Kiến thức phật giáo

Dược Vương – Vị Bồ-Tát "Ai Thấy Cũng Vui, Ai Gặp Cũng Mừng"

Phap Ngo Thich

Căn bệnh thời đại toàn cầu hóa ngày nay không phải là buồn bã, mà là S.A.D - Stress (căng thẳng), Anxiety (lo âu, sợ hãi) và Depression (trầm cảm). Ngày nay, có nhiều phương...

Căn bệnh thời đại toàn cầu hóa ngày nay không phải là buồn bã, mà là S.A.D - Stress (căng thẳng), Anxiety (lo âu, sợ hãi) và Depression (trầm cảm). Ngày nay, có nhiều phương pháp trị liệu tâm lý được phát triển để giải quyết những vấn đề này. Tuy nhiên, không thể chỉ dừng lại ở những phương pháp thực dụng mà chưa đạt đến Chánh định (Samadhi) để có Chánh kiến, Chánh ngữ, Chánh nghiệp, Chánh mạng... của con đường Bát chánh đạo. Thiền Phật giáo không dừng lại ở đó. Đó chính là lý do mà một vị sư đã có bài giảng mang tên "Vượt qua Chánh niệm!"

Trong các thiền viện, chùa chiền và các bệnh viện, thường có tồn tại Tham vấn đường để giúp đỡ mọi người. Thậm chí, người thầy thuốc và tu sĩ trở thành những tham vấn viên (counsellor) để giúp con người. Tham vấn sức khỏe là một quá trình trò chuyện và tương tác giữa tham vấn viên và thân chủ, giúp xác định vấn đề, giải quyết khủng hoảng và đưa ra kế hoạch hành động. Điều này đòi hỏi thời gian và một số điều kiện để thiết lập một mối tương giao lành mạnh, giao tiếp hiệu quả giữa tham vấn viên và thân chủ, nhằm giúp thân chủ tự khám phá, tự hiểu biết, tự quyết định và có hành động tích cực, làm chủ cảm xúc, cư xử có trách nhiệm, thích nghi với hoàn cảnh và duy trì các mối quan hệ xã hội.

Tham vấn sức khỏe bao gồm: tham vấn khủng hoảng (crisis counselling), tham vấn quyết định (counselling for decision-making) và tham vấn hành vi (behavioral counselling). Mỗi loại tham vấn có tiến trình, vị trí và phương pháp khác nhau, nhưng cốt lõi vẫn là mối quan hệ giữa một người có kiến thức, có tâm và có kỹ năng để trở thành tham vấn viên và một người có nhu cầu, có vấn đề là thân chủ.

Tham vấn "thân chủ trọng tâm" là trọng tâm của cả ba loại tham vấn sức khỏe nói trên. Vì chính thân chủ mới hiểu rõ vấn đề của mình, cảm xúc thực sự và giải pháp của mình. Tham vấn viên không quyết định thay cho thân chủ, mà chỉ giúp thân chủ tự khám phá, tự hiểu biết và tự quyết định.

Cảm xúc và suy nghĩ của thân chủ là yếu tố quan trọng trong quá trình tham vấn. Cách tham vấn viên tương tác và trò chuyện với thân chủ phụ thuộc vào vấn đề cụ thể mà thân chủ đặt ra.

Những yếu tố thiết yếu của tham vấn "thân chủ trọng tâm" này cũng áp dụng trong các tu viện, chùa chiền và tịnh thất. Để có mối quan hệ tốt đẹp, các điều kiện và phẩm chất cần thiết của "tham vấn viên" là sự tôn trọng, chân thành, thấu cảm, lắng nghe, giữ bí mật... Cần tránh phán đoán, đánh giá, suy diễn, tạo lệ thuộc...

Gần 2.600 năm trước, Đức Phật đã "hình tượng hóa" những phẩm chất và phẩm hạnh cần thiết của một "tham vấn viên" qua hình tượng Bồ-tát, những người đã giác ngộ nhưng chưa muốn trở thành Phật. Bồ-tát Thường Bất Khinh làm ta kinh ngạc. Tên gọi của ông có nghĩa là không bao giờ coi thường ai khác, luôn luôn tôn trọng người khác. Bồ-tát Dược Vương là một Bồ-tát khác, là vị Bồ-tát "ai thấy cũng vui, ai gặp cũng mừng" (nhứt thiết chúng sanh hỷ kiến).

Vượt qua con đường khổ hạnh, Dược Vương đã chọn con đường "bố thí thân mạng" để đạt đến "vô ngã". Thành tựu của ông và lòng chân thành của ông khiến ai thấy ông đều vui, ai gặp ông cũng mừng. Vì ông đã không còn ngã chấp, sống một cuộc sống chân chính, chân thành và trung thực. Nụ cười của ông là nụ cười toát ra từ bên trong, không giả tạo, không đóng vai, không đeo mặt nạ và không giả vờ. Để đạt được điều này, ông đã phải loại trừ ngã chấp, đốt cháy ngã để đạt đến vô ngã. Đó là một hành trình không dễ dàng và mất nhiều thời gian, nhưng cuối cùng, ông đã đạt đến mục tiêu của mình.

Dược Vương Bồ-tát nhờ hạnh chân thành đó mà ai thấy ông cũng vui, ai gặp ông cũng mừng. Ông đã sống một cuộc sống tự tại và du hí trong cõi Ta-bà này để cứu độ chúng sanh với lòng chân thành chánh trực.

1