Nhân quả trải qua tới ba đời quá khứ, hiện tại, vị lai.
Nhân quả, một khái niệm đã được nhiều người hiểu lầm, ngay cả Phật tử cũng không ngoại lệ. Đa số người cho rằng Phật dạy rằng đời sống Phật giáo là đời sống kiềm chế, từ bỏ mọi ham muốn. Tuy nhiên, thật không phải như vậy. Đạo Phật chỉ khuyên chúng ta nắm bắt những điều tốt đẹp và tránh xa những hành động xấu xa. Đạo Phật cũng như những tôn giáo khác, đều khuyên mọi người sống hòa bình. Nhưng điều đáng chú ý là Phật giải thích rõ ràng hơn về lý do tại sao chúng ta cần sống hòa bình. Theo Đức Phật, không ai có thể tránh khỏi hiệu ứng của quy luật nhân quả. Khi có hành động, chắc chắn sẽ có kết quả. Nếu không có hành động, thì không ai, kể cả những người mạnh mẽ, cũng không thể tạo ra kết quả. Ngược lại, nếu có hành động và nhiều duyên số thì không ai có thể ngăn chặn việc gặt hái kết quả đó. Đây là một sự thật không thể chối cãi; như trồng dưa, bạn sẽ có dưa; trồng đậu, bạn sẽ có đậu; còn nếu không trồng gì cả, bạn sẽ không có gì cả, điều này rất đơn giản và dễ hiểu.
Trong nhà Phật luật nhân quả được khẳng định, chớ không phải chuyện mơ hồ
Trong Kinh Thiện Ác Nhân Quả, Đức Thế Tôn đã giảng rõ rằng tại sao trên thế giới này lại có những người đẹp, người xấu, người mạnh mẽ, người yếu đuối, người giàu có, người nghèo khó, người vui vẻ, người đau khổ, người có giọng nói cao lớn, người có giọng nói yếu ớt, người sống lâu, người chết sớm, người cao lớn, người thấp bé, người có nhiều con, người không có con, người an nhàn, người làm tổn thương mọi người, người có cuộc sống giàu có, người không có bất cứ điều gì. Theo Đức Phật, cái đẹp, xấu, giàu, nghèo, trí tuệ, tầm thường... của cuộc sống này không phải là tự nhiên, mà là do các hành động của chúng ta trong quá khứ. Người nhiều kiếp trước đã từ bi và tử tế thì đời này sẽ sống trong an lạc và hạnh phúc. Ngược lại, người nhiều kiếp trước tham lam và ích kỷ thì đời này sẽ sống trong nghèo khó và đau khổ. Người nhiều kiếp trước luôn khiêm tốn và nhẫn nhục thì đời này sẽ đáng kính trong mắt mọi người. Ngược lại, người nhiều kiếp trước luôn nổi loạn và làm hại người khác thì đời này sẽ bị xấu xí và không được người khác quý trọng. Người nhiều kiếp trước luôn tôn kính pháp môn của Phật thì đời này sẽ được người khác tôn trọng và quý mến. Người nhiều kiếp trước luôn ngã mạn cống cao thì đời này sẽ gặp khó khăn...
Nhân quả chính là một chuỗi liên kết đưa chúng ta đến sự tái sinh.
Lý thiện ác nhân quả trong nhà Phật đã trở nên rõ ràng đến như vậy. Khi gây nhơn, chúng ta phải gặt quả và không thể trốn tránh được. Trong cuộc sống đầy bận rộn và phức tạp này, chúng ta khó có thể đạt được sự tịnh độ trong tâm hồn. Vì vậy, chúng ta nên nghe theo lời dạy của Đức Từ Phụ và gây nhơn Phật, trau dồi những phẩm chất của Phật và lan truyền chân lý khắp mọi nơi. Phật tử thông hiểu lý thiện ác nhân quả không để sợ hãi hay tự cảm thấy bế tắc, mà để tiến lên và thực hành những lời dạy của Đức Phật. Trước mắt chúng ta có hai lựa chọn trái ngược nhau: một là con đường hỗn tạp của cuộc sống vòng xoáy luân hồi, hai là con đường sáng sủa mà Đức Thích Tôn Từ Phụ đã chỉ ra, mang lại tương lai tươi sáng cho chúng ta, cho con người và cho tương lai. Sự lựa chọn đang nằm trong tay của chúng ta. Hỡi những người con Phật, hãy thấu hiểu sâu sắc về lý thiện ác nhân quả trong nhà Phật và tự chọn cho mình một con đường của Từ Bi và Chân Lý.
Thiện Phúc