Tôn tượng Phật Mẫu Chuẩn Đề an vị tại Chùa Khánh Đức - huyện Chương Mỹ, Hà Nội
Phật Mẫu Chuẩn Đề, được gọi bằng tên Phạn là Cundì, và trong chữ Hán được biết đến với tên là Thất Câu Chi Phật Mẫu hay Thất Câu Đê Phật Mẫu, là một trong những vị bồ tát quan trọng trong đạo Phật. Trong Tạng Giới Man Đa La, Chuẩn Đề được ghi là một trong 3 vị Phật Mẫu thuộc Biến Tri Viện.
Chuẩn Đề là một trong những vị bồ tát được đề cập nhiều trong truyền thống Đại thừa, đặc biệt là trong Kim cương thừa. Bà được coi là Bhagavathi (tức "nữ thần" trong tiếng Phạn) hoặc "mẹ của các Phật", và thường được xem là ngang hàng với Quán Thế Âm. Đôi khi, Chuẩn Đề còn liên quan đến vị nữ thần Chandi trong Ấn Độ giáo.
Theo diễn nghĩa của Hứa Trọng Lâm, trong thời phong thần có một vị đạo sư được gọi là Đức Chuẩn Đề. Ông là một vị tiên ở Tây Phương Cực Lạc.
Thân Vị
Tranh vẽ Chuẩn Đề Bồ Tát, dùng mực bằng vàng, niên đại thời nhà Minh.
Bồ tát Chuẩn Đề có thân hình màu vàng trắng hoặc màu vàng nhạt, ngồi trên đài sen với ánh sáng tỏa xung quanh. Bà mặc thiên y và đội mão báu với ngọc lưu ly rũ treo, có 18 tay đeo vòng xuyến khảm Xà Cừ và mỗi tay cầm theo các loại khí cụ biểu thị cho Tam Muội Gia, bao gồm cả 3 mắt. Chuẩn Đề có nhiệm vụ bảo hộ và hướng dẫn chúng sinh có mạng sống ngắn ngủi để được sống lâu dài. Pháp môn tu hành của bà là trì tụng bài chú: Nam mô tát đa nẫm, tam miệu tam bồ đà Câu chi nẫm, đát diệt tha: án, chiết lệ chủ lệ chuẩn đề ta bà ha.
Hiện thân của Chuẩn Đề Bồ Tát có nhiều hình dạng, tuy nhiên, thiên hạ đồng nhất về hình ảnh của bà là:
- Hình tượng toát lên vẻ đẹp sáng rực, mặt sáng nét, với thân tướng màu vàng lấp lánh.
- Bồ tát ngồi kiết già, trên đầu đội y, dưới mặc xiêm tức trắng có hoa sen , cùng với chuỗi anh lạc và trên ngực có chữ "vạn".
- Hai tay đeo hai chiếc vòng ốc trắng, hai bên cánh tay trỏ có xuyến thất châu, trông rất duyên dáng. Hai tai có đính ngọc bửu đương và các ngón tay đeo vòng nhỏ.
- Đầu đội mão hoa quang, trên mão hiện ra 5 vị Như Lai.
- Mặt có 3 mắt, mỗi con mắt có ánh nhìn sắc sảo.
- Toàn thân có mười tám tay, mỗi bên chín tay.
- Hai bàn tay trên đầu kích ấn Chuẩn Đề khi đang thuyết pháp.
- Tay trái thứ hai cầm lá phướn như ý, tay mặt cầm cái thí vô úy.
- Tay trái thứ ba cầm một bông sen đỏ, tay mặt cầm cây gươm.
- Tay trái thứ tư cầm một bình nước, tay mặt cầm một xâu chuỗi Ni ma bửu châu.
- Tay trái thứ năm cầm một sợi dây Kim cang, tay mặt cầm một trái la ca quả.
- Tay trái thứ sáu cầm một cái bánh xa luân, tay mặt cầm một cái búa.
- Tay trái thứ bảy cầm cái pháp loa, tay mặt cầm cái thiết câu.
