Ngày Đức Phật thành đạo là ngày Tết của đạo Phật và của cả nhân loại
Sám tụng Phật thành đạo (Mùng tám tháng chạp)
Hào quang chiếu diệu, sáng tỏ mười phương. Ngộ lý chơn thường, phá màn hôn ám. Đệ tử lòng thành bài sám, trước điện dâng hoa, cúng dường Phật Tổ Thích Ca, ba ngôi thường trú. Đệ tử chúng con, nhân lành chưa đủ, nghiệp báo theo hoài. Nay nhờ Văn Phật Như Lai, giáng trần cứu độ, sáu năm khổ hạnh, bảy thất tham thiền, ma oán dẹp yên, thần long che chở, tâm quang rực rỡ. Chứng lục thần thông. Lộ chiếu minh tinh, đạo thành Chánh giác, trời, người hoan lạc, dậy tiếng hoan hô. Năm mươi năm hóa độ, ba trăm hội đàm kinh, cứu phàm ngu thoát khỏi mê đồ, tiếp Hiền Thánh siêu sinh Tịnh độ. Muôn đời xưng tán, vạn đức hồng danh, đệ tử chí thành, lễ bày kỷ niệm. Tâm hương phụng hiến, gọi chút báo ân, ngửa trông Vô thượng Pháp vương, từ bi gia hộ. Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (30 lần) Nam mô Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát. (3 lần) Nam mô Đại Hạnh phổ hiền bồ tát . (3 lần) Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. (3 lần) Nam mô Đạo Tràng Hội Thượng Bồ Tát. (3 lần) Trích trong "Nghi thức tụng niệm" Chùa Xá lợi Thành hội Phật giáo TPHCM ấn hành 1994 và trong "Liên Hoàn sám nguyện " của Thích Thiện Tâm.
Bài tụng ngày Phật thành đạo (2)
Chúng con kính nghe rằng: Nhớ một thuở xa xưa, tại thành Tỳ La Vệ, một Bồ-tát xuất thế, con vua Tịnh Phạn Vương, ôm ấp một tình thương, cứu muôn loài đau khổ. Bỏ ngai vàng quốc độ, vào núi Tuyết tu hành. Vì thệ nguyện độ sanh, sống sáu năm khổ hạnh. Thế rồi trong đêm lạnh, dưới gốc cây Bồ-đề, người hạ một lời thề, quyết không rời bảo tọa. Nếu không thành đạo quả, chẳng rời khỏi nơi đây, các ma vương bủa vây, tất cả đều hàng phục. Dứt sạch mọi tham dục, thấy ánh sáng sao mai, lúc ấy độ canh hai, tâm hồn đều trong sáng. Người liền tuyên lời phán: "Rằng rất là lạ thay, không một ai biết hay, muôn loài có Phật tánh. Ta nay đã thành Thánh, chúng sinh Thánh sẽ thành. Vì tất cả chúng sinh, đều có các đức tướng, cùng trí tuệ vô thượng, của các đấng Như lai. Trong quá khứ vị lai, muôn đời mới xuất hiện, tin vui truyền non biển, nước Ấn Độ bao la. Rằng Thái tử Đạt Đa, thuộc dòng vua họ Thích, sau bao năm ẩn tích, tìm đạo để cứu đời. Đã tuyên bố mấy lời, thành Chánh đẳng Chánh giác, trời người đều hoan lạc, đến rải hoa cúng dường. Cùng thiên nhạc thiên hương, xin Pháp vương thuyết pháp. Nhưng Ngài chưa vội đáp, vì thấy đạo thâm huyền, không thể được vội truyền, Pháp thiêng của chư Phật. Thế rồi Ngài nhập thất, trong hai mốt ngày liền, quán sát các nhơn duyên, cùng với các phương tiện. Nhớ lại lời thệ nguyện, Người đứng dậy ra đi, trong trí thường nghĩ suy, về năm người bạn cũ. Người đến vườn Lộc Uyển, giảng đạo lý nhơn duyên, chỉ rõ gốc não phiền, từ vô minh trước hết. Đến sinh già bệnh chết, mười hai duyên nối liền. Soáng cuộc đời triền miên, với sanh tử đau khổ. Gốc vô minh phải nhổ, mới hết nỗi khổ đau, tứ đế đạo nhiệm mầu, là “Khổ, Tập, Diệt, Đạo”. Từ đâu có quả báo? Từ tích “Tập” khổ nhơn. Muốn “Dứt” các “Khổ” nhơn, cần tu Bát Thánh “Đạo”. Đó là Người dạy bảo, năm Đại đức Tỷ-kheo, khuyên các vị tuân theo, sẽ dứt hết sanh tử. Vào Niết-bàn tịch xứ, hết các thứ nghiệp khiên, hết tham sân sử triền, sống cuộc đời giải thoát. Với “Ngã tịnh thường lạc”, hết lưu chuyển luân hồi, biển khổ hết nổi trôi, đường mê thôi lạc lối. Đã vào thành bất thối, vui hơn các trời cao! Kính bạch đức Bổn sư Từ phụ! Chúng con hôm nay: Nhìn lại ánh sao, nhớ thuở Bổn sư thành Đạo. Nhớ lời dạy bảo, nhớ ngày trời đất hân hoan. Chúng con cúi mong rằng: Mong cho ánh sáng đạo vàng, muôn thuở hào quang rực rỡ. Cầu cho Hoa Đàm lại nở, tỏa hương ngào ngạt nhơn gian. Cầu cho đất nước bình an, nguyện cho nhân dân hạnh phúc. Cúi đầu cung chúc, ngửa mặt ca dương. Cha lành đoái thương, chứng minh gia hộ. Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
