Kiến thức phật giáo

HP03 - Tượng Vi Đà Hộ Pháp

Phap Ngo Thich

Câu Chuyện Về Hộ Pháp Tiêu Diện Đại Sĩ Và Vi Đà Thiên Tôn Có rất nhiều câu chuyện, sự tích về Tiêu Diện Đại Sĩ và Vi Đà Hộ Pháp được ghi chép trong...

Câu Chuyện Về Hộ Pháp Tiêu Diện Đại Sĩ Và Vi Đà Thiên Tôn

Có rất nhiều câu chuyện, sự tích về Tiêu Diện Đại Sĩ và Vi Đà Hộ Pháp được ghi chép trong các tài liệu kinh Phật. Hãy cùng khám phá một số câu chuyện thú vị dưới đây:

Tiêu Diện Đại Sĩ

Tiêu Diện Đại Sĩ Và A Nan Tôn Giả

Tượng Tiêu Diện Hộ Pháp Bằng Đá

Một lần, tôn giả A Nan đang thực hành thiền định, lắng nghe lời Phật dạy thì thấy một con quỷ đói hung dữ tên là Diệm Khẩu đến gặp mặt. Con quỷ báo rằng trong 3 ngày tới, tôn giả sẽ chết và bị đày xuống giới Ngạ Quỷ.

Nghe tin này, tôn giả hoảng sợ và hỏi con quỷ cách để hóa giải tình hình. Con quỷ trả lời rằng ngày mai, tôn giả cần cúng dường thức ăn và nước sạch cho các vong linh, trăm ngạ quỷ, các vị đạo sĩ Bà la Môn, các chư Thiên, các vị Thần đang trị vì. Sau đó, tôn giả sẽ được tăng thêm tuổi thọ, thoát khỏi cảnh bị đày và được sanh lên cõi trời.

A Nan tin tưởng và làm theo lời dặn của Diệm Khẩu và Đức Thế Tôn. Sau đó, tôn giả thoát khỏi tai ách và từ đó, các nơi thường đặt thêm bàn thờ Tiêu Diện Đại Sĩ để thể hiện lòng biết ơn và sự tưởng nhớ.

Tiêu Diện Đại Sĩ Là Hóa Thân Của Quan Âm Bồ Tát

Theo truyền thuyết, Tiêu Diện Đại Sĩ là một trong những hóa thân của Quan Âm Bồ Tát. Với tấm lòng từ bi, Quan Âm Bồ Tát đã chọn hóa thân thành Tiêu Diện Đại Sĩ để trừng trị quỷ yêu tác quái và cứu độ chúng sanh. Với vẻ hiền lành và từ bi không thể khiến các loài quỷ yêu và chúng sanh cường còn, ngoan cố kinh sợ. Do đó, Quan Âm Bồ Tát đã dùng hình dáng hung ác của Tiêu Diện Đại Sĩ để điều phục chúng.

Một lần, khi Bồ Tát đang đi trên đường cứu độ, quỷ vương với tướng mạo dữ tợn, răng nanh dài nhọn chặn đường. Thay vì ra tay, Bồ Tát đã hóa thân thành tướng mạo giống với quỷ vương để khiến vị này hoảng sợ. Bồ Tát còn hóa phép đầu đội 3 ngọn núi. Quỷ vương không thể chịu đựng và bỏ chạy khi thấy mình gặp đối thủ mạnh.

Đây là lý do tại sao trong lễ "xô giàn thí thực" trong lễ hội chay cúng chợ, cúng chùa, mọi người thường đua nhau để lấy một lưỡi ông Tiêu. Dân gian tin rằng lưỡi ông Tiêu là vật linh thiêng, có thể dùng để làm lót gối, kê cổ cho trẻ con, giúp trẻ ngủ ngon không bị ám ảnh bởi yêu ma, quỷ quái. Kinh Lăng Nghiêm cũng đề cập đến việc "Dư Gia Điểm Khẩu Tiêu Đại Sĩ" (Quỷ Vương Quán Âm, Quỷ Vương ở Dư Gia Điểm Khẩu là do Quan Âm Đại Sĩ thị hiện).

Vi Đà Hộ Pháp

Như đã đề cập, Vi Đà Hộ Pháp là một trong số thiên thần Thất Kiện Đà, con trai của Hộ pháp Đại Tự Tại Thiên thuộc dòng Bà La Môn. Trong số các vị thiên thần hộ pháp, Vi Đà nổi tiếng với tài chạy nhanh như bay, vô cùng xuất chúng.

Theo truyền thuyết, khi Phật Thích Ca nhập diệt, các thiên thần và chúng vương đã thảo luận về việc hỏa thiêu di thể và nhặt Xá lợi để thờ trong bảo tháp. Lúc đó, Đế Thích Thiên có cầm bình bát thất bảo đến chỗ thiêu xá lợi. Ngài nói rằng trước đây đã được Đức Phật cho phép giữ một xá lợi để xây dựng tháp thờ.

Tuy nhiên, khi đó, quỷ La Sát đã trộm lấy xá lợi răng của Phật trong lúc Đế Thích Thiên không chú ý. Vi Đà Tôn Thiên đã nhanh chóng đuổi theo và với tài chạy nhanh như tia chớp, ngài đã bắt được quỷ La Sát và đưa nó vào trong ngục tù. Đồng thời, Vi Đà cũng trả lại xá lợi cho Đế Thích Thiên, nhận được sự khen ngợi của các thiên thần.

