Nhằm đạt được hòa bình, thống nhất và sự phát triển ổn định của đất nước ngày hôm nay, dân tộc ta đã trải qua nhiều khó khăn và đổ máu. Những anh hùng đã hy sinh với tinh thần "quyết tử cho tổ quốc, quyết sinh cho dân tộc."

Những câu chuyện anh hùng đầy cảm xúc

Dù chiến tranh đã qua đi, nhưng trong tâm trí của những người lính đã từng tham gia vào cuộc chiến đấu để đảm bảo độc lập cho quê hương, những ngày tháng đầy dữ dội vẫn cứ như mới diễn ra ngày hôm qua. Đặc biệt là với những chiến sỹ từng bị bắt và giam giữ tại các nhà tù, như cựu chiến binh Nguyễn Đình Quốc tại quận Hoàng Mai, Hà Nội, nhiều hình ảnh và sự kiện trong thời kỳ hoạt động cách mạng vẫn "trở đi, trở lại" trong cuộc sống hàng ngày. Ông Quốc nhớ lại: "Tôi bị bắt khi đang chiến đấu trên biển. Bắt được tôi rồi, chúng đưa về Cần Thơ và ngay đêm đó, chúng đánh tôi mãi không hỏi thăm gì. Chúng buộc dây điện vào tai tôi và dùng cái gậy to bằng cái chân bàn đánh từ đầu gối xuống chân, vừa đánh vừa tra điện."

Hàng ngày, ông Nguyễn Đình Quốc (ngoài cùng bên phải) với vai trò là nhân chứng sống, tham gia giới thiệu về những hiện vật tại một bảo tàng về chiến tranh

Ông Quốc từng là Thuyền phó 1 trong đoàn tàu không số. Do đó, khi trở thành tù binh, ông đã trải qua những hình phạt tàn bạo. Ông bị đánh đến mức ngất xỉu nhiều lần. Ông cho biết rằng, mục đích của địch là ép ông đầu hàng và tiết lộ những điều chúng muốn. Nhưng cuối cùng, ông đã chiến thắng và không cho kẻ địch thực hiện được ý đồ. "Chúng đánh đến khi nào tôi xin tha thứ. Chúng đợi tôi phút ấy vì tôi đề nghị, tôi đầu hàng. Nhưng tôi không nói nửa lời," ông Quốc kể lại.

Tương tự, sau khi trở về quê hương, sống trong hòa bình nhưng ông Kiều Văn Uỵch ở huyện Phú Xuyên, Hà Nội không thể quên những ngày bị bắt và giam giữ tại nhà tù Phú Quốc. Ông Uỵch nhập ngũ vào năm 1968. Vào tháng 12/1969, ông bị bắt và đày ra nhà tù Phú Quốc. Tại đây, ông đã trải qua nhiều trận tra tấn đến mức như "chết đi sống lại." Ông nhớ lại: "Bất cứ điều gì địch muốn làm, tôi không làm. Những điều mà địch không muốn, tôi thực hiện. Tôi đã chống đối nên tôi đã bị tra tấn nhiều lần. Họ trói và đánh tôi vào các bộ phận như ngực, gót chân, khớp xương, đầu gối và tra điện... Có một lần, họ nhốt tôi vào chuồng hổ, bỏ đói và để tôi phơi nắng."

Ông Kiều Văn Uỵch và người bạn tù năm xưa - ông Lâm Đình Bảng Ông Kiều Văn Uỵch (áo xanh) và người bạn tù năm xưa - ông Lâm Đình Bảng (áo trắng) cùng nhau ôn lại ký ức

Thời gian bị bắt và giam giữ tại nhà tù Phú Quốc của ông Uỵch như một "bản hùng ca bi tráng." Vì rất nhiều đêm trong giấc ngủ, những trận tra tấn tàn khốc xưa vẫn làm ông giật mình tỉnh giấc. Tuy nhiên, thay vì rơi vào tình trạng buồn phiền, ông tự tự hào vì chiến thắng đã thuộc về ông và các đồng đội - những người đã chiến đấu để bảo vệ chính nghĩa, đóng góp vào sự giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước.

