Bồ Tát Quán Thế Âm - Người Mẹ Dịu Dàng
Khi ta tôn kính một vị Phật, một vị Bồ Tát, ta cần hiểu rõ ý nghĩa của hình tượng và hình dạng của người thần tượng đó.
Người Phật tử khắp nơi đều quen thuộc với hình ảnh Bồ Tát Quán Thế Âm là người phụ nữ thanh tú và xinh đẹp. Một số nơi còn gọi Ngài là Phật Bà Quán Âm. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng Quán Thế Âm Bồ Tát là người đàn ông chứ không phải phụ nữ.
Vậy thì sự thật về giới tính của Bồ Tát Quán Thế Âm là gì và tại sao lại có những tranh luận khác thường như vậy?
Dựa vào lịch sử tôn giáo, truyện ký và lịch sử dân gian của Trung Quốc từ thời nhà Châu vua Chiêu Vương cho đến nay, Quán Thế Âm Bồ Tát đã hiện thân vào nhiều hình dạng khác nhau để giúp đỡ chúng sinh. Tùy vào mục đích và tâm niệm của mọi người mà Ngài có thể hiện thân dưới hình dạng nam, nữ, già, trẻ, thú vật, núi sông...
Tại Trung Quốc, Quán Âm cũng từng được tưởng tượng dưới hình dạng nam giới và thậm chí có những tượng Quán Âm có râu. Tuy nhiên, từ thế kỷ thứ mười, Quan Âm thường được vẽ với dạng nữ nhân, có áo trắng. Điều này có thể là do sự kết hợp giữa Phật giáo và Lão giáo. Một lý thuyết khác là ảnh hưởng của Mật Tông, trong đó Từ bi và Trí tuệ được thể hiện dưới hình dạng nam nữ khác nhau. Vì vậy, một số người cho rằng Quán Thế Âm có thể hiện thân dưới hình dạng nam giới.
Người Tây Tạng thường tượng trưng Quán Thế Âm dưới hình dạng nam giới, biểu trưng cho sức mạnh và can đảm để chinh phục tà ma, quỷ dữ. Họ tu theo Mật Tông, đọc thần chú và bắt ấn quyết để nhiếp phục thân tâm và phát huy trí huệ.
Tuy nhiên, hầu hết các cơ sở Phật giáo ở châu Á đều quen thuộc với hình ảnh Bồ Tát Quán Thế Âm dưới dạng phụ nữ.
Đó là vì lòng từ bi của Bồ Tát Quán Thế Âm như tình mẹ thương con vô bờ bến. Vì lẽ đó, Ngài thường được tưởng tượng dưới hình dạng một người phụ nữ và được gọi là "Mẹ Quán Âm". Đồng thời, nhiều người còn coi Ngài là một vị Phật với tên gọi là "Phật Bà Quán Âm".
Tôn xưng Bồ Tát Quán Thế Âm như một vị Phật cũng phù hợp với những gì kinh điển cho biết về Ngài. Dựa vào kinh thiên thủ thiên nhãn vô ngại đại bi tâm Đà la ni, Quán Thế Âm đã từng thành Phật hiệu Chính Pháp Minh Như Lai trong quá khứ vô số kiếp. Tuy nhiên, vì lòng từ bi độ chúng sinh, Ngài hiện thân vào hình dạng Bồ Tát.
Vậy con người cần hiểu rằng hình dạng của Bồ Tát Quán Thế Âm là sự hiện thân, không nên nhìn rằng Ngài thật sự là phụ nữ. Vì thế, Quán Thế Âm được coi là người mẹ của thiên hạ, luôn bảo vệ và giúp đỡ những con người vượt qua khó khăn trong cuộc sống để trở thành người tốt và có ích.
Phật tử khắp nơi đã quá quen với hình ảnh Quán Thế Âm Bồ Tát là người phụ nữ đoan trang, xinh đẹp. Có nơi còn gọi Ngài Quán Thế Âm Bồ Tát là Phật Bà Quán Âm. Thế nhưng, lại có ý kiến cho rằng Quán Thế Âm Bồ Tát là nam chứ không phải nữ.
Bồ Tát Quán Thế Âm là nam hay nữ? Chư vị Bồ Tát không phải là những nhân vật lịch sử bằng xương bằng thịt có sinh có tử, mà các ngài thị hiện ở đời dưới nhiều hình tướng: nam, nữ, già, trẻ, người, thú vật, núi sông… tùy tâm niệm của chúng sinh chiêu cảm mà ứng thân thị hiện.