Kể từ đó, Vi Đà trở thành biểu tượng của vị hộ pháp chuyên xua đuổi tà ma, bảo hộ Phật Pháp và bảo vệ linh tháp của Phật. Hình tượng hộ pháp Vi Đà thường được đặt cùng với linh tháp chứa xá lợi, có ý nghĩa là hộ trì Phật Pháp.

Hình Tượng Ông Thiện Và Ông Ác

Tượng hai vị hộ pháp Tiêu Diện Đại Sĩ và Vi Đà Thiên Tôn thường được đặt ở hai bên trái phải chánh điện của một số ngôi chùa. Trong đó, tượng Tiêu Diện Đại Sĩ được đặt bên trái, tượng Vi Đà được đặt bên phải.

Hình tượng Tiêu Diện Đại Sĩ: Tiêu Diện Đại Sĩ được thể hiện với hình tượng nam, oai nghiêm, cường tráng, mặc võ phục và tay trái chống nạnh, tay phải cầm lá cờ. Với gương mặt nổi bật, vẻ hung ác và quái dị, trên mặt có hai con mắt lồi to trợn ngược, đầu có ba cái sừng nhọn, miệng mở rộng với răng lởm chởm và chiếc lưỡi dài thượt, thè ra ngoài ngực.

Việc hình dáng này xuất phát từ căn tính của chúng sanh có thiện và ác, cảnh giác và trình độ khác nhau. Với lòng từ bi, Quán Âm Bồ Tát đã hóa thân thành Tiêu Diện Đại Sĩ để trừng trị chúng sanh cõi ngạ quỷ và giúp chúng tìm được ánh sáng Phật Pháp và giải thoát.

Hình tượng Vi Đà Thiên Tôn: Vi Đà Thiên Tôn là người đứng đầu 32 vị thần tướng thuộc quyền của Tứ Đại Thiên Vương. Tượng ngài được thể hiện với dáng vẻ oai nghiêm và mạnh mẽ. Với khuôn mặt hiền từ và phúc hậu, thân mặc võ phục và đầu đội mũ giáp oai nghiêm chỉnh tề.

Ý Nghĩa Của Tượng Hộ Pháp Tiêu Diện Đại Sĩ Và Vi Đà Thiên Tôn

Tượng Tiêu Diện Hộ Pháp Bằng Đá

Thông thường, các ngôi chùa Phật giáo Nam Tông và Khất Sĩ thường không có tượng Vi Đà Tiêu Diện. Chỉ có các chùa Phật giáo Bắc Tông mới thờ. Ý nghĩa của tượng hai vị hộ pháp ở các nơi tương đối giống nhau, đều có tác dụng hộ trì Phật pháp, người tuyên pháp, thọ trì kinh, trừng trị tà ma, quỷ quái.

Theo lời Đức Phật, không chỉ có chư thiên mới là hộ pháp, mà tất cả những ai có tâm ủng hộ Phật pháp, khuyến khích cái thiện và trừ bỏ cái ác cũng gọi là hộ pháp. Việc thờ tượng hộ pháp không chỉ để hộ trì, bảo vệ những người thọ trì kinh, tuyên giáo pháp, các Phật tử và chư tăng, mà còn nhắc nhở mọi người hướng thiện, giữ tâm ý trong sạch, không làm điều ác và không gieo ác nghiệp.

Việc hai hình tượng Tiêu Diện Đại Sĩ và Vi Đà Thiên Tôn đồng thời xuất hiện ở chánh điện của các ngôi chùa có ý nghĩa vô cùng đặc biệt, thể hiện được thực tế của cuộc sống. Có những người, chỉ cần dùng lời lẽ nhẹ nhàng, bao dung là có thể cảm hóa và dạy dỗ được. Nhưng cũng có những người phải dùng hành động mạnh mẽ, thái độ dữ dằn mới có thể hàng phục.

Việc thờ tượng ông Thiện và ông Ác là sự thể hiện cho hai sự tồn tại đối lập giữa Thiện và Ác trong cuộc sống. Đây cũng là sự giáo dục, nhắc nhở chúng ta phải luôn hướng thiện, ăn ở hiền lành và gieo nhân thiện để nhận được quả thiện.

Hơn hết, không được làm điều ác, việc gieo ác nghiệp sẽ gặt quả báo, khiến chúng ta mãi lặn ngụp trong vòng luân hồi nghiệp báo. Ngược lại, nếu chúng ta làm nhiều việc thiện, sẽ được thiên thần bảo vệ. Nhưng nếu làm điều ác, việc ác sẽ bị ông Trừng Ác trừng phạt thích đáng.

Thông thường, tượng Hộ pháp ít được thờ tại nhà, chủ yếu được thờ ở các chùa viện, già lam. Trong đó, tượng Tiêu Diện Đại Sĩ được đặt ở bên trái, tượng Vi Đà Tôn Thiên được đặt ở bên phải. Ngoài ra, tượng hộ pháp còn thường được thờ ở nơi thờ Tứ Thiên Vương.

Các vị hộ trì Phật pháp, bảo vệ chùa viện, chư Tăng, người thọ trì kinh Phật, người tuyên giáo pháp. Tên gọi khác của các vị này là hộ pháp Già Lam, chuyên bảo vệ chùa chiền. Vì vậy, các gia đình Phật tử ít khi thờ tượng hộ pháp riêng biệt, chủ yếu thờ phía sau tượng Phật Thích Ca Mâu Ni.

1