Ẩm thực chay hiện đang trở thành một phần không thể thiếu trong ẩm thực hiện đại. Nếu nhìn về quá khứ, chay (hay ăn chay) chỉ được coi là một lối sống tâm linh và thường chỉ xuất hiện trong chùa ở những đất nước có theo Đạo Phật như Việt Nam và Ấn Độ. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, ẩm thực chay đã trở thành một cách thể hiện thế giới quan cá nhân và bảo vệ sức khỏe. Vì vậy, ẩm thực chay đã xuất hiện ở khắp mọi nơi trên thế giới, từ căn bếp gia đình, quán ăn đường phố cho đến nhà hàng cao cấp, và ngày càng được nhiều người ưa chuộng.
Ẩm thực chay là gì?
Ẩm thực chay là những món ăn được chế biến từ nguyên liệu thực vật và không chứa bất kỳ thành phẩm nào có nguồn gốc từ động vật. Phần lớn các món ăn chay là sự kết hợp của các nguyên liệu từ thực vật, giúp thực khách có trải nghiệm về hương vị tuyệt vời nhất.
Tuy nhiên, định nghĩa về ẩm thực chay có sự khác biệt ở mỗi quốc gia. Tại một số nước phương Tây, một món được gọi là "chay" chỉ cần không có thịt, hoặc những món chay có cá, hải sản nhưng không có thịt vẫn được coi là chay. Điều này làm cho ẩm thực chay và định nghĩa của nó trên thế giới trở nên đa dạng, với từng món ăn mang hương vị và bản sắc riêng của từng quốc gia.
Hiện nay, có 5 loại nguyên liệu chính được sử dụng trong ẩm thực chay:
- Những nguyên liệu truyền thống như rau củ, hoa quả, các loại hạt, ngũ cốc, gạo và cây họ đậu.
- Các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ hoặc tempeh.
- Nấm.
- Các nguyên liệu giả thịt (gà chay, bò chay, thịt lợn chay, v.v.).
- Trứng và các sản phẩm từ sữa động vật, thực vật.
Trong 5 loại nguyên liệu trên, trứng và các sản phẩm từ sữa động vật thường chỉ được sử dụng trong ẩm thực chay phong cách Lacto-Ovo (ăn chay có trứng và sản phẩm từ sữa động vật), chứ không xuất hiện trong ẩm thực chay của người ăn chay trường.
Ẩm thực chay - "sức khỏe" trong từng món ăn
Sử dụng các nguyên liệu có nguồn gốc từ thực vật giúp các món ăn chay không chỉ ngon và đa dạng mà còn rất có lợi cho sức khỏe. Các thực phẩm từ thực vật cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cần thiết cho cuộc sống và chúng còn cung cấp chất xơ, một chất không có trong thịt và thực phẩm từ động vật. Chất xơ giúp giảm lượng cholesterol trong cơ thể, cải thiện đường huyết, hạn chế bệnh tim mạch, mỡ máu, ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư, hỗ trợ làn da và làm chậm quá trình lão hóa.
Các nguyên liệu sử dụng trong ẩm thực chay còn có những lợi ích khác mà ít người biết:
- Các loại hạt như đậu gà, hạt lạc cung cấp rất nhiều đạm và rất tốt cho sự phát triển cơ bắp.
- Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành tốt cho tim mạch và xương.
- Cải thảo hỗ trợ lợi tiểu và tăng cường trí não, đặc biệt đối với trẻ nhỏ đang trong độ tuổi phát triển.
- Rau củ tốt cho nhuận tràng, hỗ trợ tiêu hóa và cung cấp các axit amin thiết yếu.
Ẩm thực chay tại Huế và miền Nam
Là một đất nước có hơn một nửa dân số theo tín ngưỡng Phật giáo, Việt Nam có ẩm thực chay phát triển và được nhiều người biết đến. Ẩm thực chay tại Việt Nam được chế biến từ các loại rau củ, nấm, gạo và các sản phẩm từ đậu nành. Dù không sử dụng nhiều loại hạt và ngũ cốc như các quốc gia khác, ẩm thực chay Việt Nam vẫn hấp dẫn với sự đa dạng gia vị và truyền thống ẩm thực độc đáo.
Trong các tỉnh thành trên cả nước, Huế và miền Nam được biết đến với ẩm thực chay đặc biệt.
- Huế là cái nôi của ẩm thực chay tại Việt Nam. Đây là nơi ẩm thực chay được biết đến rộng rãi và được nhiều người ủng hộ. Ăn chay đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày và được chăm chút từ hình thức cho đến hương vị. Thực khách sẽ không khó để tìm một nhà hàng phục vụ đồ chay tại Huế. Với hương vị đậm đà và cầu kì, ẩm thực chay Huế hấp dẫn du khách từ khắp nơi trên thế giới.
- Miền Nam, giống như Huế, cũng có ẩm thực chay đặc trưng riêng. Với vị ngọt dịu trong từng món ăn, ẩm thực chay miền Nam đem lại cảm giác dễ chịu nhất khi ăn. Gỏi cuốn chay, nộm chay và chè chay là những món ăn chay phổ biến và rất thích hợp với khí hậu nóng quanh năm ở miền Nam.
Bạn nghĩ ẩm thực chay tại đâu đặc sắc nhất? Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về ẩm thực chay Việt Nam. Nếu bạn là người bận rộn với công việc, hãy đến Vị Lai để thưởng thức những món ăn chay mang đậm hương vị ẩm thực Việt tại địa chỉ 67 Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Nguồn: vilai.vn