Kinh cúng cơm là một phần không thể thiếu trong nền văn hóa và tín ngưỡng của người Việt Nam. Đây là một nghi thức truyền thống của dân tộc, thể hiện sự kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên. Cùng tìm hiểu và khám phá về tinh thần tâm linh của kinh cúng cơm trong bài viết dưới đây.
Kinh cúng cơm là gì?
Kinh cúng cơm là một nghi thức trong văn hóa và tôn giáo của người Việt Nam. Thường được thực hiện để tưởng nhớ và cúng dường cho tổ tiên. Kinh cúng cơm thường được tổ chức vào các dịp lễ tết, ngày mồng 1 và các ngày đặc biệt khác. Trong nghi thức này, người thực hiện sẽ chuẩn bị một bàn cúng với các món ăn , rượu, nến và hoa quả. Sau đó, họ sẽ đọc lên các kinh nguyện, cầu nguyện và cúng dường cho tổ tiên.
Dưới đây là các bài kinh cúng cơm tham khảo:
(Đồ cúng chỉnh tề, tang chủ quỳ gối, dâng hương ngang trán, vái tên họ người chết, cắm hương xong, chủ lễ xướng)
NGHI THỨC CÚNG CƠM - Bài cúng com vong
NGUYỆN HƯƠNG
Tang chủ nguyện hương…, dâng hương…, lễ hương linh tam… bái, giai quỳ… (Tang chủ quỳ, dâng hương ngang trán vái tên người chết, cắm hương xong, lễ ba lạy và quỳ xuống)
THỈNH HƯƠNG LINH
Chân ngôn thần lực dẫn hương linh
Từ chốn u minh về dương thế
An toạ linh sàng để nghe kinh
Tang gia hiếu tử chí thành hiến dâng. O
THỈNH ĐỨC DI ĐÀ TIẾP DẪN
Nam mô nhất tâm phụng thỉnh
Sông mê dào dạt sóng tình
Biển đau lênh láng lệ mình khóc than
Muốn mau thoát khỏi trần gian
Hãy nên niệm Phật tiêu tan khổ nàn. O
Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi A-di-đà Phật, tay bưng sen vàng tiếp dẫn hương linh ………., pháp danh ………., mất ngày ………., hưởng dương/thọ ………. , hôm nay là ngày cúng cơm (thọ tang, bốn chín ngày, trăm ngày, giáp năm, hai năm), hương thơm ngào ngạt, triệu thỉnh hương linh, trở lại đàn tràng (gia đường), lễ Phật, nghe kinh.
Hương hoa thỉnh, hương hoa triệu thỉnh
Thân cử bước thênh thang
Tâm tự tại an nhàn
Tới lui không vướng mắc
Vượt thoát cảnh trần gian. O
THỈNH ĐỨC QUÁN THẾ ÂM TIẾP DẪN
Nam mô nhất tâm phụng thỉnh
Đức Quán Âm tu hành nhiều kiếp
Với lời nguyện tha thiết độ sanh
Khắp muôn nơi cầu nguyện chí thành
Ngài ứng hiện muôn hình tế độ. O
Nam mô Đại Từ Đại Bi Tầm Thanh Cứu Khổ Cứu Nạn Quán Thế Âm Bồ-tát, tay cầm nhành liễu, phóng hào quang tiếp dẫn hương linh ………., pháp danh ………., mất ngày ………., hưởng dương/thọ ………. tuổi, hôm nay là ngày cúng cơm (thọ tang, bốn chín ngày, trăm ngày, giáp năm, hai năm), hương thơm ngào ngạt, triệu thỉnh hương linh, trở lại đàn tràng (gia đường), lễ Phật, nghe kinh.
Hương hoa thỉnh, hương hoa triệu thỉnh
Hồn về dương thế
Phách ở nơi nao
Mau mau tỉnh ngộ
Vượt thoát trần lao.