- Tay trái thứ tám cầm một cái bình như ý, tay mặt cầm một cái chày kim cang.
- Tay trái thứ chín cầm một cuốn kinh bát nhã Ba La Mật, tay mặt cầm một xâu chuỗi dài.
- Bên dưới, Chuẩn Đề ngồi trên tòa sen, có sự ủng hộ của hai vị Long Vương.
Chú Chuẩn Đề: Thần Chú Linh Thiêng
Theo Kinh Chuẩn Đề Đà la ni (Cundī Dhāraṇī Sūtra), chú Chuẩn Đề có nội dung như sau:
namaḥ saptānāṃ samyaksaṃbuddha koṭīnāṃ tadyathā oṃ cale cule cunde svāhāPhiên âm tiếng Việt: {{Khể thủ quy y Tô Tất Đế, đầu diện đảnh lễ Thất Câu Chi, Ngã kim xưng tán Đại Chuẩn Đề, duy nguyện từ bi thùy gia hộ. Nam mô tát đa nẫm tam miệu tam bồ đề câu chi nẫm đát điệt tha Úm, chiết lệ, chủ lệ, Chuẩn Đề ta bà ha}}
Dịch nghĩa: "Tên tụng trước bảy mươi tỷ giác ngộ hoàn hảo của chư Phật. Đây là: Om! Chuẩn Đề! Chuẩn Đề! Cầu mong lời nguyện thanh tịnh này trở thành sự thật!"
Theo bộ kinh này, Đức Phật Thích Ca cũng giảng giải về tác dụng của việc tụng bài chú Chuẩn Đề. Bài chú này được cho là mang lại sự thanh tịnh, hỗ trợ trong tự nhiên và liên quan mật thiết đến việc giải thoát cho bản thân.
"Nếu có tỳ khưu, tỳ khưu ni, ưu bà tắc, ưu bà di nào thọ trì đọc tụng thần chú này mãn 80 vạn biến thì những tội ngũ vô gián đã tạo từ vô lượng kiếp đến nay hết thảy đều được tiêu diệt. Sanh ra chỗ nào cũng gặp chư Phật và Bồ Tát, đời sống tư sanh tùy ý đầy đủ, đời đời thường được xuất gia, trì đủ luật nghi tịnh giới của Bồ Tát, thường sanh nhơn thiên, không đọa ác thú, thường được chư thiên thủ hộ. Nếu có những người tại gia nam nữ thường trì tụng, thì nhà kẻ ấy không có khổ não tai ương, bịnh khổ. Ra làm việc gì đều được hanh thông, nói ra lời gì đều được tín thọ."
"Nếu tụng thần chú này mãn 10 vạn biến trong chiêm bao thấy được chư Phật, Bồ Tát, Thanh Văn, Duyên Giác tự thấy trong miệng mửa ra vật đen. Nếu có ngũ nghịch tội thì không được thấy những hảo mộng như vậy. Nên tụng mãn 70 vạn biến thì sẽ được thấy những tướng như trước cho đến mộng thấy mửa ra sắc trắng như sữa, cơm, vân vân thời phải biết người đó tội diệt, được tướng thanh tịnh."
Kết Luận
Phật Mẫu Chuẩn Đề là vị bồ tát quan trọng trong đạo Phật, được coi là mẹ của các Phật. Với hình ảnh và sự bảo hộ của mình, chuẩn đề phật mẫu mang lại sự thanh tịnh và hướng dẫn cho chúng ta trên con đường tu hành.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các vị bồ tát và các đại thừa khác, hãy tham khảo trang nhà Quảng Đức hoặc tìm hiểu về Kinh Bát nhã Ba La Mật.
Chú thích:
- [1] Chuẩn Đề Phật Mẫu - Trang nhà Quảng Đức
- [2] Phật thuyết thất câu chi Phật Mẫu tâm đại chuẩn đề đà la ni kinh Lưu trữ 2009-08-12 tại Wayback Machine