Chiến thắng nhờ lý tưởng cao đẹp và niềm tin mãnh liệt vào Đảng

Dù phải chịu rất nhiều đau khổ và mất mát, những chiến sỹ cách mạng vẫn chiến đấu với tinh thần kiên định và bất khuất. Thậm chí, trong nhà tù, những người đồng chí và đồng đội vẫn tiếp tục truyền động lực cho hàng tuyến một cách đặc biệt. Đây là những chia sẻ của cựu chiến binh Lâm Văn Bảng, một nhân chứng sống, từng bị bắt và giam giữ tại nhà tù Phú Quốc. Ông Bảng nhớ lại: "Từ kinh nghiệm của các anh chị từng tham gia chiến đấu chống Pháp, chúng tôi đã chiến đấu bằng nhiều cách khác nhau. Ví dụ, khi toàn bộ các anh em tù ở trại A quyết định tuyệt thực, các anh em ở trại B cũng bắt đầu tuyệt thực theo. Và cứ như vậy, các trại phản ứng lan truyền. Hoặc khi trại A làm loạn, trại B cũng làm loạn, như một cuộc bạo động. Kẻ địch thấy vậy cũng sợ rằng chúng tôi có thể phá ngục."

Ông Bảng cho biết, khi kẻ địch sợ rằng chúng tôi có thể phá ngục, chúng sẽ phải đưa thêm quân để kiểm soát. Điều này có nghĩa là lực lượng của chúng ở tiền tuyến sẽ trở nên mong manh hơn. Vì vậy, có thể nói rằng đây là một cách chúng tôi "chia sẻ lửa" với hàng tuyến.

Theo ông Bảng, yếu tố khiến tất cả các anh em tù đồng lòng, đoàn kết và sẵn sàng hy sinh mà không chịu khuất phục kẻ địch là nhờ sự chỉ đạo của Đảng. Đặc biệt là niềm tin và lý tưởng của những chiến sỹ cách mạng vào chính sách và con đường của Đảng. "Khi đó, chúng tôi đều sẵn sàng hy sinh cả tính mạng để bảo vệ tổ quốc, và tin tưởng tuyệt đối vào Đảng. Có một câu thơ mà ai cũng thuộc lòng: Thân ta nát vì đòn roi của địch/Chí ta bền vì Đảng quang vinh."

Ông Bảng chia sẻ, một yếu tố khác khiến những người tù chọn chết vinh dự hơn là tình đồng chí, đồng đội và tình đồng hương. "Tại đó, nếu đồng chí nào đầu hàng kẻ địch sau khi bị tra tấn và được thả, chúng tôi biết ngay. Chúng tôi xa lánh họ ở bất cứ đâu. Vì mất tin tưởng là mất hết, đến mức dù có chết cũng không chịu đầu hàng," ông Bảng kể lại. Ngược lại, những chiến sỹ kiên định, sau khi bị tra tấn, được đưa về trại, chúng tôi đồng loạt chăm sóc. "Nếu không có tổ chức Đảng trong tù, hàng loạt thương binh, bệnh binh sẽ hi sinh. Nhờ có Đảng hướng dẫn, chúng tôi có trách nhiệm bảo vệ lẫn nhau. Có những đồng chí bị mất tay, mất chân, nhưng còn có những người khỏe mạnh hơn, đặc biệt là những người đồng hương, chăm sóc họ, tắm rửa và giặt đồ," ông Quốc nhớ lại.

Vì sự độc lập, tự do và thống nhất đất nước, biết bao chiến sỹ cách mạng đã chấp nhận đau khổ và sẵn sàng hy sinh. Với tinh thần "quyết tử cho tổ quốc, quyết sinh cho dân tộc", những chiến sỹ cách mạng bị bắt và giam giữ cũng đã góp phần vào việc tạo nên một bản hùng ca bi tráng trong lịch sử xây dựng và giữ vững nước nhà, đúng như nhà thơ Tố Hữu đã viết:

"Có những phút làm nên lịch sử Có cái chết hoá thành bất tử Có những lời hơn mọi bài ca Có con người từ chân lý sinh ra."