THỈNH ĐỨC ĐỊA TẠNG TIẾP DẪN
Nam mô nhất tâm phụng thỉnh
U minh dứt hết ngục hình
Dương gian độ thoát chúng sanh không còn
Bồ đề nguyện lớn vuông tròn
Chứng nên Phật quả không còn tử sinh. O
Nam mô U Minh Giáo Chủ Bổn Tôn Địa Tạng Vương Bồ-tát, tay cầm tích trượng, phóng hào quang tiếp độ hương linh ………., pháp danh ………., mất ngày ………., hưởng dương/thọ ………. tuổi, hôm nay là ngày cúng cơm (thọ tang, bốn chín ngày, trăm ngày, giáp năm, hai năm), hương thơm ngào ngạt, triệu thỉnh hương linh, trở lại đàn tràng (gia đường), lễ Phật, nghe kinh.
Hương hoa thỉnh, hương hoa triệu thỉnh
Được nương nhờ oai thần chư Phật
Nay về đây nghe pháp nghe kinh
Hồn thiêng thụ hưởng linh đình
Nén hương, bát nước, ân tình cúng dâng.
CHÂM TRÀ LẦN I
Tang chủ thành tâm hiến trà cho hương linh…
Tang gia hiếu quyến lễ… tạ hương linh nhị… bái. OO
BA LẦN TRIỆU THỈNH
Hương hoa thỉnh, hương hoa triệu thỉnh
Nam mô nhất tâm triệu thỉnh
Tang chủ thành tâm bái thỉnh. Hương linh ơi nghe lời mời thỉnh… hương linh ơi nghe lời mời thỉnh… hương linh ơi nghe lời mời thỉnh… ba lần triệu thỉnh hương linh đã về, hồn thiêng an toạ linh sàng, tang chủ thành tâm thiết đàn hương hoa, cam lồ, pháp thực đủ đầy kính dâng.
DÂNG CƠM CÚNG
Tang chủ thành tâm dâng cơm.
(Tang chủ gắp thức ăn, mỗi thứ một ít để vào bát cơm, đôi đũa gác ngang và nâng ngang trán)
(Tuỳ theo trường hợp cúng cho cha mẹ, vợ chồng,… mà người chủ lễ chọn những phần sau đọc cho phù hợp)
- Kinh cúng cơm cha mẹ:
Đây bát cơm đầy nặng ước mong
Cha (mẹ) ơi! Đây ngọc với đây lòng
Đây tình còn đọng trong tha thiết
Ân nghĩa sinh thành chưa trả xong.
- Cúng cho vợ hoặc chồng:
Chim loan phụng từ xưa hoà hợp
Đàn sắt cầm bỗng đứt dây tơ
Âm dương xa cách đôi bờ
Bóng kia hình nọ bây giờ tìm đâu.
- Cúng tổ tiên, ông bà, cô bác, anh chị:
Đây nền nhân, đây nhà nghĩa, do tổ tiên gầy dựng mà nên! Nọ lá ngọc, nọ cành vàng, bởi công đức chất chồng mà có.
Hiểu đạo nghĩa càng thêm thân thiết
Rõ bà con thương tiếc biết bao
Âm dương xa cách đớn đau
Giờ nương Tam Bảo sớm mau an nhàn.
CHÚ BIẾN THỰC
Nam mô tát phạ đát tha nga đa phạ lồ chỉ đế. Án, tam bạt ra, tam bạt ra hồng. (3 lần) O
CHÚ BIẾN THUỶ
Nam mô tô rô bà da, đát tha nga đa da, đát điệt tha. Án, tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô, ta bà ha. (3 lần) O
CHÚ PHỔ CÚNG DƯỜNG
Án, nga nga nẳng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng. (3 lần) O
(Tang chủ thành tâm để bát cơm xuống)
Sắc hương mỹ vị đầy hư không
Nguyện cho hương linh đều no đủ.
Nam mô Mỹ Hương Trai Bồ-tát Ma-ha-tát. (3 lần) O
CHÂM TRÀ LẦN II
Cam lồ một giọt linh thiêng
Tiêu trừ đói khát triền miên
Mật ngôn mầu nhiệm hồn thiêng an lành.
