Chào mừng bạn đến với bài viết độc đáo về Sơ đồ Kinh Điển Tam Tạng Pali (tipiṭaka). Trên hành trình khám phá Phật giáo, chúng ta không thể bỏ qua bộ Tam Tạng này, vốn được coi là nguồn gốc trực tiếp của lời dạy của Đức Phật Gotama. Hãy cùng nhau tìm hiểu và khám phá những điều thú vị về Tam Tạng này.
Kết Tập Tam Tạng Pāḷi
Để bảo tồn và truyền bá Phật pháp một cách đầy đủ và toàn diện, các vị Đại Trưởng Lão và Trưởng Lão đã lập ra Tam Tạng Pāḷi và Chú Giải Pāḷi bằng tiếng Pāḷi qua nhiều thời kỳ.
Kỳ Kết Tập Tam-Tạng Pāḷi Lần Thứ Nhất
Ngài Đại Trưởng Lão Mahākassapa đã tổ chức kỳ kết tập Tam Tạng Pāḷi và Chú Giải Pāḷi lần đầu tiên. Cuộc tụng đọc này diễn ra sau khi Đức Phật nhập Niết Bàn, trong dịp an cư nhập hạ tại động Sattapaṇṇi gần thành Rājagaha, xứ Māgadha.
Kỳ kết tập này gồm 500 vị Thánh Arahan, những vị đã có đầy đủ trí tuệ phân tích và hiểu biết về Tam Tạng Pāḷi và Chú Giải Pāḷi. Kỳ tụng này do Ngài Đại Trưởng Lão Mahākassapa chủ trì, và cuối cùng Ngài đọc một tuyên ngôn có nội dung như sau:
“……Saṃgho appaññattaṃ nappaññapeti, paññattaṃ na samucchindati, yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vattati, khamati saṃghassa, tasmā tuṇhī evametaṃ dharayāmi.”
("……Chư tỳ khưu Tăng! Không được phép chế định thêm điều giới nào mà Đức Phật không chế định, không được phép xoá bỏ điều giới nào mà Đức Phật đã chế định. Chư tỳ khưu Tăng cần phải giữ gìn, duy trì và thực hành nghiêm chỉnh đúng theo các điều giới mà Đức Phật đã chế định. Tất cả chư tỳ khưu Tăng đều hoan nghênh và làm theo. Tôi ghi nhận điều này và tuân thủ lời tuyên ngôn trên.")
Tất cả 500 bậc Thánh Arahan đồng lòng và tuân theo lời tuyên ngôn của Ngài Đại Trưởng Lão Mahākassapa. Ngài cũng chất vấn Ngài Trưởng Lão Upāli về Tạng Luật và Ngài Trưởng Lão Ānanda về Tạng Kinh Pāḷi và Tạng Vi-diệu-pháp Pāḷi.
Quá trình kết tập Tam Tạng Pāḷi và Chú Giải Pāḷi kéo dài đến 7 tháng trước khi hoàn thành toàn bộ. Đáng chú ý là kỳ kết tập này được thực hiện theo hình thức truyền khẩu, chưa được ghi lại bằng chữ viết.
Vua Ajātasattu của xứ Māgadha đã là người bảo vệ và hỗ trợ cho các Thánh Arahan trong quá trình kết tập này. Trước khi Đức Phật nhập Niết Bàn, Ngài đã khen ngợi Ngài Trưởng Lão Upāli là người giỏi nhất về việc tuân thủ luật pháp trong tất cả các đệ tử của Ngài.
Ngoài ra, còn có những bộ kinh khác thuộc về các vị trưởng lão khác như Trường-bộ-kinh Pāḷi (Dīghanikāyapāḷi) thuộc về Ngài Trưởng-lão Ānanda, Trung-bộ-kinh Pāḷi (Majjhimanikāyapāḷi) thuộc về nhóm đệ tử của Ngài Đại Trưởng-lão Sāriputta, Đồng-loại-bộ-kinh Pāḷi (Saṃyuttanikāyapāḷi) thuộc về Ngài Đại Trưởng-lão Mahākassapa, Chi-bộ-kinh Pāḷi (Aṅguttaranikāya) thuộc về Ngài Trưởng-lão Anuruddha, và Tiểu-bộ-kinh Pāḷi (Khuddakanikāyapāḷi) thuộc về 500 Thánh Arahan. Ngoài ra, còn có Tạng Vi-diệu-pháp Pāḷi (Abhidhammapiṭakapāḷi) gồm 7 bộ lớn.
Tất cả các vị Đại Trưởng Lão và Trưởng Lão đều có trách nhiệm dạy các đệ tử thuộc lòng Tam Tạng Pāḷi và Chú Giải Pāḷi, nhằm bảo tồn và duy trì pháp học Phật giáo trên thế gian, mang lại lợi ích, tiến bộ và an lạc cho tất cả chúng sinh.
(TỪ NGUỒN TÀI LIỆU DO TỲ KHƯU HỘ PHÁP BIÊN SOẠN)