Có thể nói rằng gia vị chính là yếu tố tạo nên hương vị tinh túy của một món ăn. Gia vị cũng đóng vai trò quan trọng trong chế biến các món chay. Việc thêm gia vị vào món chay giúp món ăn trở nên ngon miệng và hấp dẫn hơn.
Gia vị thường dùng cho các món chay
Dù không đa dạng như gia vị dùng trong các món mặn, nhưng gia vị cho món chay vẫn bao gồm muối, đường, giấm, gừng, ớt... Những gia vị này có nguồn gốc từ thực vật và là sản phẩm của hoa, lá, hạt, quả tự nhiên.
Đối với những người ăn chay theo tôn giáo Phật giáo, họ thường không sử dụng 5 loại gia vị gọi là Ngũ vị tân, bao gồm hành, hẹ, tỏi, kiệu, hưng cừ (một loại gia vị có mùi tương tự như tỏi). Theo quan niệm của đạo Phật, những gia vị cay nóng này khi ăn sẽ làm cho cơ thể có mùi khó chịu, tâm trạng dễ nóng nảy, không thể tĩnh tâm tu. Tuy nhiên, những người ăn chay không thuộc tôn giáo này vẫn có thể sử dụng những gia vị này.
Gia vị tạo mùi
Trong các món chay, gia vị không chỉ được sử dụng để khử mùi mà còn để tạo mùi.
-
Vì món chay thường có hương vị nhẹ nhàng, nên gia vị như ớt hay tiêu chỉ được nêm ở mức độ vừa phải, không quá đậm như trong các món mặn. Thay vì sử dụng ớt tươi, thường người ta sử dụng ớt khô để giảm bớt vị cay.
-
Hạt tiêu thường xuất hiện trong nhiều món chay ở Việt Nam. Tiêu đen và tiêu sọ được sử dụng để làm chả chay. Bột tiêu đen thường được ướp tàu hũ, mì căn, nấm hoặc rắc trực tiếp lên các món cháo, súp, xào, kho.
-
Gừng có tính ấm trong khi rau củ có tính hàn, vì vậy hai nguyên liệu này thường được kết hợp trong các món chay. Gừng có thể sử dụng dưới dạng tươi hoặc bột gừng.
-
Sả cũng là một gia vị phổ biến trong món chay. Sả băm thường được sử dụng trong đậu hũ muối sả ớt, mì căn xào, nấm kho, cà ri chay.
-
Để gần gũi với món mặn, các gia vị như quế, hoa hồi, đinh hương, hạt mùi cũng được sử dụng để nấu phở chay theo cách thức tương tự. Quế không chỉ được sử dụng trong phở chay mà còn được dùng trong trà và các loại đồ uống nóng. Đinh hương được sử dụng dưới dạng bột để tạo mùi thơm cho nhiều loại bánh. Hạt mùi hay hạt thì là cũng được sử dụng khá phổ biến trong các món chay.
Gia vị tạo màu
Tạo màu sắc cho các món chay rất quan trọng vì nguyên liệu chính của chúng thường là bột và đậu, thường chỉ có màu trắng đơn điệu. Bổ sung các loại gia vị có khả năng tạo màu giúp cho các món chay trở nên phong phú và hấp dẫn hơn.
Quế, bột ớt, bột nghệ, bột lá cỏ xạ hương hay hương thảo là các gia vị thường được sử dụng để tạo màu sắc cho món chay. Những gia vị có nguồn gốc tự nhiên này không chỉ giúp bổ sung hương vị và tạo màu sắc hấp dẫn, mà còn rất tốt cho sức khỏe.
Gợi ý một số món ăn thanh đạm, bổ dưỡng cho người ăn chay
Canh nấm hầm bí đỏ
Các loại nấm như nấm đông cô, nấm rơm, nấm kim châm không chỉ có lượng calo thấp, mà còn chứa nhiều chất xơ và vitamin B1, B2, A, D, E. Bí đỏ lại giàu vitamin A, C. Khi kết hợp hai nguyên liệu này, món canh sẽ cung cấp cho người ăn chay các loại vitamin thiếu hụt.
Khổ qua xào đậu hũ và cà rốt
Rau củ thường xuất hiện trong các món chay. Để tạo ra món chay đủ chất, bạn cần kết hợp cách tốt nhất. Cà rốt chứa nhiều vitamin A và vitamin C, trong khi đậu và mướp đắng chứa nhiều protein. Kết hợp các nguyên liệu này giúp người ăn chay có một hệ miễn dịch tốt nhất.
Súp đậu đỏ
Món súp đậu đỏ thơm ngon, thanh mát rất thích hợp cho những ngày nóng. Đậu đỏ giúp thanh lọc cơ thể, bảo vệ đường ruột và hỗ trợ tiêu hóa tốt. Ăn súp đậu đỏ thường xuyên giúp cơ thể cân đối và da khỏe mạnh.
Phở chay
Phở chay là món ăn được nhiều người ăn chay lựa chọn cho bữa sáng. Món phở có vị ngọt thanh từ các loại rau củ, hương thơm từ các gia vị và thảo mộc. Món chay được chế biến từ nhiều loại rau củ nên vẫn đảm bảo dinh dưỡng và hương vị thơm ngon mà không gây ngán.
Canh rong biển
Rong biển là nguồn cung cấp chất béo omega-3 và vitamin B12 dồi dào. Ngoài ra, nó còn chứa vitamin A, C, E, các khoáng chất folate, kẽm, natri, canxi và magie cùng một số loại axit amin thiết yếu. Canh rong biển là món canh lạ miệng, hấp dẫn và cung cấp dinh dưỡng tuyệt vời cho người ăn chay.
Chú ý: Bài viết này được tham khảo từ chuadieuphap.com.vn