Tang chủ thành tâm hiến trà cho hương linh…
Toàn gia hiếu quyến lễ… hương linh nhị… bái… OO
KHAI THỊ HƯƠNG LINH
Biển khổ mênh mông sóng nổi trôi
Muốn đến Bồ đề bờ giác ngộ
Nếu mà chưa từng nghe kinh pháp
Thì làm sao thoát khỏi luân hồi.
Nam mô Đa Bảo Như Lai
Nam mô Bảo Thắng Như Lai
Nam mô Diệu Sắc Thân Như Lai
Nam mô Quảng Bác Thân Như Lai
Nam mô Ly Bố Uý Như Lai
Nam mô Cam Lồ Vương Như Lai
Nam mô A-di-đà Như Lai. O
QUY Y CHO HƯƠNG LINH
(Nếu hương linh quy y rồi thì khỏi)
Hương linh quay về nương tựa Phật
Hương linh quay về nương tựa Pháp
Hương linh quay về nương tựa Tăng.
Quay về nương tựa Phật, người đưa đường chỉ lối cho hương linh.
Quay về nương tựa Pháp, con đường của tình thương và sự hiểu biết.
Quay về nương tựa Tăng, đoàn thể của những người nguyện sống cuộc đời tỉnh thức.
SÁM HỐI CHO HƯƠNG LINH
Hương linh đã tạo bao nghiệp ác
Đều do vô thỉ tham, sân, si
Từ thân, miệng, ý phát sinh ra
Tất cả hương linh đều sám hối . O
OAI LỰC SỰ HƯỚNG NGUYỆN
Nguyện đều no đủ bỏ xan tham
Mau thoát u minh sinh Tịnh độ
Quy y Tam Bảo phát Bồ đề
Rồi sẽ đạt thành đạo vô thượng
Công đức đi về cõi vị lai
Tất cả hương linh cùng tiếp nhận. O
CHÂM TRÀ LẦN III
Tang chủ thành tâm hiến trà cho hương linh…
Toàn gia hiếu quyến lễ… hương linh nhị… bái. OO
CHÚ VÃNG SANH TỊNH ĐỘ
Nam mô a di đa bà dạ. Đa tha dà đa dạ. Đa điệt dạ tha. A di rị đô bà tỳ, a di rị đa, tất đam bà tỳ, a di rị đa, tỳ ca lan đế, a di rị đa, tỳ ca lan đa. Dà di nị, dà dà na. Chỉ đa ca lệ, ta bà ha. (3 lần) O
HỒI HƯỚNG
Nguyện sinh Tịnh độ Di-đà
hoa sen chín phẩm là cha mẹ mình
Hoa khai ngộ pháp vô sanh
Cùng chư Bồ-tát bạn lành với ta
Nguyện đem công đức tạo ra
Hướng về tất cả gần xa hưởng nhờ
Con cùng muôn loại thân sơ
Đều thành Phật đạo đến bờ an vui. O
PHỤC NGUYỆN
Nam mô Thập Phương Thường Trụ Tam Bảo.
Tác đại chứng minh. O
Hôm nay ngày….. tháng….. năm….. có gia đình tang chủ thành tâm thiết lễ cúng cơm. Nguyện đem công đức hồi hướng cầu siêu cho hương linh (Họ tên ………., pháp danh ………., mất ngày ………., hưởng dương/thọ ………. tuổi), được phát tâm tỉnh giác, lìa chỗ tối tăm, xa rời đường dữ, tin sâu Tam Bảo, sinh về cõi Phật an vui. O
Thứ nguyện: Tâm chí thành dâng lên, nguyện cho hương linh, nghiệp chướng tiêu trừ, vãng sinh Tịnh độ. Lại nguyện cho toàn thể tang gia hiếu quyến, thân tâm an lạc, thường được kiết tường, xa lìa khổ ách. O
Khắp nguyện: Kẻ mất siêu thăng, người còn phúc lạc, âm dương lưỡng lợi, pháp giới nhân thiên, đồng thành Phật đạo.
