Yasodhara, được ghi nhận trong kinh điển Phật giáo là vợ của Tất-đạt-đa Cồ-đàm, người sau này trở thành Phật và khai sinh ra Phật giáo. Tuy nhiên, câu chuyện về Yasodhara không chỉ dừng ở vai trò vợ của một vị Phật, mà còn mang trong mình những tình yêu, sự hi sinh và sự chung thủy vô cùng đáng ngưỡng mộ.
Xuất thân
Yasodhara là con của vua Suppabuddha (Thiện Giác), thủ lĩnh thị tộc Koliya, và hoàng hậu Pamita, người thị tộc Shakya, em gái vua Suddhodana. Koliya và Shakya là 2 thị tộc lớn của bộ tộc Ādicca hay Ikśvāku, chỉ có người trong 2 thị tộc này mới có thể môn đăng hộ đối với nhau.
Yasodhara kết hôn với thái tử Tất Đạt Đa khi cả hai đều ở tuổi 16. Vào ngày Yasodhara lâm bồn, thái tử Tất-đạt-đa rời bỏ cung điện để đi tìm đạo giải thoát. Yasodhara đã chịu đựng nỗi đau buồn này và quyết định theo chồng bằng cách cởi bỏ đồ trang sức, đắp y vàng và chỉ ăn một bữa mỗi ngày. Trong suốt sáu năm xa chồng, Yasodhara luôn theo dõi và nắm rõ tin tức của Tất-đạt-đa.
Ngày Tất-đạt-đa trở về Kapilavatthu sau khi chứng ngộ, vua Suddhodana mời ngài về cung điện thọ trai và tất cả mọi người đều ra đảnh lễ trừ Yasodhara. Cô nghĩ rằng nếu còn đức hạnh nào trong sạch, Đức Thế Tôn sẽ quang lâm đến đây và chỉ khi đó cô mới đảnh lễ Ngài. Quả nhiên, sau khi dùng bữa, Đức Phật đến gặp Yasodhara như cô mong ước. Tại đây, Đức Phật tỏ lòng ngưỡng mộ sự hi sinh và chung thủy của cô, đã ủng hộ Ngài không chỉ trong kiếp này mà cả trong vô số kiếp sau. Để an ủi Yasodhara, Đức Phật kể câu chuyện Chandrakinnara Jathakaya, nhắc lại mối liên hệ khăng khít giữa Ngài và Yasodhara từ kiếp trước.
Sau khi con trai La-hầu-la xuất gia, Yasodhara cũng gia nhập Tăng Ni đoàn và đắc quả A-la-hán. Bà là một trong 500 phụ nữ cùng thọ giới Tỷ-khâu-ni theo bà Ma-ha-ba-xà-bà-đề. Bà Yasodhara nhập Niết-bàn năm 79 tuổi, 1 năm trước khi Đức Phật nhập Niết-bàn.
Trong kinh Phật
Trong kinh Bản Sinh, kể về các tiền kiếp của đức Phật, trước khi trở thành Phật, đức Phật là tu sĩ Thiện Huệ. Khi chờ Phật Nhiên Đăng tại thành Paduma, Thiện Huệ đã gặp cô gái Sumidha, người trao cho chàng 5 đóa sen. Thiện Huệ cúng dường Phật, phát nguyện sẽ tu tập cho đến khi giác ngộ hoàn toàn như Phật. Phật Nhiên Đăng dự đoán rằng sau hàng trăm nghìn kiếp, Thiện Huệ sẽ trở thành Phật và cô gái đó sẽ luôn là vợ của chàng trong các kiếp luân hồi.
Yasodhara và Tất-đạt-đa đã có hàng trăm tiền kiếp khác nhau trong các vai trò vợ chồng. Trong Đại thừa Diệu Pháp Liên Hoa kinh phẩm Trì, Phật Thích-ca Mâu-ni đã nói rằng trong đời sau, Yasodhara sẽ trở thành một vị Phật.
Danh xưng
Yasodhara có nghĩa là "người mang hào quang" trong tiếng Phạn. Bà còn được gọi bằng nhiều tên khác như Yashodhara Theri (ni trưởng Yashodhara), Bimbadevi, Bhaddakaccana và Rahulamata (mẹ của La-hầu-la). Trong kinh điển pali , tên bà được ghi là Bhaddakaccānā.
Tham khảo
- Đức Phật và Phật Pháp (The Buddha and His Teachings), Đại đức Narada, dịch giả Phạm Kim Khánh, 1990
