Hầu hết chúng ta đã từng nghe đến Tứ Đại Thiên Vương (Catummahārājā) - bốn vị thần từ thiên ngụ tại bốn hướng chính của núi Tu-di (Sineru). Đây là Thiên Vương Dhataraṭṭha (Trì Quốc Thiên Vương) ở hướng Đông, cai quản nhóm Càn-thát-bà; Thiên Vương Viruḷhaka (Tăng Trưởng Thiên Vương) ở hướng Nam, cai quản nhóm Cưu-bàn-trà; Thiên Vương Virūpakkha (Quảng Mục Thiên Vương) ở hướng Tây, cai quản loài Rồng; và Thiên Vương Kuvera hay Vessavaṇa (Đa Văn Thiên Vương) ở hướng Bắc, cai quản nhóm Dạ-xoa. Bốn vị thiên vương này có trách nhiệm hộ trì cho nhân loại nên còn được gọi là Bốn vị Hộ Thế Đại Vương. Vị trí của cõi Tứ Đại Thiên Vương nằm ở giữa núi Tu-di giữa đỉnh Yugandhara và cõi Người.
Thiên Vương Dhataraṭṭha - Trì Quốc Thiên Vương
Thiên Vương Dhataraṭṭha (Đa-la-sất) ngụ ở hướng Đông của núi Tu-di và có trách nhiệm hộ trì chúng sinh nên được gọi là Trì Quốc Thiên Vương hay Đông Thiên Vương. Vị thiên vương này thường được tưởng tượng mang theo cây đàn tỳ-bà như một pháp khí. Do ngụ ở hướng Đông, da của Thiên Vương Dhataraṭṭha có màu trắng tinh khiết.
Thiên Vương Dhataraṭṭha cai quản hội chúng Càn-thát-bà (Gandhabba). Họ là những chúng sinh sống dựa vào cây cối có mùi hương, và đời sống của họ gắn liền với cội cây mà họ đã cư ngụ. Nếu cây bị đánh đốn và đem đi để cất nhà hoặc làm vật dụng, họ cũng sẽ đi theo khúc gỗ đó thay vì bỏ đi. Họ có khả năng hiện hình và gây thiệt hại cho người chủ nhà hoặc chủ của vật đó. Cần lưu ý rằng có mười loài Càn-thát-bà hay Hương mộc thần, được gọi là Kaṭṭhayakkha (Mộc Dạ-xoa).
Thiên Vương Viruḷhaka - Tăng Trưởng Thiên Vương
Thiên Vương Viruḷhaka (Tỳ-lưu-ly) ngụ ở hướng Nam của núi Tu-di, giúp các chúng sinh tăng trưởng thiện căn và bảo vệ Phật pháp, được gọi là Nam Thiên Vương hay Tăng Trưởng Thiên Vương. Do ngụ ở hướng Nam, da của vị thiên vương này có màu xanh như nước biển, và pháp khí tượng trưng của vị này là một thanh gươm báu.
Thiên Vương Viruḷhaka cai quản hội chúng Cưu-bàn-trà (Kumbhaṇḍa). Đây là loại ác thần, có bụng to, mắt lồi và tròng mắt màu đỏ. Họ sống ở cõi người và cũng ở địa ngục. Nhiệm vụ của chúng là bảo vệ các núi non, rừng rậm, ao hồ, sông ngòi, bảo châu, đền tháp và các loại cây gỗ thơm hoặc cây có hoa thơm. Họ quan sát những gì mà Thiên Vương muốn bảo tồn, chẳng hạn như ngọn núi Vepulla ở thành Rājagaha, nơi có một viên ngọc Maṇi cực quý. Những ai đi vào các khu vực này mà bị Cưu-bàn-trà bắt được, sẽ bị ăn thịt mà không sợ bị thiên vương trừng phạt.
Thiên Vương Virūpakkha - Quảng Mục Thiên Vương
Thiên Vương Virūpakkha (Tỳ-lưu-bác-xoa) ngụ ở hướng Tây của núi Tu-di, theo dõi thế giới và bảo hộ nhân dân, được gọi là Tây Thiên Vương hay Quảng Mục Thiên Vương. Do ngụ ở hướng Tây, da của vị thiên vương này có màu đỏ và pháp khí tượng trưng của vị này là con rắn quấn trên người và viên ngọc Māṇī.