Nam mô A-di-đà Phật. O
TIỄN ĐƯA HƯƠNG LINH
Hồn về Cực Lạc Tây phương
Ngát hương sen nở hào quang sáng ngời
Chắp tay vĩnh biệt cõi đời
Quán Âm, Thế Chí đón mời hồn đi. O
HOÀN TẤT
Tang chủ đứng dậy, lễ tạ hương linh tứ… bái… OOOO
Nguồn: Chùa Bửu Châu và Chùa Hoằng Pháp.
Ý nghĩa của nghi thức cúng cơm vong
Gìn giữ và tôn vinh truyền thống dân tộc
Kinh cúng cơm là một nghi thức truyền thống của dân tộc, thường được tổ chức trong gia đình. Để tôn vinh tổ tiên và gìn giữ những truyền thống và giá trị văn hóa của dân tộc. Nó cũng thể hiện lòng kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên, những người đã có công xây dựng và gìn giữ, tạo sự đoàn kết và thân ái trong gia đình. Kinh cúng cơm còn được xem như cách tạo dựng và duy trì mối quan hệ giữa các thế hệ, từ đó giúp truyền dạy và truyền ngọn lửa yêu thương và sự phụng sự cho gia đình và xã hội.
Củng cố gia đình và quan hệ xã hội
Kinh cúng cơm là một nghi thức truyền thống trong văn hóa Việt Nam, thường được thực hiện trong gia đình vào các dịp đặc biệt như Rằm tháng Giêng, Tết Trung thu, Tết nguyên đán và các lễ cưới, mừng tuổi, tang lễ. Ý nghĩa của kinh cúng cơm là củng cố gia đình và quan hệ xã hội. Kinh cúng cơm tượng trưng cho việc kính trọng tổ tiên, ông bà, đồng thời bày tỏ lòng biết ơn đối với công lao của bậc tổ tiên. Kinh cúng cơm cũng là cơ hội để gia đình quây quần, đoàn tụ và tạo thêm sự gắn kết giữa các thành viên. Kinh cúng cơm cũng có thể tạo ra sự đoàn kết trong xã hội khi hàng xóm, bạn bè và người thân thăm gia đình và cùng họ thực hiện nghi thức này.
Bên cạnh đó, kinh cúng cơm còn giúp duy trì và bảo tồn các giá trị truyền thống, văn hóa và tôn giáo của dân tộc. Nó là cách để thể hiện lòng thành kính và lòng biết ơn đối với tổ tiên và các vị thần linh. Kinh cúng cơm giúp tạo sự tương tác, giao lưu giữa con người và thế giới tâm linh. Tóm lại, kinh cúng cơm có ý nghĩa quan trọng trong việc củng cố gia đình, tạo ra sự đoàn kết trong các mối quan hệ xã hội, đồng thời bảo tồn giá trị truyền thống tôn giáo và thể hiện lòng biết ơn, kính trọng với tổ tiên.
Tạo ra sự tĩnh tâm và cảm giác an lành
Kinh cúng cơm có ý nghĩa tạo ra sự tĩnh tâm và cảm giác an lành trong quá trình cúng cơm cho bậc ông bà tổ tiên hoặc các vị thần linh. Đây là một hoạt động truyền thống và tôn giáo phổ biến trong nhiều nền văn hóa và tôn giáo khác nhau. Kinh cúng cơm không chỉ là việc tôn vinh tổ tiên và các vị thần linh, mà còn mang ý nghĩa tạo ra không gian yên bình để trì tụng và cầu nguyện, đồng thời tạo ra sự kết nối tâm linh giữa con người và thế giới tâm linh. Qua việc tĩnh tâm và tôn kính, kinh cúng cơm vong linh giúp con người tìm thấy sự cân bằng, hướng về những giá trị văn hóa, tôn giáo và đạo đức.
