Tinh tấn là một phép thực tập quan trọng trong sáu phép tu của Ba la mật. Nó giúp chúng ta vượt qua bờ bên kia và tìm thấy sự an lạc bên trong. Trong tâm thức của chúng ta, có rất nhiều hạt giống - hạt giống thiện và hạt giống bất thiện. Tinh tấn là quá trình tưới tẩm những hạt giống của niềm vui, an lạc, tình thương, lòng tha thứ và sự bao dung trong ta.
Để thực hiện tinh tấn thành công, ta cần thực tập như một Tăng thân, như một cộng đồng. Chúng ta cần hỗ trợ và giúp đỡ lẫn nhau, tạo một môi trường sống tốt lành trong đó mọi người tu tập theo tinh thần Năm giới, sống trong chánh niệm và tránh bị ảnh hưởng và ô nhiễm từ những yếu tố độc hại của xã hội.
Ta cần tổ chức cuộc sống tu tập của mình sao cho những hạt giống tốt trong tâm thức của mỗi cá nhân và cộng đồng được tưới tẩm và phát triển mỗi ngày. Chúng ta có thể mời những người thương yêu của mình cùng thực tập chung. Ta có thể nói với họ như thế này: "Nếu anh muốn chăm sóc em, muốn em hạnh phúc, xin anh hãy tưới tẩm những hạt giống tốt trong em mỗi ngày. Em biết trong em có khả năng yêu thương, hiểu biết, tha thứ và bao dung. Em cần sự hỗ trợ, sự giúp đỡ của anh để thực tập thành công. Nếu em hạnh phúc, anh cũng sẽ hạnh phúc. Em hứa sẽ không tưới tẩm những hạt giống tiêu cực như buồn giận, bực tức và nghi ngờ trong anh và em cũng mong anh thực tập như vậy đối với em." Đây là ngôn ngữ thương yêu chân thành.
Chúng ta cũng không muốn tưới tẩm những hạt giống tiêu cực, bất thiện trong ta như sự không tin tưởng, hận thù, ghen tỵ và kỳ thị. Ta không muốn người thương của mình tưới tẩm những hạt giống đó mỗi ngày, vì điều đó sẽ mang lại khổ đau cho cả hai. Chúng ta cần phải thực hiện sự chánh niệm và quyết tâm trong quá trình thực tập. Đó là cách thực hiện tinh tấn đích thực.
Ta có thể ký một Hiệp ước sống chung an lạc với gia đình và mọi người xung quanh. Đôi khi, chúng ta có những khoảnh khắc thật hòa thuận, khi mọi người quây quần bên nhau, uống cà phê hay trà và cảm thấy hạnh phúc. Những lúc như vậy, chúng ta có thể aprovechamos ocasiones como estas para firmar un acuerdo para hạnh phúc của tôi, con cháu tôi, của cha mẹ và bạn bè của tôi.
Tinh tấn phải được thực tập dựa trên Tứ chánh cần - bốn phép thực tập siêng năng. Thứ nhất, khi những hạt giống tiêu cực chưa phát khởi trong tâm thức ta, chúng ta phải làm mọi cách để không để cho chúng có cơ hội phát triển. Thứ hai, khi những hạt giống tiêu cực đã biểu hiện trên vùng ý thức, chúng ta cần nhận diện, ôm ấp và đưa chúng trở lại tàng thức dưới dạng hạt giống. Nếu ta để chúng tồn tại quá lâu trong vùng ý thức, chúng sẽ gây ra nhiều vấn đề và rối ren. Thứ ba, nếu những hạt giống tốt chưa biểu hiện, ta cần tưới tẩm để chúng có cơ hội biểu hiện trên vùng ý thức. Thứ tư, khi những hạt giống thiện đã biểu hiện, ta cần duy trì chúng càng lâu càng tốt. Chúng ta cần cẩn thận trong việc nuôi dưỡng và duy trì những hạt giống thiện tốt trong tâm thức.
Tinh tấn không chỉ là một khái niệm trừu tượng, mà là một quá trình thực tập cụ thể. Chúng ta thực tập cùng nhau với gia đình, với xã hội. Thực tập tưới tẩm những hạt giống tốt sẽ giúp chúng ta vượt qua bờ bên kia một cách nhanh chóng. Đó là sự thực tập chuyển căn và chuyển hóa tận gốc.
Bây giờ, hãy tổng kết lại những điều chúng ta đã học trong gần ba tuần qua. Trong khóa tu 21 ngày, chúng ta đã tạo cơ duyên và môi trường tốt cho những hạt giống tốt trong ta được tưới tẩm. Những gì tôi đã cống hiến và truyền đạt chỉ là giúp khai mở và tưới tẩm những hạt giống ấy trong mỗi người. Đất tâm của chúng ta đã được ướt sũng bởi những cơn mưa pháp và nhờ chúng ta đã mở lòng để chào đón một cách chân thành, những cơn mưa pháp đã thấm tới những hạt giống tốt trong ta. Nhiều người đã đạt được nhiều kết quả, trải nghiệm hương vị của an lạc, thảnh thơi, hạnh phúc và giải thoát; đã khôi phục lại niềm tin trong quá trình thực tập. Tất cả những điều đó chỉ có thể xảy ra nhờ sự dìu dắt, hỗ trợ và nuôi dưỡng từ Tăng thân.
Việc tổ chức khóa tu là cách chúng ta tạo cơ duyên và điều kiện cho những cơn mưa pháp đến và thấm vào lòng đất tâm của chúng ta, để những hạt giống tốt trong ta có cơ hội nảy mầm và tất cả chúng ta đều được hưởng. Trong khóa tu, đôi khi, chúng ta chỉ cần mở lòng và cho phép những cơn mưa pháp và năng lượng từ Tăng thân đánh thức những hạt giống tốt trong tâm thức ta. Chúng ta nên tổ chức khóa tu thường xuyên - có thể là khóa tu dài hạn hoặc ngắn hạn, tùy thuộc vào khả năng và điều kiện của mỗi người. Một ngày hoặc nửa ngày tu chánh niệm cũng tốt, vì đó là cơ hội để chúng ta kết nối với nhiều Tăng thân khác nhau, để cùng nhau thực tập, nuôi dưỡng, hỗ trợ và yểm trợ lẫn nhau; để ngồi thiền và thực hành chánh niệm, chia sẻ khó khăn và phương cách thực tập để chuyển hóa khó khăn và khổ đau. Một ngày hoặc nửa ngày tu chánh niệm như vậy chắc chắn sẽ mang lại nhiều lợi ích và nuôi dưỡng trí tuệ của chúng ta.
- HT.THÍCH NHẤT HẠNH/HƠI THỞ NUÔI DƯỠNG VÀ TRỊ LIỆU