Trong các ngôi chùa, chắp tay luôn có ý nghĩa quan trọng với ngài Tiêu Diện đại sĩ và ngài Vi Đà hộ pháp. Nhưng vì sao khi tụng kinh lễ bái hoặc chào hỏi nhau, người Phật tử lại chắp tay? Hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa của hành động này.
Hiệp chưởng - Tín ngưỡng cung kính
“Hiệp chưởng,
Chắp 2 bàn tay, tập trung tư tưởng, cung kính lễ bái.
Đây là cách lễ bái từ xưa ở Ấn Độ, được Phật giáo thật hành theo."
Chắp tay, nguyên tiếng Hán Việt là Hiệp chưởng. Tiếng Phạn là Ãnjali. Hiệp chưởng còn gọi là hiệp thập.
Chắp tay (Hiệp chưởng) là hình thức cung kính, lễ bái được thực hành trong Phật giáo. Nguyên gốc từ Ấn Độ, hành động này tượng trưng cho sự gắn kết tinh thần và lòng thành kính. Đôi tay hiệp chưởng biểu thị sự hợp nhất giữa phương diện thánh thiện và nhiễm ô, trở thành biểu hiện chân thật nhất của con người. Nghĩa "Bất cấu bất tịnh" trong Bát Nhã Tâm Kinh chính là ý nầy.
Trong các Kinh Luận, hiệp chưởng cũng được đề cập nhiều. Phẩm Phương Tiện Kinh Pháp Hoa (Đại 9,9 Hạ) đã ghi nhận, "Cung kính hiệp chưởng lễ"; Kinh Quán Vô Lượng Thọ (Đại 12, 345 thượng) ghi, "Hiệp chưởng chắp tay, khen ngợi chư Phật."
Ý nghĩa trong Pháp hội trai đàn Thủy Lục
Chắp tay không chỉ biểu thị ý cung kính trong tâm, mà còn biểu thị ý trở về nguồn cội, đạt đến chỗ phi quyền, phi thật, sự lý khế hợp. Đại Đường Tây Vực Ký 2 đã ghi, hiệp chưởng là cách thứ tư trong 9 cách lễ ở Ấn Độ.
Mật Giáo thậm chí phối hợp 2 tay với Kim Cang giới và Thai Tạng giới, biểu thị sự kết hợp giữa lý và trí, định và huệ. Đồng thời, các ngón tay còn phối hợp với 5 đại, 10 Ba La Mật... Ngoài ra, Đại Nhật Kinh Sớ 13 cũng nêu 12 cách hiệp chưởng khác nhau với những ý nghĩa sâu xa.
Trong các Kinh Luận có rất nhiều chỗ nói về hiệp chưởng, như Phẩm Phương Tiện Kinh Pháp Hoa (Đại 9,9 Hạ) ghi: "Cung kính hiệp chưởng lễ"; Kinh Quán Vô Lượng Thọ (Đại 12, 345 thượng) ghi: "Hiệp chưởng chắp tay, khen ngợi chư Phật."
Ý nghĩa của thắp 3 nén nhang, 3 vái, 3 lạy
Ngoài việc tượng trưng ý cung kính, chắp tay còn cho thấy lòng thành kính. Nó biểu thị sự tương kính và tâm tình không chướng ngại, không nghi ngờ đối với những nguyện cầu. Chắp tay (Hiệp chưởng) là một hành động khiêm nhường và tôn trọng diễn ra trong Phật giáo.
Với ý nghĩa sâu sắc và tôn trọng, việc chắp tay trong Phật giáo không chỉ là một hành động bình thường mà còn mang ý nghĩa tinh thần và sự gắn kết tâm linh giữa con người và đạo Phật. Bất kỳ khi nào chúng ta cảm thấy cần thiết, chắp tay là một cách để chúng ta tạo ra sự tĩnh lặng và tận hưởng khoảnh khắc bình an.