Cách thực hiện nghi thức cúng cơm vong linh tại nhà
Để cúng cơm vong linh tại nhà, bạn có thể thực hiện các bước sau:
- Chuẩn bị bàn thờ: Làm sạch bàn thờ và sắp xếp các vật phẩm cúng gọn gàng.
- Chuẩn bị bát đĩa và đồ cúng: Chuẩn bị các món ăn, thức uống và nguyên liệu cần thiết. Bao gồm 3 bát cơm xếp thành 1 hàng ngang, đặt đôi đũa vào bát cơm chính giữa hàng. Bát cơm chính giữa yêu cầu phải đầy để dành cho người đã mất, 2 bát cơm bên cạnh phần lại cho tả hữu thần quang.
- Chuẩn bị 1 quả trứng đã bóc sẵn, 1 bát canh, 1 thìa muối và 1 chén nước đầy. Cắt 1 lát gừng để lên mâm cúng nếu người mất là nam và 9 lát gừng nếu người mất là nữ.
- Thắp hương và nén nhang: Thắp hương và nén nhang để tạo không gian thiêng liêng và tôn kính linh hồn.
- Cúng cơm: Bạn có thể cúng trước vài hạt cơm lên mặt bàn thờ để tôn kính linh hồn.
- Lễ cầu nguyện: Thực hiện lễ cầu nguyện, bài cúng cơm vong để tôn kính và cầu bình an cho linh hồn. Bạn có thể tự do cầu nguyện theo tín ngưỡng và tâm tư của mình, chuẩn bị bài cúng cơm cho hương linh tùy vào mỗi gia đình.
- Khi kết thúc lễ cúng, bạn có thể cho phép các thành viên trong gia đình thưởng thức một phần nhỏ của bữa cơm để lưu giữ sự tôn kính và gần gũi với linh hồn.
Lưu ý: Trong quá trình cúng cơm vong linh, hãy đảm bảo ý thức tôn kính và tôn trọng linh hồn.
Cách cúng cơm cho cha mẹ, cho người mất sau 100 ngày
Để cúng cơm cho người mới mất, bạn hãy tham khảo cách tổ chức lễ cúng 100 ngày như sau:
Trước bữa ăn, người thân sẽ đặt một bát cơm úp và một vài món ăn bình thường lên bàn thờ, tốt nhất là món chay. Nếu gia đình khá giả, có thể cúng nhiều món thịnh soạn. Nhưng nếu không đủ khả năng, chỉ cần có lưng cơm và đĩa muối cũng được.
Cách tổ chức lễ cúng 100 ngày cho người đã khuất: Sau khi thắp hương, đặt đôi đũa vào giữa bát cơm và rót rượu vào chén. Đọc văn khấn cúng 100 ngày ở dưới và sau đó thêm nước vào chén. Gia đình cũng chuẩn bị một bữa ăn thêm để tất cả thành viên trong gia đình có thể quây quần, vui vẻ chung với người đã khuất.
Ở một số địa phương, ngoài việc cúng cơm, người ta còn đốt thêm vàng mã, áo quan, nhà cửa, xe cộ... Số tiền âm phủ cùng những đồ vàng mã đều có ý nghĩa của chúng, được sử dụng để giúp người đã khuất chi trả lộ phí trên đường đi. Trong lễ cúng 100 ngày cho người mất, gia chủ có thể mời thêm thầy hoặc Tăng Ni đến tụng kinh cúng cơm. Thầy tụng và Tăng Ni sẽ sử dụng sức mạnh của kinh phật để hướng dẫn linh hồn tìm thấy con đường sáng để đi.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về kinh cúng cơm bạn cần biết, cũng như cách thực hiện nghi thức cúng cơm cho vong linh ngay tại nhà. Hy vọng qua bài viết này hữu ích đến bạn và gia đình.
Xem thêm: TOP 10 Viện Dưỡng Lão Giá Rẻ, Tốt Nhất tại TPHCM 2023