Cửu Thiên Huyền Nữ trên một tran Bà (bàn thờ bổn mạng)
Trong tín ngưỡng Đạo giáo Trung Quốc, Cửu Thiên Huyền Nữ (九天玄女) là một trong ba Thánh tổ quan trọng. Tuy nhiên, ở Việt Nam, vị thần nữ này có một vị trí đặc biệt và được tôn thờ rộng rãi. Cửu Thiên Huyền Nữ là vị nữ thần linh thiêng, cùng với khả năng trấn áp và trừ tà ma, đồng thời cũng là vị tổ sư nghề thủ công và bổn mạng cho phụ nữ.
Cửu Thiên Huyền Nữ trong thần thoại Trung Hoa
Tượng Cửu thiên huyền nữ ở Trung quốc
Trong thần thoại Trung Hoa, Cửu Thiên Huyền Nữ là một vị nữ thần về chiến tranh và sự trường thọ. Bà được cho là người đã chỉ dạy cho Hoàng Đế cách đánh bại Xi Vưu. Trong truyền thuyết, Cửu Thiên Huyền Nữ thường được miêu tả như một người phụ nữ đầu người chim. Tuy nhiên, không có nhiều chi tiết để chứng minh điều này. Ghi chép về Cửu Thiên Huyền Nữ được tiếp cận sớm nhất là từ cuốn "Dung Thành tập tiên truyện" do đạo sĩ Trung Hoa Đỗ Quang Đình biên soạn.
Tín ngưỡng thờ Cửu Thiên Huyền Nữ ở Việt Nam
Theo các nhà nghiên cứu, tín ngưỡng thờ Cửu Thiên Huyền Nữ ở Việt Nam có từ thời nhà Lý. Vị thần này được tôn thờ ở nhiều địa phương và vùng miền, như Huế, Bắc Bộ, Nam Bộ và Hội An.
Ở Huế, Cửu Thiên Huyền Nữ là vị thần bổn mạng và vị tổ sư nghề mộc. Ở Hội An, không rõ nguồn gốc và thần tích của vị thần này, tuy nhiên, cả hai làng Cẩm Phô và Sơn Phong đều tôn thờ Cửu Thiên Huyền Nữ, cùng với các vị thần khác.
Ở Hưng Yên, có đền Cửu Thiên Huyền Nữ được xây dựng để thờ vị thánh được coi là người đã giúp đỡ người dân trong lúc hoạn nạn. Hằng năm, lễ hội truyền thống được tổ chức để tưởng nhớ công lao của các vị thần.
Kết luận
Cửu Thiên Huyền Nữ là vị thần nữ linh thiêng và đáng kính được tôn thờ rộng rãi trong tín ngưỡng Việt Nam. Với khả năng trấn áp và trừ tà ma, cùng với vai trò là vị tổ sư nghề thủ công và bổn mạng cho phụ nữ, Cửu Thiên Huyền Nữ đã góp phần quan trọng trong hệ thống tín ngưỡng thần và văn hóa của đất nước.
