy, chế tinh bột, và cũng có tác dụng bổ và mát.
Đơn thuốc có hạt Vông Vang
- Chữa rắn cắn: Lấy 50 hạt hoặc nhiều ít tùy theo mức độ nặng nhẹ, khi bị rắn cắn, nhai nhỏ và nuốt nước. Sau đó, đắp bã lên vết cắn để điều trị. (Y học thực hành, 9/1961: 22)
Cây Vông Vang là một loại cây có giá trị không chỉ trong công nghiệp mà còn trong y dược. Với các tác dụng chữa trị và sử dụng đa dạng, cây Vông Vang đang được nhiều người quan tâm và tìm hiểu. Hãy khám phá thêm về cây này và khám phá các ứng dụng khác mà nó có thể mang lại.
