Hãy cùng tôi tìm hiểu về ý nghĩa xuất gia và thành đạo của Đức Phật. Trong các kinh điển Phật giáo, chúng ta được nghe rằng khi còn là một thái tử, Đức Phật đã nhìn thấy khổ đau trong cuộc sống và mang ý niệm cứu rỗi chúng sanh. Ngài đã cố gắng hết sức để giúp mọi người thoát khỏi khổ đau, nhưng không đạt được kết quả. Vì vậy, thái tử đã quyết định xuất gia và học đạo từ các vị thầy để tìm hiểu thực chất của tu hạnh.
Ngày nay, chúng ta cũng học lý thuyết từ trường lớp, nhưng chúng ta phải sống chung với những người đã thực hành đạo để thực hành điều đã học. Hiểu biết lý thuyết chỉ là của những nhà nghiên cứu, học giả và giáo sư đã có công nghiên cứu. Tuy vậy, điều quan trọng là thực hiện đạo pháp trong cuộc sống, và những người đã làm được điều này sẽ được mọi người kính trọng.
Chúng ta có thể tôn trọng những học giả và những người có trình độ học thức, nhưng chúng ta cũng cần tôn trọng những người đã tu hành. Học đạo không phải chỉ là học với những học giả, mà chính là học với những người tu.
Đức Phật đã học lý thuyết trong hoàng cung nhưng sau đó học với những người tu thực hành pháp và đạt được kết quả thực sự. Điều này được diễn tả trong kinh Nguyên thủy. Đức Phật đã tìm đến tất cả nhà tu đương thời để học hết. Qua việc này, Phật đã hiểu về văn minh của loài người. Ngày nay, chúng ta gọi đó là khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Chỉ người tu là loài người có văn minh, có tiến bộ và có thể đạt đến tầng cao hơn như Thánh Hiền, Tiên, Phật.
Triết học ra đời khi con người suy nghĩ và kiểm chứng trong thực tế cuộc sống để khám phá những điều mới. Đó là cách con người tiến bộ theo từng giai đoạn phát triển khác nhau. Tuy vậy, khi không thể phát minh hoặc kiểm chứng, con người trở nên phụ thuộc vào thiên nhiên và đi vào những lầm tưởng, như việc tưởng tượng ra các thần linh và sợ hãi trước chúng. Từ đó, tôn giáo phát sinh với đa thần giáo là một phần của văn minh con người. Vì vậy, Đức Phật đã học với những người tôn sùng thần linh, nhưng Ngài không chấp nhận quan niệm của họ và tu hành theo cách riêng để không phụ thuộc vào thần linh.
Với tư tưởng không phụ thuộc vào thần linh, Đức Phật đã gặp được hai nhà hiền triết Kamala và Uất Đầu Lam Phất, những người đã thoát khỏi sự chi phối của thần linh và đạt được sự tự do tâm linh. Học đạo của chúng ta cũng cần tìm hiểu và áp dụng những phương cách này để không phụ thuộc vào thần linh.
Đối với con người, chúng ta có ba loại đói: đói con mắt, đói bụng và đói tâm. Phật muốn giúp chúng ta vượt qua đói tâm, vì đó là sự ham muốn và tham lam. Rùa, gấu tuyết và ốc sên có thể sống mà không ăn trong thời gian dài. Chúng ta cũng có thể nhịn ăn một tuần hoặc một tháng mà vẫn sống khỏe mạnh nếu tu tập đúng cách.
Hòa thượng Thanh Kiểm đã kể về việc nhịn ăn trong cuộc sống của mình. Ông nhận thấy rằng khi ông không ăn thức ăn trong một khoảng thời gian dài, tâm trạng và hơi thở của ông trở nên nhẹ nhàng hơn. Điều này khẳng định rằng việc nhịn ăn có thể giúp chúng ta kéo dài hơi thở và tạo ra sự thăng hoa tâm linh. Vì vậy, việc ăn uống phải được kiểm soát để đảm bảo sức khỏe và sự tiến bộ trong tu tập.
Đức Phật đã từng thực hành khổ hạnh đến mức không ăn đến khi da bụng dính với xương sống. Tuy nhiên, chúng ta không cần đến mức đó để tu tập. Chúng ta chỉ cần ăn đủ để sống và tu tập một cách lành mạnh. Từ việc nhịn ăn, chúng ta cũng nhận ra rằng chúng ta có thể sống ngoài sự chi phối của thiên nhiên và trở nên tự tại giống như Phật.
Tâm an trụ pháp Phật vững vàng là điều quan trọng để tiến dẫn con đường tu theo Phật mà không bị phiền muộn, vấp ngã hay bỏ cuộc. Chúng ta cần trụ vững trong pháp tâm, như Hòa thượng Thiện Hoa, để vượt qua mọi trở ngại và giữ vững tư duy thanh thản.
Hy vọng với những kiến thức và lời dạy của Đức Phật, chúng ta có thể tìm được ý nghĩa và hướng đi trong cuộc sống để trở thành những con người tốt đẹp hơn. Hãy tự tìm hiểu và áp dụng những điều này để trải nghiệm sự tự do và hạnh phúc trong tâm linh.
