Bồ tát Phổ hiền: Hình ảnh của sự tinh khiết và không ô uế
Theo các kinh Đại thừa quan trọng, Bồ tát Phổ Hiền được miêu tả như một đại Bồ tát thượng hạnh, có sức mạnh phi thường, với hai phẩm chất nổi bật là tinh khiết tuyệt đối và không chịu bị ô uế. Đức Phật đã dạy rằng phổ hiền bồ tát là người trọng sinh của ba đời mười phương Phật và Ngài đã gánh vác các công việc quan trọng giúp đảm bảo sự tồn tại của pháp môn Phật trong thế gian. Để hoàn thành nhiệm vụ này, Ngài xuất hiện tại thế gian trên một chú voi trắng sáu ngà để giáo dục con người.
Hình ảnh của Bồ tát Phổ Hiền: Chú voi trắng và hoa sen không ô uế
Voi là loài vật mạnh nhất, có khả năng kéo những thứ nặng lên đường dốc mà không bị ngăn cản. Vì vậy, trong các kinh, Đức Phật thường so sánh việc tu tập của Bồ tát với sức mạnh và sự chịu đựng của con voi. Một ví dụ điển hình cho ý nghĩa này là hình ảnh Bồ tát Phổ Hiền cưỡi trên chú voi. Chú voi mà Ngài cưỡi không phải là chú voi bình thường, mà là chú voi trắng, tượng trưng cho sức mạnh hoàn toàn trong sạch và không dùng quyền uy để chiếm đoạt hay áp đảo người khác. Việc Bồ tát Phổ Hiền ngồi trên chú voi trắng cũng biểu thị sự trang nghiêm và tâm hồn trong sạch, chi phối toàn bộ thế giới pháp môn một cách bình an và tự nhiên.
Sự không chịu bị ô uế của Bồ tát Phổ Hiền được biểu thị bằng hình ảnh cầm hoa sen . Hoa sen không dính nước và bùn đất, hoàn toàn trong sạch. Tương tự, Bồ tát cũng không bị ô uế, Ngài đến gần và chịu khổ thay cho chúng sinh, đạt được vô số công đức, nhưng không để lại bất cứ dấu vết nào trong tâm Ngài. Hoa sen mọc lên từ bùn đất, tỏa hương thơm ngát cho cuộc sống, tượng trưng cho việc tu tập và giáo dục của Bồ tát trong thế gian mà không bị dính dáng đến những ham muốn và năm dục.
Gạt bỏ mọi vô minh, đừng lấy chân làm giả mà hãy dùng trí tuệ mà nhìn thẳng vào chân lý để được giác ngộ như chư Phật
Có thể tu theo 10 hạnh nguyện của Bồ tát Phổ Hiền được không?
Bồ tát Phổ Hiền cưỡi trên chú voi trắng sáu ngà, biểu trưng cho sáu ngà là Lục Độ Ba La Mật, con đường dẫn đến giác ngộ Phật. Bồ tát Phổ Hiền tiếp cận thế gian, chịu khổ thay cho chúng sinh, thực hiện nhiều hạnh nguyện tốt lành, giáo dưỡng những người đau khổ để họ trở thành những người vui sướng và được giải thoát. Ngài biến những thứ đen tối thành thanh tịnh, ngọt ngào và hữu ích.
Bồ tát Phổ Hiền đã thành tựu Tam thừa và bước vào con đường tu tập. Ngài giáo dục trực tiếp trái tim của con người, không cần sử dụng lời nói, Đức Phật đã truyền tâm Ngài đến con tim của chúng sinh, biến trái tim của họ trở thành tâm Ngài. Mọi hành động của Bồ tát Phổ Hiền đều đạt được mục tiêu một cách dễ dàng, Đức Phật gọi đó là “nhập bất Tư Nghì giải thoát”, trong kinh Hoa Nghiêm. Chúng ta không thể thông qua trí tuệ để hiểu và phân biệt những việc làm của Ngài, trừ khi chúng ta có tâm chứng và hành trì cùng Bồ tát Phổ Hiền.
Bồ tát Phổ Hiền là hình tượng tiêu biểu cho nhân cách và phẩm hạnh cao cả của các Bồ tát, cũng như phẩm chất tuyệt vời của Đức Phật. Vì thế, từ góc độ biểu trưng, Bồ tát Phổ Hiền đại diện cho Lý - Định - Hạnh. Đây là con đường lấy hạnh nguyện giải thoát chúng sinh, để đạt đến giác ngộ tối cao của Phật. Đồng thời, trong quá trình tác động này, hạnh nguyện bao gồm cả lý và định. Do đó, Lý - Định - Hạnh là nguồn gốc của chư Phật, là bản chất của tâm sinh lý và sự vật hiện tượng. Bồ tát Phổ Hiền đã nhập được bản thể này thông qua tu tập và được gọi là biển tính của Như Lai. Tuy nhiên, biển tính này ở cấp độ Thánh không thể tăng giảm. Khi tâm của hành giả trở nên trong sáng và thông suốt, nó tự động phản ánh Lý - Định - Hạnh của Đức Phổ Hiền.
Có lòng tu hành tinh tấn nên nay ngài đã thành Phật, ở cõi Bất Huyền và hóa thân vô số ở trong các thế giới mà giáo hóa chúng sinh.
Lợi ích vô lượng khi trì tụng kinh Phổ Hiền Quảng Nguyện Vương
Trong cuộc đời hoằng hóa, Đức Phật Thích Ca chỉ truyền kinh Hoa Nghiêm một lần, nhưng lại nhấn mạnh ý nghĩa “nhất thiết viên mãn” chính là mười hạnh nguyện vương trong phẩm Phổ Hiền Hạnh Nguyện, đường chỉ lối cho người tu hành hướng tâm về cõi Cực Lạc.
Nhận trọng trách đó, Bồ tát Phổ Hiền đã đưa pháp môn Tịnh Độ một cách tích cực để khuyến khích các Tăng trong hải hội Hoa Tạng, đồng lòng cầu nguyện đến Phật A Di Đà. Đức Phổ Hiền tự nguyện và dẫn dắt tất cả các thành viên trong hội đồng nguyện đi đến Cực Lạc để sớm đạt được phúc tuệ viên mãn, chứng quả Vô Thượng Bồ đề. Chỉ có sự cứu cánh bởi Phật quả mới đem lại niềm vui thỏa mãn hoàn toàn.
(Tuồn sách “Mười hạnh Phổ Hiền trong Kinh Hoa Nghiêm” - Tác giả: Thích Chí Giác Châu - NXB Phương Đông, 2008)
“Khám Phá Lịch Sử”
