Kinh Pháp cú là một tác phẩm văn chương ấn tượng của Ấn Độ, thuộc thể loại thơ gọi là kavya. Nó thuộc Tiểu Bộ Kinh, một phần của Kinh Tạng, một phần của Tam Tạng kinh điển, tức là Kinh điển pali.
Để hiểu đúng Kinh Pháp cú, hãy tưởng tượng 3 bộ chứa các bài kinh được ghi trên lá bối bởi các đệ tử của đức Phật, truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Bộ đầu tiên chứa Kinh Tạng gồm các bài giảng của đức Phật.
Bộ thứ hai chứa Luật Tạng gồm các quy tắc luật.
Bộ thứ ba chứa Luận Tạng gồm các bài luận giải viết sau này.
Kinh Tạng có hơn 10,000 bài kinh, chia thành 5 Bộ: Trường Bộ Kinh, Trung Bộ Kinh, Tương Ưng Bộ Kinh, Tăng Chi Bộ Kinh, và Tiểu Bộ Kinh. Trong số đó, Kinh Pháp cú là phần thứ hai của Tiểu Bộ Kinh.
Bản Kinh Pháp cú thông dụng được viết bằng tiếng pali, gần với tiếng maghadi, ngôn ngữ được đức Phật Thích Ca sử dụng. Đã có nhiều bản dịch sang nhiều thứ tiếng, đặc biệt là tiếng Việt.
Tên Kinh Pháp cú gồm hai từ ghép từ tiếng pali: Dhamma, là giáo lý của đức Phật, và pada, là "lời nói, câu kệ", cũng có nghĩa là "con đường". Do đó Dhammapada có thể dịch là "Lời Chánh Pháp" hoặc "Con đường của đức Phật".
Kinh gồm 423 bài kệ, được chia thành 26 chương hay phẩm, có tên là "song yếu, tinh cần, hoa hương, ngu si, hiền trí, hình phạt, già yếu, an lạc, v.v.". Mỗi bài kệ có 4 hoặc 6 câu ngắn, có vần ít nhiều.
Theo truyền thống, mỗi câu kệ trong Kinh Pháp cú được đức Phật nói trong một hoàn cảnh đặc biệt. Kinh này diễn tả đầy đủ thông điệp của đức Phật trong suốt 45 năm ngài thuyết giảng, cho tất cả mọi người, không phân biệt thế cấp hay tôn giáo.
Mỗi câu kệ, dẫu có vẻ giản dị, chứa đựng một nội dung phong phú và sâu xa. Thay vì sử dụng ngôn ngữ phức tạp, đức Phật thường sử dụng những hình ảnh giản dị lấy từ đời sống hàng ngày, dẫn đến một cảm nhận trực tiếp. Mỗi lần đọc Kinh Pháp cú, chúng ta nhận được một nguồn sinh khí mới, sự sáng tỏ hiểu biết và mang lại cảm giác thanh tịnh, an lành.
Bài Kinh khá dài với 423 câu kệ, vì vậy chúng ta có thể chọn lọc một số câu để tập trung vào các ý chính và cốt lõi của đạo Phật. Điều quan trọng là đọc và xem xét kỹ lưỡng, để hiểu rõ ý nghĩa của từng câu kệ. Mỗi lần đọc lại, Kinh Pháp cú mang đến một nguồn cảm hứng mới, giúp con người hiểu biết sâu sắc và mang lại cảm giác thanh thản và hạnh phúc.
Kinh Pháp cú là một tác phẩm tuyệt vời của văn chương và tôn giáo, chứa đựng những lời dạy tuyệt diệu từ đức Phật. Nó không chỉ là một nguồn cảm hứng cho con người, mà còn là một hướng dẫn cho cuộc sống đích thực và thanh tịnh.