Ảnh: Min
Thư Viện Huệ Quang là một thư viện quan trọng tại Việt Nam, nơi lưu giữ một kho sách Hán Nôm quý giá. Trong chuỗi bài viết này, chúng ta sẽ khám phá một bộ sách Hán Nôm đặc biệt mang tên "Thiền Môn Tu Trì Kinh Chú Luật Nghi" của Hòa thượng Phúc Điền.
Thiền Môn Tu Trì Kinh Chú Luật Nghi của Hòa thượng Phúc Điền
Sách "Thiền Môn Tu Trì Kinh Chú Luật Nghi" được biên soạn bởi hòa thượng An Thiền-Phúc Điền từ chùa Đại Giác Bồ Sơn. Được khắc vào niên hiệu Thiệu Trị thứ tư (Giáp Thìn, 1844) và viết bằng chữ Hán Nôm.
Bộ sách này có 138 trang, với mỗi trang có 2 mặt và mỗi mặt có 10 cột chữ. Từ trang 100 trở đi, số cột chữ mỗi mặt tăng lên thành 12 và mỗi cột có 29 chữ. Sách được khắc kỹ lưỡng và văn bản vẫn còn khá tốt, trừ trang 1 là bài tựa bị mất một số chữ.
Ảnh: Min
Nội dung của bộ sách này gồm 21 mục, được chia thành 3 phần chính là Kinh, Luật và Luận. Sách cung cấp cho chúng ta một cái nhìn tổng quan về các nghi thức, lễ phật và các bài tụng trong Phật giáo.
Đặc biệt, bộ sách còn ghi nhận cả sự truyền thừa của Ni giới thời đó và là một nguồn tư liệu quý giá để tìm hiểu về lịch sử và cổ tịch Phật giáo ở Việt Nam.
Bản quốc chư tổ kế đăng và Kinh lục chư tự
Bản quốc chư tổ kế đăng là một phần quan trọng trong bộ sách này, nó ghi lại sự truyền thừa các tông phái Phật giáo ở miền Bắc Việt Nam từ cuối thời Trần cho đến thời của Hòa thượng Phúc Điền (thời vua Thiệu Trị). Bản này cũng ghi nhận cả sự truyền thừa của Ni giới thời đó và đóng vai trò quan trọng trong việc tìm hiểu về các tông phái và chư tổ ở miền Bắc Việt Nam.
Mục "Kinh lục chư tự" là danh sách 24 bài tựa bạt (trong sách ghi là 25) trong bộ sách này. Đây là các bài tụng quan trọng được rút từ các kinh sách lưu hành thời đó. Trong số này có các bài tựa như "Ngự chế Đại phương quảng Phật hoa nghiêm kinh tự", "Pháp hoa kinh tri âm" và "Lăng nghiêm chính mạch sớ tự". Các bài tựa này là những bộ phận quan trọng trong việc học tập và truyền thừa Phật giáo.
Cuốn sách quý giá trong thư viện
"Thiền môn tu trì kinh chú luật nghi" không chỉ là một cuốn sách quan trọng cho các tăng ni tu học và hành trì, mà còn mang ý nghĩa lớn trong việc nghiên cứu và hiểu rõ về Phật giáo. Tuy nhiên, cuốn sách này gần như là tuyệt bản. Văn bản gốc chỉ còn một bản duy nhất được phục chế lại, được lưu trữ tại chùa Linh Ứng ở Gia Lộc, Hải Dương.
Thư viện Huệ Quang muốn gửi lời tri ân chân thành đến thượng tọa Thích Giác Thành, người đã sưu tầm và bảo quản cuốn sách này. Nhờ công sưu tầm của ngài, chúng ta có thêm một nguồn tài liệu quý hiếm về văn hóa Phật giáo Hán Nôm.
Huế Quang, mùa hạ năm Mậu Tuất, 2018
Thích Không Hạnh
