Những nghiệp lực tu bồi đúng theo những con đường khác nhau, và chúng sinh lại không thể nhận thức để tìm kiếm giải thoát. Vì vậy, quả báo trong sáu đường này không bao giờ giống nhau, với mỗi loài chúng sinh sẽ có những hình thể khác biệt. Điều này chỉ ra rằng nghiệp lực có sức mạnh sâu xa hơn bất cứ điều gì khác.
Kẻ phàm phu thường xuyên nuôi nghi hoặc. Họ thấy rằng trong cuộc sống, những hành động lành thường gặp phải nhiều trở ngại, trong khi những việc ác lại mọi thứ trở nên êm ả, và họ cho rằng việc lành và ác không được phân minh. Nguyên nhân là họ chưa hiểu rõ về quy luật pháp nghiệp. Có ba loại quả báo:
- Hiện báo: tức là trong đời này, những hành động lành và ác sẽ có quả báo ngay lập tức.
- Sinh báo: tức là trong đời này, những hành động lành và ác sẽ có quả báo sau khi chết.
- Hậu báo: tức là trong vô lượng kiếp về quá khứ, những hành động lành và ác đã được thực hiện, và trong đời này hoặc trong vô lượng kiếp tương lai, quả báo sẽ đến.
Người hiện tại làm ác nhưng lại gặp may mắn, điều này là do họ đã tích luỹ những hành động lành trong quá khứ, cho nên họ có thể hưởng lợi từ những quả báo tốt đẹp. Điều này chứng tỏ rằng không phải làm ác trong đời này sẽ nhận được quả báo xấu. Ngược lại, những người làm lành lại gặp khó khăn, do đã tích luỹ những hành động ác trong quá khứ, và những mầm thiện trong hiện tại không đủ mạnh để ngăn chặn những hành động ác đó, do đó phải gánh chịu sự khổ đau.
Chúng ta không phải làm lành mà gánh chịu ác báo. Nếu nhìn thấy trong đời có những người làm lành được khen ngợi và tôn trọng, chúng ta biết rằng trong tương lai sẽ được hưởng quả báo vui sướng. Vì chúng ta đã tích luỹ những hành động ác trong quá khứ, các vị phật và bồ tát đã dạy chúng ta phải gần gũi với những người lành, cùng nhau thực hiện phép sám hối . Gặp được những người có tri thức và lòng hiếu thảo là một điều rất tốt cho việc tu hành.
Chúng ta đã phạm vô số tội lỗi từ quá khứ. Từ xưa đến nay, chúng sinh đã tích trữ nhiều tội ác như cát sông Hằng, gây ra tội lỗi không đếm xuể, ví dụ như:
- Phạm tội ngũ nghịch sâu dầy, gây ra tội vô gián trói buộc nặng nề.
- Gây ra tội xiển đề (không đủ lòng tin đối với Ba Bảo) làm mất đi căn lành.
- Khinh chê lời Phật dạy, phá hủy Ba Bảo, làm huỷ hoại chân pháp, không tin vào tội phúc, hiểu lầm chân lý và làm đi ngược lại chân pháp.
- Bất hiếu cha mẹ, khinh mạn sư trưởng, không kính trọng bạn bè, phạm tứ tội nghiêm trọng.
- Vi phạm năm điều răn cấm, phá vỡ giới pháp của bát quan trai.
- Không tu chay sáu ngày mỗi tháng, không tu chay ba tháng mỗi năm.
- Không tuân thủ ba ngàn điều uy nghi, không tuân thủ tám vạn luật nghi.
- Gây ra nghiệp không tu thân giới, tâm tuệ, hoặc gây ra nghiệp ăn, ngủ, suy nghĩ, ăn mặc không đúng giới pháp.
- Gây ra nghiệp không thương xót, không nhân từ đối với chúng sinh, gây ra nghiệp không cứu giúp, không yêu mến, tạo ra nghiệp không cứu độ mọi loài và tạo ra nghiệp bất bình đẳng.
- Say đắm ngũ dục, không nhìn nhận được sự tạm thời của thế gian, hoặc vì tuổi trẻ mà phóng túng trong chuyện thịt chó, gây ra các tội lỗi.
- Tạo ra những hành động lành nhưng vì mục đích không đúng, gieo hạt để hướng cầu sinh trong ba cõi, tạo ra các nghiệp ngăn chặn pháp xuất thế.
Có vô số tội ác, nhưng nhờ có tám lạy sám hối các tội vô minh và ác nghiệp sẽ được dứt sạch, và chúng ta được hưởng phúc lành, không bị bám lấy ngũ nghịch và không còn gặp phải tội xiển đề.
(Trích Kinh Từ Bi Thủy Sám Pháp, Trước thuật: Ngộ Đạt Thiền Sư, Dịch Giả: HT. Thích Huyền Dung)
Nguồn ảnh: