Xem thêm

Niệm Phật niệm tâm, tâm niệm Phật

Phap Ngo Thich
Nhận biết về Chùa Hoằng Pháp Chùa Hoằng Pháp, được sáng lập bởi Hòa thượng Ngộ Chân Tử, đã tồn tại được gần nửa thế kỷ. Với sự phát triển và tiếp nối của những...

Nhận biết về Chùa Hoằng Pháp

Chùa Hoằng Pháp, được sáng lập bởi Hòa thượng Ngộ Chân Tử, đã tồn tại được gần nửa thế kỷ. Với sự phát triển và tiếp nối của những người kế thừa, chùa đã trở thành một trung tâm niệm Phật nổi tiếng trên toàn quốc. Đối với chúng ta, hãy cùng nỗ lực tu tập để hiểu rõ hơn về ý nghĩa của Đức Như Lai.

Niệm Phật niệm tâm, tâm niệm Phật Hình ảnh minh họa: Niệm Phật niệm tâm, tâm niệm Phật

Mỗi người có bổn phận và điểm mạnh riêng. Cá nhân tôi, tôi tu học kinh Pháp Hoa. Vì vậy, sau khi du học, tôi quyết định quay về nước thành lập Đạo tràng Pháp Hoa và hướng dẫn Phật tử tu theo pháp môn này. Có những người thắc mắc rằng tu học Pháp Hoa khác với tu Tịnh Độ hoặc tu Thiền. Pháp môn này có lợi ích gì cho pháp môn khác không? Là một người học Phật, nếu không hiểu rõ, ta có thể dễ dàng bị lạc vào pháp môn tu và người hướng dẫn tu. Dù chúng ta cùng xuất thân từ Ấn Quang, nhưng Hòa thượng Thanh Từ chuyên tu Thiền, Hòa thượng Thiền Tâm chuyên về Tịnh Độ, và tôi chuyên về Pháp Hoa. Mặc dù bổn nguyện có khác nhau, mục đích cuối cùng vẫn là giác ngộ và giải thoát. Tất cả đều đồng hướng về sự an lạc và tự do. Giáo pháp rộng lớn nhưng chỉ có một vị giải thoát. Dù chúng ta tu học pháp môn nào, nếu tâm thân an lạc và giải thoát, đó chính là tuân thủ tôn chỉ của Phật pháp. Toàn bộ kiến thức giáo lý của Đức Phật đều hướng về giải thoát. Nếu không hiểu rõ và tu học pháp môn này hay pháp môn kia một cách thích hợp, sẽ không có sự an lạc mà còn gây ra phiền não, ảnh hưởng tiêu cực đến Phật pháp.

Ý nghĩa của niệm Phật

Trong bài sám Pháp Hoa, tôi đề cập đến cả các pháp môn Thiền, Tịnh Độ và Mật. Điều mấu chốt của niệm Phật nằm ở tâm. Phần lớn mọi người thường chỉ tập trung vào niệm danh hiệu Phật bằng lời nói, trong khi việc niệm Phật bằng tâm không nhận được sự quan tâm đặc biệt. Trì danh niệm Phật chỉ là việc niệm tên Phật bằng lời nói, trong khi niệm Phật bằng tâm là niệm bằng sự tận hưởng và chân tâm tập trung. Có thể trì danh niệm Phật liên tục mà không bị gián đoạn, nhưng chưa chắc đã niệm bằng tâm. Điểm quan trọng của niệm Phật chính là niệm bằng tất cả cảm xúc và tình tâm chân thành. Đó là đưa tâm vào một nơi duy nhất tại hiện tại, không đi quá khứ, không mơ ước tương lai. Hiện tại là thượng đế duy nhất. Đúng lúc này, tâm không lo lắng, không bị xao lạc, từ đó sẽ phát sinh sức mạnh và trí tuệ hiển bày.

Theo phương pháp niệm Phật, chúng ta có thể đi một bước xa hơn bằng cách không nhắc tên Phật mà chỉ tập trung suy nghĩ về Ngài. Dù miệng không nhắc tên Ngài, nhưng tâm luôn hướng về Ngài. Niệm Phật bằng miệng trong 1 phút, ta có thể nhắc khẩu trên 10, 20 hoặc 30 lần, nhưng niệm bằng tâm thì Phật luôn ở trong ta mà không gián đoạn. Khi đạt được sự niệm Phật bằng miệng và niệm bằng tâm, chúng ta có thể tiến thêm một bước nữa là quán tưởng niệm Phật. Phương pháp này rất cao siêu, và người hành giả phải sử dụng trí tuệ của mình để quán tưởng hình ảnh và hạnh nguyện của Đức A Di Đà, từ đó có thể nhập mình vào thân Phật và trí Phật. Các bậc cao tăng ngày xưa khi tu hành đến đỉnh cao, đã không còn niệm Nam mô A Di Đà Phật mà niệm "Ai niệm Nam mô A Di Đà Phật". Trong đoạn trích này, chúng ta thấy câu "Niệm Phật niệm tâm, tâm niệm Phật. Tham thiền tham Thánh Thánh tham thiền". Đó là những bước tu hành, từ cơ thể, qua lời nói, đến ý và cuối cùng là tâm. Khi đó, tâm chính là Phật, và Phật chính là tâm.

