Gandharva (tiếng Phạn: गन्धर्व, nghĩa là 'người biểu diễn âm nhạc') là một loại sinh vật thiên thần trong các tôn giáo Ấn Độ như Hinduism, Buddhism và Jainism. Các nam gandharva là những nghệ sĩ, nhạc công và những nữ gandharva là vũ công thiên đình. Trong Hinduism, họ được coi là các thần tiên phụng sự âm nhạc cho các vị thần.[^1]
Cụm từ gandharva cũng dùng để chỉ những ca sĩ giỏi trong âm nhạc cổ điển Ấn Độ. Trong Buddhism, gandharva cũng đề cập đến một loại sinh vật ở trạng thái trung gian (giữa chết và tái sinh).[^2]
Hinduism
Trong Hinduism, gandharva (Sanskrit: गन्धर्व, Hindi: गन्धर्व) là một loại thần nhỏ phục vụ làm nhạc công thiên đình trong thần thoại Hindu.[^2]
Gandharva cũng xuất hiện trong các nguồn Veda (bao gồm cả Rigveda) như một vị thần đơn. Theo Oberlies, "Trong Mandala I, IX và X, gandharva được hiện thân là một sinh vật thiên đình (trú ngụ gần Mặt Trời / trong những nguồn nước thiên đình) chúng canh giữ Soma (hình như) vì lợi ích của các vị thần và các người cúng." Gandharva cũng "nhận Soma từ 'Con Gái Mặt Trời' để đặt vào cây Soma (RV 9.113.3), nghĩa là đưa nó vào thế gian này". Gandharva cũng mang các vật khác từ vùng đằng sau, bao gồm con người (RV 10.10.4) và con ngựa (RV 1.163.2). Vì vậy, chức năng của gandharva là "đưa các vật từ 'bên ngoài' vào thế gian này, từ đó bỏ đi bản chất nguy hiểm của chúng". Sau này, hình dạng này cũng liên quan đến sự sinh sôi nảy nở và khả năng sinh sản.[^4]
Trong luật Hindu, hôn nhân gandharva là hôn nhân được ký kết bằng sự đồng ý chung và không có nghi lễ chính thức.[^6]
Buddhism
Gandharva (tiếng Phạn; tiếng Pali: Gandhabba) là một trong những vị thần thấp nhất trong thần thoại Phật giáo. Họ được xếp vào nhóm các Thần Cāturmahārājakāyika và phục vụ dưới quyền của Chúa Trời Dhṛtarāṣṭra - Vị Bảo Vệ phương Đông. Có thể tái sinh dưới hình dạng gandharva sau khi đã tuân thủ đạo đức cơ bản nhất (Janavasabha Sutta, DN.18). Gandharva có thể bay trên không trung và nổi tiếng với kỹ năng âm nhạc. Họ liên quan đến cây cối và hoa lá và được mô tả sống trong mùi thơm của vỏ cây, chất nhựa và hoa. Họ là một trong những sinh vật hoang dã có thể gây rối cho những vị sư đang tu thiền đơn độc.[^7]
Cụm từ gandharva và yakṣa đôi khi được dùng để chỉ cùng một thực thể. Yakṣa trong những trường hợp này là thuật ngữ tổng quát hơn, bao gồm nhiều vị thần hạ cấp hơn.[^7]
Jainism
Trong Jainism, gandharva thuộc nhóm tám Vyantara Deva.
Tiloyapaṇṇatti liệt kê mười gandharva:
- Hāhā
- Huhū
- Nārada
- Tumbara
- Vāsava
- Kadamba
- Mahāsvara
- Gītarati
- Gītarasa
- Vajravān
Trong Digambara, gandharva có làn da vàng, trong khi trong truyền thống Śvetāmbara, chúng được công nhận có màu đen. Cây linh thiêng của họ là cây Tumbaru.[^10]
Kết luận
Gandharva là những vị thần âm nhạc và vũ công thiên đình quan trọng trong các tôn giáo Ấn Độ như Hinduism, Buddhism và Jainism. Dù các loại hình và tên gọi có thể khác nhau, nhưng vai trò của gandharva luôn liên quan đến âm nhạc, nghệ thuật và sức sống. Họ là những sinh vật tuyệt vời, mang lại sự đẹp mỹ và cảm hứng cho thế giới.