Hòa Thượng Thích Viên Giác - một trong những nhân vật quan trọng đối với đạo Phật tại Việt Nam. Sinh ra và lớn lên tại vùng quê bình dị, ông đã trải qua một hành trình đầy gian nan, cống hiến bản thân để theo đuổi con đường tu học và trở thành một bậc Trưởng lão Hòa Thượng với tâm hồn thanh tịnh và sâu sắc.
Tiểu Sử Hòa Thượng Thích Viên Giác
Trưởng lão Hòa thượng Thích Viên Giác, thế danh là Huỳnh Văn Chà, sinh ngày 1/1/1928 tại xã Tân Dương, huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp. Hòa thượng là con thứ tư trong gia đình có bảy anh chị em. Thân phụ là cụ ông Huỳnh Văn Giáo (1894 - 1952); thân mẫu là cụ bà Huỳnh Thị Nhiêu (1900 - 1969). Gia đình thuộc hàng trung lưu theo nghề nông và nuôi tằm dệt vải.
Hiện tại, Trưởng lão Hòa thượng Thích Viên Giác, Ủy viên Ban Thường trực HĐCM GHPGVN; Chứng minh BTS GHPGVN TP.HCM; Chứng minh - cố vấn Ban Trị sự GHPGVN quận 7; Giám đốc Cơ sở nuôi dưỡng trẻ mồ côi Long Hoa; Giám đốc Phòng Chẩn trị từ thiện Y học dân tộc Long Hoa cổ tự; Nguyên Phó ban Trị sự kiêm Trưởng ban Tăng sự Thành hội Phật giáo TP.HCM; Nguyên Trưởng ban Kiểm soát Ban Trị sự Thành hội Phật giáo TP.HCM; Khai sơn, Trụ trì chùa Giác Huệ - quận 7; Trụ trì Long Hoa cổ tự - quận 7. Trụ trì chùa Từ Tân (Q. Bình Tân, TPHCM).
Quá Trình Tu Tập Của Hòa Thượng Thích Viên Giác
Thuở Thiếu Thời
Xuất thân từ một gia đình theo Nho giáo, cha của Cha đã gửi anh đi học chữ Hán từ nhỏ với thầy Tú Phương, một người có học thức lúc bấy giờ, mới 15 tuổi. Sau đó, ông tham gia phát thuốc miễn phí cho người dân nghèo trong xóm. Khi đó, vị bác sĩ trẻ này cũng đã chữa trị cho các chiến sĩ cách mạng.
Do đó, ông bị chính quyền bắt và đánh đập vào thời điểm này vì bị nghi ngờ đã giúp đỡ Việt Minh trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
Thời Kỳ Xuất Gia
Năm 1942, người y sĩ Huỳnh Văn Chà đã có duyên lành được gặp Trưởng lão Hòa thượng Giác Quang, húy Tục Chơn, thuộc Thiền phái Lâm Tế dòng Trí Huệ đời thứ 40, khai sơn và trụ trì chùa Thất Bửu (còn gọi là chùa Phật Nhỏ hay chùa Sân Tiên), tọa lạc ở tổ 3, ấp Vồ Bà, xã An Hảo, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang.
Từ dịp gặp gỡ này, Thượng tọa Thích Viên Giác đã quyết định sản gia tu hành sau khi giác ngộ được giáo lý vô thường, vô ngã của đạo Phật, thầy cảm mộ đức lành, phát tâm xuất gia với Trưởng lão Hòa thượng Giác Quang.
Sau khi trình bày ý nguyện và được sự đồng ý của song thân, người thầy thuốc 18 tuổi Huỳnh Văn Chà đã được Trưởng lão Hòa thương Giác Quang thâu nhận, thế phát xuất gia, rồi sau đó được Bổn sư gởi vào chùa Kim Huê (Sa Đéc, Đồng Tháp) học Luật tại đây suốt 5 năm liền.
Ngày 15/1/1950, thầy được Bổn Sư cho đăng đàn thọ Sa-di giới tại Giới đàn chùa Kim Huê (xã Dương Hòa, quận Châu Thành, tỉnh Sa Đéc) do Hòa thượng Chánh Thành làm Hòa thượng đường đầu.
Đến cuối năm đó, sau khi tham dự khóa đào tạo Luật tại chùa Kim Huê, được Bổn sư cho phép, Thầy lên Sài Gòn tham học Phật pháp tại chùa Giác Ngộ. Ngày 18/7/1951 (tức Tân Mao), Thầy được thọ giới xuất gia và thọ giới Bồ Tát tại chùa Giác Ngộ (xã Vườn Lai, vùng Ngã Bảy, tỉnh Chợ Lớn) do Hòa thượng Đạt Thành làm Hòa Thượng.
