Lịch sử
Dhammayuttika Nikaya (còn được gọi là Dhammayut Order) là một phái tu sĩ Phật giáo Theravada ở Thái Lan, Campuchia và Myanmar, với nhánh đáng kể tại các quốc gia phương Tây. Tên của phái được lấy từ tiếng Pali, trong đó "dhamma" có nghĩa là "những bài giảng của Đức Phật", "yutti" là "theo" và "ka" nghĩa là "nhóm". Phong trào này bắt đầu ở Thái Lan như là một phong trào cải cách do một hoàng tử lãnh đạo, người sau này trở thành vua Mongkut của Xiêm, trước khi lan rộng sang Campuchia và Myanmar. Phái tu này đã được chính phủ Thái Lan công nhận là một tổ chức tu sĩ riêng biệt vào năm 1902. Trụ sở của Dhammayuttika Nikaya đặt tại Wat Bowonniwet Vihara, quận Phra Nakhon, Bangkok, Thái Lan. Dhammayuttika Nikaya có vai trò chính trị quan trọng trong Thái Lan, với sự ủng hộ của chính phủ và hoàng gia Thái Lan.
Vai trò chính trị tại Thái Lan
Dhammayuttika Nikaya ban đầu bắt đầu như một phong trào cải cách Phật giáo ở Thái Lan và sau đó dẫn đến sự phát triển của truyền thống rừng Thái Lan. Tuy nhiên, phái tu này cũng đã đóng một vai trò chính trị quan trọng trong lịch sử Thái Lan. Từ khi ra đời, Dhammayuttika Nikaya đã luôn được chính phủ và hoàng gia Thái Lan ưa chuộng. Do được khởi xướng bởi một hoàng tử Thái Lan, phái tu này luôn có mối quan hệ chặt chẽ với hoàng gia và luôn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự ủng hộ của công chúng đối với triều đình. Sự thiên vị này của tầng lớp quyền lực Thái Lan đối với Dhammayuttika Nikaya rõ ràng nhất trong tỷ lệ các danh hiệu tu sĩ được trao cho các tu sĩ cao cấp. Mặc dù chiếm khoảng sáu phần trăm số tu sĩ ở Thái Lan, hơn một nửa các danh hiệu tu sĩ và đặc quyền của Thái Lan đã được trao cho các tu sĩ của Dhammayuttika Nikaya, và chín trong số mười ba Tổng Giáo chủ của Thái Lan từ khi thành lập đến nay đều đến từ Dhammayuttika Nikaya. Sự ưu ái của chính phủ Thái Lan và triều đình dành cho Dhammayuttika Nikaya đã dẫn đến việc bức hại một số tu sĩ cao cấp thuộc Maha Nikaya bị coi là mối đe dọa đối với hệ thống chủ nghĩa Dhammayuttika hoặc chính phủ Thái Lan. Một trường hợp nổi tiếng nhất là trường hợp của Phra Phimontham, một tu sĩ cao cấp của Maha Nikaya nổi tiếng với quan điểm ủng hộ dân chủ và phản đối chủ nghĩa Dhammayuttika, người có thể trở thành Tổng Giáo chủ của Thái Lan trong tương lai. Năm 1962, Phra Phimontham bị giam giữ và tước hạ vị trí tu sĩ bởi chế độ quân sự của Thái Lan và bị vu khống rộng rãi trên các lĩnh vực tội phạm. Vụ bê bối này đã cho phép chế độ quân sự thông qua một đạo luật cải cách Sangha để tăng cường sự tập trung quản lý của Thái Lan đối với Dhammayuttika. Trong quá trình thay đổi chính quyền, các cáo buộc tội phạm mang tính chất chính trị đối với Phra Phimontham đã được xác định là sai lầm từ đầu. Trong thực tế, chế độ quân sự đã bức hại Phra Phimontham vì quan điểm chính trị của anh ta và lan truyền các cáo buộc sai lầm trong truyền thông để bắt giữ anh ta và hạn chế ảnh hưởng của anh ta, và củng cố quyền lực của chế độ quân sự đối với Sanga.
Dhammayuttika Nikaya tại Campuchia
Vào năm 1855, Vua Norodom của Campuchia đã mời Preah Saukonn Pan, cũng được gọi là Maha Pan, một tu sĩ Khơ-me đã được đào tạo theo Dhammayuttika Nikaya, thành lập một nhánh của Dhammayuttika Nikaya tại Campuchia. Maha Pan trở thành người đầu tiên làm Sangharaja của dòng tu Dhammayuttika, sống tại Wat Botum, một ngôi chùa mới được vua xây dựng đặc biệt cho các tu sĩ Dhammayuttika. Dòng tu Dhammayuttika ở Campuchia gặp nhiều khó khăn trong thời kỳ của Khmer Đỏ, bị nhắm vào đặc biệt vì được cho là có liên kết với quyền quân chế và một quốc gia nước ngoài, ngoài ra còn bị lãnh đạo Phật giáo ở Campuchia đàn áp chung. Từ năm 1981 đến 1991, Dhammayuttika Nikaya đã được kết hợp với Maha Nikaya Campuchia thành một hệ thống tu sĩ thống nhất được thiết lập dưới sự chi phối của Việt Nam. Năm 1991, Vua Norodom Sihanouk trở về từ lưu vong và bổ nhiệm một Sangharaja mới của Dhammayuttika sau mười năm, chấm dứt chính sách hợp nhất chính thức. Dhammayuttika vẫn tồn tại ở Campuchia, mặc dù số lượng tu sĩ của họ chỉ chiếm một phần trăm rất nhỏ. Về các vấn đề như vai trò của tu sĩ trong việc điều trị và giáo dục về HIV/AIDS, Sangharaja hiện tại, Bour Kry, đã có một quan điểm tự do hơn so với trưởng ban Maha Nikaya Tep Vong, nhưng ít radical hơn so với một số thành phần Phật giáo ở Campuchia liên quan đến Engaged Buddhism.
Dhammayutti Mahayin Gaing ở Myanmar
Dhammayutti Mahayin Gaing (tiếng Miến Điện: ဓမ္မယုတ္တိနိကာယမဟာရင်ဂိုဏ်း) có nguồn gốc từ "một truyền thống cải cách của người Môn vào cuối thế kỷ XIX [mà] có nguồn gốc từ truyền thống Thammayut của Thái Lan." Đây là một trong 9 hội Phật giáo pháp luật được chính phủ sanctioned tại Myanmar (Miến Điện), dựa trên Luật về Tổ chức Sangha năm 1990.
Thống kê
Theo thống kê năm 2016 của Ủy ban Nhà nước về Sangha Maha Nayaka, có 823 vị tu sĩ thuộc Hội tu sĩ này, chiếm 0,15% tổng số tu sĩ tại Myanmar, đây là hội tu sĩ nhỏ thứ hai được cho phép pháp luật. Về địa lý, hầu hết các tu sĩ Mahayin được đặt tại bang Mon (76,91%), tiếp theo là bang Kayin láng giềng.