Hiểu về Đức Phật và công hạnh của Ngài

Có những người tập trung niệm Phật nhưng không hiểu rõ về Đức Phật. Hiểu về Đức Phật nghĩa là hiểu về Nhân - Hạnh - Quả - Đức. Khi đã hiểu rõ về Đức Phật, ta không cần nhắc tên Ngài mà chỉ cần niệm về hạnh nguyện của Ngài, như vậy cũng chính là niệm Phật. Tương tự, nếu bạn không biết gì về tôi, bạn chỉ cần nghĩ về công đức của tôi, đó là niệm tôi rồi. Điều này không được thể hiện bằng lời nói mà thông qua cảm xúc và tình cảm giữa bạn và Phật. Do đó, "đồng hạnh đồng nguyện" là điều quan trọng. Có những người không gọi tên tôi, không nghĩ về tôi, nhưng họ theo đuổi công việc Phật sự giống tôi, mối quan hệ này có ý nghĩa gì. Thầy trụ trì ở đây chuyên tu Tịnh Độ và mở đạo tràng Phật thất cho Phật tử tu học, trong khi tôi chuyên tu hành Pháp Hoa và dành thời gian giảng dạy Phật pháp khắp nơi. Hai người không có mối liên kết về cơ bản nhưng tâm hướng về cùng một điểm, và cùng chung tâm huyết và quan tâm, chính điều đó khiến chúng ta có sự cảm thông và gặp nhau.

Niệm về Nhân - Hạnh - Quả - Đức là niệm về công đức của Đức A Di Đà. Thường người Phật tử nên niệm về quả trước, nhân sau. Quả của Đức A Di Đà chính là thế giới Tây phương Cực lạc. Khi nghĩ về Đức A Di Đà, chúng ta nghĩ ngay đến thế giới an lành này. Tương tự như khi người Phật tử nghĩ đến thầy Chân Tính, người ta ngay lập tức nghĩ đến khóa tu Phật thất, hoặc nghĩ về tôi là nghĩ ngay đến Đạo tràng Pháp Hoa. Vì chúng ta tìm thấy sự an lạc cho chính mình ở nơi đó.

Trong kinh Đại Bửu Tích, Đức Thích Ca đã nói: Trước khi đi tu, Đức A Di Đà là một vị vua Chuyển luân Thánh vương với tên gọi Vô Tránh Niệm, không phải là người nghèo khó đi tu. Điều này không phải là điều thường thấy. Ông vua này không thua kém ai trên thế gian. Nơi nào có những điều không thua kém thì ông tránh xa. Để có được một tâm không thua kém, cần phải tu hạnh và kinh nghiệm nhẫn nại. Trong khi tranh chấp nhau là điều khó khăn khi hành giả tu hành. Thế giới Tây phương Cực lạc không có dấu chân của người thua kém.

Vua Vô Tránh Niệm được đi tu là nhờ sức mạnh của Bảo Tạng Như Lai. Điều này nhắc nhở tôi về Thái Tổ nhà Thanh, vua Thuận Trị, sau khi được Ngọc Lâm khai ngộ, ông tỉnh ngộ lý đạo huyền rồi nhường ngôi vua cho sang Tuệ Bồ tát mà đi tu, đến Ngũ Đài Sơn để hội kiến Văn Thù Bồ tát. Nhờ duyên của Thuận Trị, người ta có thể biết đến Phật pháp, và vì vậy, các vị vua sau này như Khang Hy, Càn Long... đều là những người Phật tử tín ngưỡng. Đức Vô Tránh Niệm được Bảo Tạng Như Lai mở đạo, và Ngài được gọi là A Di Đà. Ngài đã xây dựng một thế giới gọi là Cực lạc để đón tiếp những người tâm tịnh niệm danh hiệu Ngài. Khi niệm đến các pháp môn này một cách chân thành, trí tánh hiển hiện, ta sẽ thấy tất cả mọi sự bình đẳng, không phân biệt. Đó là lý do tại sao Hòa thượng Thiện Bửu đã viết câu thơ:

"Bản Chân đích công đức trang nghiêm, Niệm Phật niệm tâm, tâm niệm Phật."

Qua bài viết này, hy vọng mọi người có thể hiểu hơn về ý nghĩa của việc niệm Phật và cách áp dụng vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Hãy cùng nhau tiến bộ trên con đường tu học và tìm kiếm sự an lạc và tự do tinh thần.

1