Theo truyền thống của người Việt Nam, việc cúng giỗ là điều rất tốt, nhưng nên được xem như là ngày tưởng niệm, ngày nhớ tưởng đến người đã khuất…
Bạn đã từng nghe về việc cúng giỗ trong văn hóa đạo Phật? Điều này không chỉ là một lễ nghi truyền thống, mà còn mang trong mình ý nghĩa sâu sắc về lòng thành kính tưởng nhớ và tri ân đáng trân trọng. Trước khi trình bày quan điểm của đạo Phật về việc cúng giỗ, chúng ta hãy tìm hiểu xem đạo Phật coi sự sinh và sự tử như thế nào.
Đạo Phật về sự sinh và sự tử
Theo quan điểm chung của Phật giáo, con người sau khi chết không phải là mất hẳn, đó chỉ là một trạng thái biến dạng của nghiệp thức. Thể xác phân tán nhưng phần tâm thức qua nghiệp lực dẫn giắt vẫn tiếp tục tìm về cảnh giới tương ứng. Và cứ như thế con người chúng ta khi chưa đạt đạo giải thoát, thì vẫn mãi luẩn hồi trong vòng tử sinh. Đạo Phật có hai quan điểm về sự sinh và sự tử: tái sinh tức thời và tái sinh qua giai đoạn chuyển tiếp "thân trung ấm" tùy theo nghiệp lực của từng người.
Quan điểm đầu cho rằng tái sinh xảy ra tức thời chỉ trong một sát na niệm tưởng, không để trống khoảnh khắc nào trong trạng thái lưng chừng như làn sóng điện lan trong không gian, tức khắc được phát sinh trong máy thu thanh hay thu hình. Sự sinh tử theo quan điểm này xảy ra cực kỳ nhanh chóng và được xem là một tiến trình liên tục.
Còn quan điểm thứ hai cho rằng có một số trường hợp phải qua giai đoạn chuyển tiếp, ở đó chúng sinh mang dạng "thân trung ấm" lưu lại trong khoảng thời gian từ một đến bảy tuần lễ. Thời gian thọ sinh thông thường là bảy ngày, nhưng cũng có thể lâu hơn nữa do sở duyên chưa thích hợp.
Tổ chức cúng giỗ: Tưởng niệm và tri ân
Thờ cúng ông bà tổ tiên là phong tục tốt đẹp của các nước Á Đông, trong đó có Việt Nam. Khi đạo Phật du nhập, đã có sự giao thoa và tiếp biến có chọn lọc với các tín ngưỡng bản địa. Phong tục thờ cúng ông bà tổ tiên đã được trân trọng và duy trì trong đời sống tâm linh của người Phật tử Việt từ xưa đến nay. Với cái nhìn mới, đa văn hóa, việc tổ chức cúng giỗ không chỉ tôn kính truyền thống dân tộc mà còn phù hợp với quan điểm Phật giáo.
Chúng ta có thể tổ chức cúng giỗ tại nhà hoặc tại chùa, nhưng với mục đích duy nhất là tưởng niệm. Không cần thiết lễ cầu siêu dâng sớ và đốt vàng mã theo văn hoá Trung Hoa. Bởi vì chúng ta tin chắc rằng ông bà hay đã lên cõi Tịnh, hoặc đã tái sanh làm người ngay từ lúc nhắm mắt lìa đời.
Nếu có điều kiện, tổ chức cúng giỗ tại chùa là một lựa chọn tốt. Điều này tạo ra duyên lành giữa thân nhân người đã qua đời với nhà Phật, giúp cho con cháu và họ hàng có cơ hội tiếp xúc với các vị Sư, từ đó tìm hiểu thêm về Phật pháp. Ngoài ra, việc cúng dường Tam Bảo cũng giúp cho nhà chùa có thêm khả năng ấn tống kinh sách và phổ biến Phật pháp rộng rãi, đồng thời hoàn thành các công việc Phật sự. Các vị Sư là những Trưởng Tử Như Lai, là những Ðạo Sư, có nhiệm vụ thiêng liêng là hoằng dương Chánh Pháp và tu tập bản thân để giải thoát luân hồi. Phật tử tại gia cũng như vậy, ngoài việc lo cho gia đình và xã hội, cần cống hiến cho sự hoằng truyền và bảo vệ sự trong sáng của đạo Phật.
Quan điểm Phật giáo về việc cúng giỗ cho thấy sự tôn trọng và tri ân với ông bà tổ tiên. Đây là một phong tục tốt để tưởng niệm và nhớ đến những đóng góp và ân đức của những người đã khuất. Hãy giữ gìn và áp dụng truyền thống này một cách đúng đắn và ý thức để con cháu biết biết ơn và tiếp nối mỹ tục thành văn hóa phát triển.
Nguồn: thuvienhoasen.org
