Ảnh minh họa: Tượng Kim thân Phật tổ trong Lễ cầu siêu
Trong Phật giáo, Cầu Siêu (hay còn được gọi là pháp sự - Hōji (Nhật), pháp yếu - Hōyō (Nhật) hoặc pháp hội - Fǎ huì (Trung Quốc)) là một lễ tưởng nhớ người đã khuất và cầu nguyện cho linh hồn của họ được yên nghỉ hay siêu thoát. Ngoài ra, nó cũng là dịp để gia đình và bạn bè còn sống tưởng nhớ những đóng góp của người qua đời và thể hiện lòng biết ơn đối với họ.
Ý nghĩa của Cầu Siêu
Theo quan niệm, các dịch vụ hoji này sẽ tăng công đức cho người đã khuất, giúp linh hồn họ được tái sinh trong vùng đất thanh tịnh, thuần khiết (vãng sanh cực lạc). Nên thường gọi hoji là tsuizen-kuyo (phương pháp tốt lành sau này). Có ba loại cúng dường được dạy trong Thập địa kinh:
- Cúng dường hương, hoa, thức ăn, ánh nến, v.v.
- Cúng dường ngợi khen và tôn kính (tự thành kinh và thờ phật Đức Phật và giáo lý của Ngài)
- Cúng dường hành vi đúng đắn (thực hành Đức Phật và sống một cuộc đời lành mạnh)
Lễ Cầu Siêu có nguồn gốc từ nghi thức kỷ niệm về sự tôn kính Đức Phật sau khi Ngài nhập niết bàn. Khi chúng ta cầu nguyện cho hạnh phúc của người đã khuất và ghi nhận lòng tốt của họ bằng cách thực hiện hoji (tsuizen-kuyo), cuối cùng nó sẽ mang lại hạnh phúc cho chúng ta và gia đình chúng ta vẫn còn sống. Việc làm này giúp người sống và người chết ảnh hưởng và giúp đỡ lẫn nhau, bất kể năng lực của nghi thức.
Ảnh minh họa: Bài trí Đại lễ cầu siêu trai đàn chân tế tại Chùa Vạn Đức ở Bình Tân để cầu siêu cho những người tử vong vì Covid19
Phong tục sau đám tang
Người Việt Nam
Ở Việt Nam, khi một người thân qua đời, người ta thường tổ chức lễ tẩn liệm, đặt linh cữu và lễ phát và thọ tang tại nhà. Sau đó, tuỳ theo ngày giờ được xem từ vị thầy, người ta sẽ đưa người đã mất đi chôn cất sau ba hoặc bốn ngày. Tại nước ngoài, do quy định không cho phép đặt linh cữu ở nhà riêng, các lễ nghi tống táng tuỳ theo tôn giáo đều được tổ chức tại nhà quàn.
Sau khi hoàn tất nghi lễ an táng, nếu người qua đời theo đạo Phật hoặc đạo thờ ông bà, người ta sẽ rước hương linh của người đã chết về để thờ tại chùa. Lễ cầu siêu thường được tổ chức hàng tuần, đôi khi là vào ngày thứ Bảy, gọi là "bảy thất", tức sau 49 ngày. Sau đó, còn lễ cầu nguyện vào ngày thứ 100, năm thứ nhất, năm thứ 3, thứ 7, ngày 13, ngày 17, ngày 23, ngày 27 và năm thứ 33. Thời gian thực hiện lễ cầu siêu phụ thuộc vào vị trí của người quá cố trong gia đình.
Người Nhật
Ở Nhật Bản, sau một đám tang, lễ hoji thường được tổ chức bảy ngày một lần sau ngày chết, tổng cộng bảy lần, tức là bảy thất. Những dịch vụ tưởng niệm này được gọi là kinichihoyo. Ý tưởng này dựa trên quan niệm của người Ấn Độ cổ đại rằng linh hồn của người qua đời sẽ ở trong một cõi trung gian (chuin hoặc chuu trong tiếng Nhật) trong 49 ngày sau khi chết, trải qua sự liên hệ giữa thế giới này và thế giới tiếp theo. Mỗi khoảng thời gian bảy ngày đánh dấu một sự nới lỏng dần dần trong mối quan hệ với thế giới này, và vào ngày thứ 49 linh hồn sẽ được tái sinh theo nghiệp của mình.
Thông qua các lễ tang, người qua đời được quy y Phật, Dharma và Sangha và trở thành một Phật tử xuất gia. Trong thời gian linh hồn ở trong cõi trung gian, người qua đời sẽ tập trung vào việc thực hiện các thực hành Phật giáo dưới sự bảo vệ của nhiều vị phật. Gia đình và bạn bè sẽ ủng hộ và khuyến khích người qua đời thực hiện các nghi lễ hoji sau mỗi bảy ngày. Đây cũng là thời gian để gia đình tang quyến thích nghi với sự mất mát, từ từ lấy lại cảm giác bình yên.
Trong trường hợp người qua đời có vị trí đặc biệt trong gia đình, thời gian thực hiện các lễ tưởng niệm có thể kéo dài hơn.
Tham khảo:
- Wikipedia
