Kinh Kim Cương, còn được gọi là Kim Cương Bát Nhã Ba La Mật Đa Kinh, là một trong những bản kinh quan trọng và có ảnh hưởng lớn trong Phật giáo Đại thừa. Kinh này có vai trò quan trọng trong truyền thống Thiền tông Trung Hoa và là một phương thức truyền tâm ấn. Trong kinh, Đức Phật đề cập đến nhiều điều quan trọng, nhưng có một số vấn đề tinh yếu mà người tu hành cần hiểu rõ để an trụ chân tâm và thành tựu giác ngộ.
Kinh Kim Cương và Tầm Quan Trọng Của Nó
Kinh Kim Cương là kinh thứ 9 trong 9 bộ Đại Bát Nhã, xuất hiện vào khoảng trước hoặc sau 100 năm công nguyên. Kinh này đã được nhiều các cao Tăng dịch sang ngôn ngữ Hán và chú sớ như "Kim Cương Bát Nhã Ba La Mật Kinh" và "Đệ Cửu Hội Năng Đoạn Kim Cương Phẫn". Ở Việt Nam, cũng có nhiều bản dịch nổi tiếng như "Kim Cương Giảng Giải" của HT Thanh Từ, "Kim Cương Bát Nhã Ba La Mật" của HT Trí Quang và "Kinh Kim Cương Gươm Báu Cắt Đứt Phiền Não, Đoàn Trung Còn..." của HT Nhất Hạnh.
Vậy, Kim Cương Bát Nhã Ba La Mật là gì? Theo phạn ngữ, "Vajra chedikā Prajñā pāramitā", Vajra có nghĩa là kim cương, chedika là cắt đứt đoạn diệt, Prajñā là trí tuệ, và pāramitā dịch là đạo bỉ ngạn. Như vậy, Kim Cương Bát Nhã Ba La Mật có nghĩa là một thứ trí tuệ đáo bỉ ngạn được ví như kim cương sắc bén, có thể đoạn trừ hết thảy phiền não, khổ đau để đạt tới an vui giải thoát. Tên của kinh được dùng để lập đề kinh.
Nội Dung Chính Của Kinh Kim Cương
Kinh Kim Cương không chỉ đề cập đến các vấn đề tâm lý và tu hành, mà còn nói về tư tưởng triết học và triết lý của Phật giáo. Các điểm chính trong kinh bao gồm:
1. Không Chấp Vào Tướng
Đức Phật nhấn mạnh rằng người tu hành không nên chấp vào các đối tượng như Ngã (cá nhân), Nhân (người khác), Chúng Sinh (tất cả chúng sanh), và Thọ Giả (tuổi thọ ngắn ngủi). Muốn trở thành Bồ Tát, người ta phải không chấp vào các tướng và luôn giữ được giác hữu tình. Việc này được gọi là "thực tướng Bát Nhã vô ngôn thuyết" và là một phương thức truyền tâm.
2. Hiểu Rõ Thực Tướng Của Các Pháp
Đức Phật khuyên người tu hành nhìn nhận mọi sự vật và hiện tượng trên đời như là hư vọng, giả tạm không có thật. Trong kinh, Đức Phật nói: "Tất cả những gì có tướng đều là hư vọng, nếu thấy các tướng chẳng phải là tướng, tức thấy Như Lai". Như vậy, người tu hành cần nhìn nhận thực tướng của các pháp mà không chấp vào ngôn ngữ và khái niệm, chỉ dùng trí tuệ để thấy thực tướng của chúng.
3. Không Trụ Vào Sắc Sanh Tâm
Pháp ngã và sắc sanh tâm đều không thể trụ nơi đó. Các pháp đều do duyên sinh giả hợp mà thành, vì vậy không trụ vào sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp sanh tâm. Pháp ngã đều là hư vọng và không có thực, nên người tu hành cần nhìn nhận các sắc cảnh và hiện tượng như là huyễn ảnh và vô thường.
4. Pháp Chỉ Là Phương Tiện
Đức Phật nhấn mạnh rằng các giáo pháp và phương pháp tu hành chỉ là phương tiện để đạt đến chân lý và giải thoát. Chúng chỉ như một chiếc bè đưa người qua sông. Khi đã đến bờ, không nên vác thuyền theo, mà phải bỏ nó lại. Người tu hành cần hiểu rằng các pháp đều là giả hợp và thực chất không có thật.
5. Quan Trọng Của Giảng Giải Và Lưu Thông Kinh
Vì những lợi ích và tầm quan trọng của kinh Kim Cương, việc thụ trì, đọc tụng và giảng giải kinh này cho người khác nghe quan trọng hơn việc cúng dàng. Đức Phật đã nhắc đi nhắc lại vấn đề này nhiều lần trong kinh. Người tu hành nên hiểu rõ nội dung kinh và phổ biến nó khắp nơi để giúp đỡ mọi người tiến tới giải thoát.
Đó là những vấn đề tinh yếu của kinh Kim Cương. Kinh này mang đến những kiến thức quan trọng và hướng dẫn cần thiết cho người tu hành trên con đường giác ngộ và giải thoát.