Sám văn kỷ niệm Phật thành đạo
Thấu chân tướng huyền vi tạo hóa, ngộ lẽ đời đắc quả đạo vàng. Bừng lên ánh sáng dương quang, đuổi mây sinh tử, vẹt màn vô minh. Thuyền đại ngộ cứu tinh phàm tục, đưa nhơn sanh khỏi khúc sông mê. Hôm nay kỷ niệm nhớ về, mừng ngày Thành Đạo Bồ Đề nhớ ơn. Người Đại Sĩ Tuyết Sơn khai sáng, đạo chân như chói rạng độ đời. Rừng già tu luyện làm nơi, sáu năm tìm đạo lắm hồi gian truân. Sương tuyết gội lạnh lùng lao khổ, mè bắp ăn tạm đỡ nuôi thân. Ngày kia sức lực suy dần, nghĩ rằng ta phải uống ăn đủ đầy. Và bỗng thấy có người thí chủ, Su Già Ta dâng sữa cúng dường. Ngài liền thọ dụng đỡ lòng, rồi ra tắm gội nơi sông Liên Thiền. Nhờ thọ thực Ngài liền hồi sức, cội Bồ đề thệ quyết khắc ghi. Nếu không đắc đạo thời này, nơi đây ta nguyện chẳng khi nào rời. Bồ đề tòa là nơi nhập định, suốt thời gian bốn chín ngày đêm. Giặc đâu đủ thứ tràn lên, nội tâm phiền não, tham, sân khôn lường. Ngoại cảnh có ma vương quấy nhiễu, ma nữ bày vũ điệu nguyệt hoa. Ngài dùng định huệ bao la, đánh tan các giặc ác tà khen thay! Rồi tháng chạp rạng ngày mồng tám, khi nền trời ló rạng sao mai. Tam minh pháp tánh hiện bày, lạ thay Phật tại tâm đây rành rành! Bậc chánh giác quần sanh độ khắp, thương muôn loài diệu pháp truyền ban. Sáu đường ba cõi thoát nàn, nhờ từ quang Phật huy hoàng khắp nơi. Thích Ca Thành Đạo độ đời, chúng con kỷ niệm một thời sám văn. Trích soạn lại từ bài “Ánh Quang Minh ngày Thành Đạo” - tác giả Diệu Tâm, đăng trong Đặc San Hoằng Pháp số 6, tr.82, PL 2518-1974 do Tổng vụ Hoằng Pháp chùa Ấn Quang ấn hành.
Sám văn kỷ niệm Phật thành đạo (3)
Thấu chân tướng huyền vi tạo hóa, ngộ lẽ đời đắc quả đạo vàng. Bừng lên ánh sáng dương quang, đuổi mây sinh tử, vẹt màn vô minh. Thuyền đại ngộ cứu tinh phàm tục, đưa nhơn sanh khỏi khúc sông mê. Hôm nay kỷ niệm nhớ về, mừng ngày Thành Đạo Bồ Đề nhớ ơn. Người Đại Sĩ Tuyết Sơn khai sáng, đạo chân như chói rạng độ đời. Rừng già tu luyện làm nơi, sáu năm tìm đạo lắm hồi gian truân. Sương tuyết gội lạnh lùng lao khổ, mè bắp ăn tạm đỡ nuôi thân. Ngày kia sức lực suy dần, nghĩ rằng ta phải uống ăn đủ đầy. Và bỗng thấy có người thí chủ, Su Già Ta dâng sữa cúng dường. Ngài liền thọ dụng đỡ lòng, rồi ra tắm gội nơi sông Liên Thiền. Nhờ thọ thực Ngài liền hồi sức, cội Bồ đề thệ quyết khắc ghi. Nếu không đắc đạo thời này, nơi đây ta nguyện chẳng khi nào rời. Bồ đề tòa là nơi nhập định, suốt thời gian bốn chín ngày đêm. Giặc đâu đủ thứ tràn lên, nội tâm phiền não, tham, sân khôn lường. Ngoại cảnh có ma vương quấy nhiễu, ma nữ bày vũ điệu nguyệt hoa. Ngài dùng định huệ bao la, đánh tan các giặc ác tà khen thay! Rồi tháng chạp rạng ngày mồng tám, khi nền trời ló rạng sao mai. Tam minh pháp tánh hiện bày, lạ thay Phật tại tâm đây rành rành! Bậc chánh giác quần sanh độ khắp, thương muôn loài diệu pháp truyền ban. Sáu đường ba cõi thoát nàn, nhờ từ quang Phật huy hoàng khắp nơi. Thích Ca Thành Đạo độ đời, chúng con kỷ niệm một thời sám văn. Trích soạn lại từ bài “Ánh Quang Minh ngày Thành Đạo”, tác giả Diệu Tâm, đăng trong Đặc San Hoằng Pháp số 6, tr.82, PL 2518-1974 do Tổng vụ Hoằng Pháp chùa Ấn Quang ấn hành.