Thiên Vương Virūpakkha cai quản loài Rồng (Nāga). Rồng sống trong lòng đất hoặc dưới đáy núi. Họ có khả năng làm rung chuyển mặt đất khi đùa giỡn với nhau. Rồng thích dạo chơi trên mặt đất và thường có hình dạng giống sư tử, hổ, chó, nhưng có lúc vẫn giữ nguyên hình dạng của rồng. Như Cưu-bàn-trà và Dạ-xoa, Rồng cũng thích hành hạ chúng sinh và thỏa mãn dã tính của mình. Họ có thể biến thành quỷ sứ hoặc thú hung dữ để ăn thịt tội nhân. Tất cả loài Rồng đều nằm dưới quyền cai trị của thiên vương Virūpakkha.
Thiên Vương Kuvera - Đa Văn Thiên Vương
Thiên Vương Kuvera hay Vessavaṇa (Tỳ-sa-môn) ngụ ở hướng Bắc của núi Tu-di, theo dõi thế giới và bảo hộ nhân dân, được gọi là Bắc Thiên Vương.
Thiên Vương Kuvera cai quản chúng Dạ-xoa (Yakkha). Có hai loại Dạ-xoa là Chư Thiên Dạ-xoa và Bàng Sinh Dạ-xoa. Chư Thiên Dạ-xoa có thân hình xinh đẹp và có hào quang, là loại chúng sinh không phải người. Bàng Sinh Dạ-xoa có thân hình thô xấu. Chư Thiên Dạ-xoa đôi lúc cũng có ý đồ hại chúng sinh. Khi họ có ý định ăn thịt chúng sinh địa ngục, họ sẽ biến thành quỷ sứ, chó dữ hay chim quạ để ăn thịt. Tất cả Dạ-xoa đều nằm dưới quyền cai trị của Thiên Vương Kuvera.
Tứ Đại Thiên Vương Hộ Trì Thế Giới
Chư thiên trong cõi Tứ Đại Thiên Vương có nhiều loại. Có nhóm có thân hình xinh đẹp, nhóm khác thì thô xấu; có nhóm tin Phật, nhóm khác thì không; có nhóm thích hại chúng sinh, nhóm khác lại hộ trì người, hộ trì Phật pháp, hộ trì thế giới, gìn giữ các chỗ có báu vật. Bốn vị thiên vương cai quản và lãnh đạo họ, không để bọn chúng sống phóng túng và gây hại. Vì vậy, khi gặp một tai nạn hoặc một sự cố, chúng ta có thể tưởng niệm và cầu nguyện đến Tứ Đại Thiên Vương để tìm sự bình an.
Theo Chú Giải Ngạ Quỷ Sự, có một câu chuyện kể về một đứa cháu gái của Anāthapiṇḍika và một chiếc bánh đồ chơi. Khi đồ chơi bị rơi và vỡ, đứa cháu gái khóc không dừng. Anāthapiṇḍika đã nhờ Thế Tôn và năm trăm vị Tỳ-khưu tới thọ thực và dâng cúng vật thực cho "con gái" của đứa cháu gái. Thế Tôn sau đó phát biểu về sự quan tâm của Bốn vị Thiên Vương đối với những hành động thiện của con người và tác động tích cực của việc tưởng niệm và cầu nguyện đến họ.
Kết Luận
Tứ Đại Thiên Vương đóng vai trò hộ trì thế giới, bảo hộ chúng sinh, chống lại ác và bảo vệ Chánh Pháp. Vì cảm ơn sự bảo trợ của họ, khi gặp vấn đề hay muốn thể hiện lòng biết ơn, chúng ta có thể tưởng niệm và cầu nguyện đến Bốn vị Thiên Vương này. Họ sẽ chú ý đến chúng ta và ban cho chúng ta an lạc và bình yên.
Samādhipuñño Định Phúc