Thời Kỳ Hành Đạo
Sau khi thọ giới Cụ túc, Thầy đi học tại Phật học đường Nam Việt, chùa Ấn Quang. Tại đây, Hòa thượng đảm nhiệm việc quản chúng suốt 8 năm.
Năm 1963, Thầy lui về ẩn thất chùa Kim Bửu, thôn Tân Dương, huyện Lai Vũng, tỉnh Đồng Tháp.
Từ năm 1965 - 1969, Thầy trụ trì chùa Linh Sơn cổ, 149 Cô Giang, phường Cầu Ông Lãnh, quận 1.
Năm 1972-1973, mở lớp dạy chữ Hán, hướng dẫn kinh luật và bắt đầu thu nhận chư tăng tại chùa Giác Huệ.
Năm 1995, thành lập Trường Nuôi dạy trẻ mồ côi Long Hoa (nay là Cơ sở nuôi dưỡng trẻ mồ côi Long Hoa) tại Long Hoa cổ tự.
Năm 2003, Hòa thượng thành lập và làm Giám đốc Phòng Chẩn trị y học cổ truyền Long Hoa cổ tự và hoạt động đến nay hơn 15 năm.
Chức Vụ Thầy Thích Viên Giác Từng Đảm Nhiệm
Từ năm 1975, Thầy bắt đầu tham gia công tác Phật giáo và giữ các chức vụ: Phó ban Liên Phật giáo yêu nước (1975 - 1981), Phó Chánh Đại diện Phật giáo huyện Nhà Bè nhiệm kỳ I (1982 -1985); Chánh Đại diện Phật giáo huyện Nhà Bè nhiệm kỳ II (1986 - 1989); Chánh Đại diện Phật giáo huyện Nhà Bè nhiệm kỳ III (1990 - 1993); Năm 1991, Hòa Thượng được Trung ương Giáo hội tấn phong giáo phẩm Hòa thượng tại Đại hôi Đại biểu Phật giáo toàn quốc lần III.
Từ 1994 - 1997, làm Trưởng Đại diện Phật giáo huyện Nhà Bè nhiệm kỳ thứ IV.
Năm 1996, được bổ nhiệm làm trụ trì Long Hoa cổ tự, tọa lạc tại số 60/7, khu phố 1, xã Phú Mỹ, huyện Nhà Bè.
Ngày 1/4/1997, Quận 7 được thành lập sau khi tách khỏi huyện Nhà Bè, Hòa thượng tiếp tục giữ chức vụ Trưởng đại diện Phật giáo Quận 7.
Từ 1997 - 2002, Ủy viên Ban Trị sự Thành hội Phật giáo TP.HCM, Chánh Đại diện Phật giáo quận 7 nhiệm kỳ V.
Năm 2002 - 2007, Ủy viên Ban Trị sự kiêm Trưởng ban Kiểm soát Thành hội Phật giáo, Chánh Đại diện Phật giáo quận 7 nhiệm kỳ VI.
Thầy được suy tôn làm Thành viên Hội đồng Chứng minh GHPGVN, Phó Trưởng ban Trị sự kiêm Trưởng ban Tăng sự Thành hội Phật giáo TP.HCM, Chứng minh - Cố vấn Ban Đại diện Phật giáo quận 7 nhiệm kỳ VII (2007 - 2012).
Hai nhiệm kỳ VIII (2012 - 2017) và IX (2017 - 2022), suy tôn làm Ủy viên Ban Thường trực Hội đồng Chứng minh GHPGVN, Chứng minh Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM, Chứng minh - Cố vấn Ban Trị sự GHPGVN quận 7.
Đạo Hạnh Của Thầy Thích Viên Giác
Công tác Phận Sự
Thời gian 60 năm hành đạo, Trưởng lão Hòa thượng Thích Viên Giác đã luôn nêu cao tinh thần phụng sự Giáo hội, phục vụ chúng sanh, thực hành hạnh đức từ bi theo tinh thần Bồ-tát hạnh bằng những việc làm thiết thực góp phần xây dựng Giáo hội Phật giáo Việt Nam nói chung, Phật giáo TP.HCM và Phật giáo Nhà Bè - quận 7 nói riêng bằng nhiều công tác Phật sự.
Với tinh thần “Phụng sự chúng sanh là thiết thực cúng dường chư Phật”, Hòa thượng còn dấn thân tham gia trong các công tác, phong trào tại địa phương, từng là Ủy viên Ủy can MTTQVN huyện Nhà Bè từ năm 1985 - 1996; Thành viên Ủy ban MTTQVN quận 7 từ năm 1997 - 2003…
Cùng với những đóng góp tích cực, đã được Chính phủ và Nhà nước cùng các ban, ngành tôn vinh với Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Huy chương Vì sự nghiệp Đại đoàn kết dân tộc do Ủy ban T.Ư MTTQVN, Bằng khen và giấy khen của Chủ tịch UBND TP.HCM và Chủ tịch UBND quận 7; Bằng khen và Giấy khen tuyên dương gương “Người tốt, việc tốt” cấp thành phố và cấp quận nhiều năm liền…
Công Tác Thiện Nguyện
Thầy Thích Viên Giác đã thực hiện nhiều công tác từ thiện xã hội như xây dựng hàng trăm ngôi nhà tình nghĩa, tình thương, nhiều cây cầu và các con đường tại các xã vùng sâu vùng xa.
Hàng trăm giếng khoan cho bà con nghèo tại các tỉnh miền Tây, cứu trợ hàng chục ngàn phần quà cho đồng bào lũ lụt miền Tây, các tỉnh miền Trung, miền Bắc, cứu trợ đồng bào nghèo tại các tỉnh thành trong cả nước, tặng quà cho người mù, khuyết tật, trẻ mồ côi, v.v…
Thượng tọa Thích Viên Giác tổ chức trao tặng hàng ngàn phần quà cho các cháu thiếu niên nhi đồng trong ngày Tết trung thu và năm học mới nhiều năm qua, phát hàng ngàn phần quà tình thương trong mỗi dịp lễ tiết và các ngày rằm lớn trong nhiều năm liền.
Thầy điều hành việc nuôi dưỡng và chăm sóc các cháu mồ côi tại cơ sở nuôi dưỡng trẻ mồ côi Long Hoa với vai trò là giám đốc, chỉ đạo trong công tác khám chữa bệnh miễn phí cho bệnh nhân nghèo tại phòng chẩn trị từ thiện y học cổ truyền Long Hoa cổ tự.
Công Tác Hoằng Pháp
Bên cạnh đó, Trưởng lão Hòa thượng cũng đã nêu cao tinh thần Hoằng pháp lợi sinh, tổ chức nhiều khóa An cư kiết hạ cho chư Tăng - Ni trên khắp mọi miền đất nước tại các đạo tràng chùa Thiên Trúc (1993 -1994), chùa Bửu Quang (1995), Long Hoa cổ tự (1996, 2002 - 2019), tu viện Định Thành, chùa Phước Thiện trong địa bàn quận và động viên khuyến khích các tự viện duy trì phát triển các đạo tràng Bát quan trai, đạo tràng niệm Phật, hội từ thiện tại các tự viện…
Là một bậc thạch trụ tòng lâm, Hòa thượng được Giáo hội cung thỉnh vào các ngôi vị Yết-ma A-xà-lê, Giáo thọ A-xà-lê tại các Đại Giới đàn truyền giới tổ chức ở TP.HCM và các tỉnh thành khác.
Hòa Thượng Thích Viên Giác Viên Tịch
Trong hơn 90 năm tồn tại, ở tuổi 69, Đấng Đáng Kính đã cống hiến trọn đời mình cho Giáo Hội và xã hội. Thân tứ đại suy tàn dần dần, nhưng tâm Hòa thượng vẫn trong sáng, ý chí vẫn vững vàng và trong sáng.
Niên cao lạp trưởng, Trưởng lão Hòa thượng đã an nhiên thu thần viên tịch vào lúc 18 giờ 45 phút ngày 19 tháng 9 năm Kỷ Hợi (nhằm ngày 17-10-2019) tại chùa Giác Huệ, trụ thế 93 năm, 69 hạ lạp.
Đây là một mất mát to lớn đối với Giáo hội Phật giáo cả nước nói chung, đối với Giáo hội Phật giáo Thành phố Hồ Chí Minh cũng như đối với Phật giáo Quận 7, Giáo hội và các đệ tử của Giáo hội nói riêng.
Phụng vì Từ Lâm Tế chánh tông tứ thập nhứt thế, khai kiến - Trụ trì chùa Giác Huệ, Trụ trì chùa Long Hoa cổ, Bệ hạ Trí Viễn Giác, Trưởng lão Huỳnh Công Hòa thượng Giác Linh.
Những Bài Thuyết Pháp Nổi Bật Của Thầy Thích Viên Giác
Công Hạnh Của Người Phật Tử
Trầm Tư Về Sự Thanh Tịnh
Đưa Người Qua Sông
Nhận Diện Khổ Đau
Lời Kết
Trưởng Lão Thượng Tọa Thích Viên Giác không chỉ là một hình mẫu về lòng trắc ẩn và tu hành mà còn là nguồn cảm hứng lớn lao cho tất cả mọi người. Qua hành trình của mình, Thầy đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng của hàng ngàn Phật tử, Tăng Ni nhiều thế hệ, trí tuệ sáng ngời, tấm lòng tư bi và bác ái của Hòa Thượng sẽ luôn là tấm gương sáng ngời để mọi thể hệ noi theo được ghi nhớ và trân trọng.