Chuỗi tràng hạt phật giáo
Chuỗi tràng hạt là một vật dụng trong việc tụng kinh phật giáo, bao gồm một vòng xâu hạt. Hạt có thể được làm bằng rất nhiều chất liệu như thảo mộc, xương, đá, và plastic. Thậm chí, có những chuỗi được làm từ thủy tinh, ngà voi, san hô, mã não và hổ phách.
Phật giáo Đại thừa
Phật giáo Đại thừa sử dụng chuỗi hạt với con số 108 hoặc một ước số của 108. Đa số người thực hành Tịnh Độ sử dụng chuỗi có 27 hạt.
Chuỗi tràng hạt loại ngắn
Ở Trung Quốc, chuỗi tràng hạt được gọi là shu zhu (数珠: số châu); Fo zhu (佛珠: Phật châu) hoặc nian zhu (念珠: niệm châu). Còn ở Nhật Bản, nó được gọi là juzu (数珠: số châu) và nenju (念珠: niệm châu). Phái Jodo Shu (Tịnh Độ Tông) sử dụng chuỗi hai vòng, một vòng ngoài để đếm mỗi lần tụng và một vòng trong để đếm khi đã tụng hết một chu kỳ vòng ngoài. Tổng số lần tụng có thể lên đến 60.000. Tuy nhiên, mỗi người có thể tụng theo khả năng của mình.
Phái Jodo Shinshu (Tịnh Độ Chân tông) không quan trọng con số tụng niệm. Tín đồ chỉ dùng chuỗi tràng hạt trong các nghi lễ, và chuỗi hạt này được quấn vòng cả hai tay. Tay trái tượng trưng cho Saṃsāra (Luân hồi), còn tay phải tượng trưng cho Nirvana (Niết-bàn). Chuỗi hạt thể hiện sự nhất thể giữa tín đồ và Phật A-di-đà.
Phái Shingon (Chân ngôn) sử dụng chuỗi 108 hạt để niệm Phật. Khi tụng lễ, người tu hành dùng hai tay xoa vòng chuỗi để biểu hiện xóa tẩy bụi trần.
Phật giáo Nam tông
Phật giáo Nam tông cũng sử dụng chuỗi tràng hạt, như trong trường hợp ở Myanmar.
Phật giáo Tây Tạng
Phật giáo Tây Tạng sử dụng chuỗi tràng hạt với 108 hạt. Tuy nhiên, cũng có những loại chuỗi ngắn như chuỗi 21 hoặc 28 hạt, chủ yếu để đếm số lạy rạp người tham dự các lễ Phật.
Biểu tượng của số hạt trong chuỗi
Trong Phật học, con số 108 tượng trưng cho 108 phiền não của con người. Lục giác – thị giác, thính giác, vị giác, khứu giác, cảm giác và thức giác – được nhân thành ba, tức ba loại phản ứng lạc, khổ và vô ký, tạo nên con số 18. Mười tám nhân hai, tức hai thể – thiện hay bất thiện – tạo ra con số 36. Ba mươi sáu nhân ba, tức ba thời – quá khứ, hiện tại và tương lai – tạo ra con số 108 phiền não.
Phật giáo Việt Nam giải thích rằng khi sáu căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý) không thanh tịnh vì thiếu sự nhãn thức, nhĩ thức, tỷ thức, thiệt thức, thân thức và ý thức, thì dễ bị dao động bởi sáu trần (sắc, thanh, hương, vị, xúc và pháp). Sáu căn, sáu trần và sáu thức cộng lại thành thập bát giới (18). Với 6 phiền não căn bản (tham, sân, si, mạn, nghi, ác kiến), số hạt trở thành 108 (18 x 6 = 108).
Chuỗi 108 hạt biểu thị cho cầu chứng 108 pháp Tam Muội, từ đó loại bỏ 108 phiền não.
Chuỗi 54 hạt biểu thị cho 54 cấp vị trong quá trình tu hành của Bồ Tát, bao gồm Thập Tín, Thập Trú, Thập Hạnh, Thập Hồi Hướng, Thập Địa và Tứ Thiện Căn Nhân Địa.
Chuỗi 42 hạt biểu thị cho 42 cấp vị trong quá trình tu hành của Bồ Tát, bao gồm Thập Trú, Thập Hạnh, Thập Hồi Hướng, Thập Địa, Đẳng Giác và Diệu Giác.
Chuỗi 27 hạt biểu thị cho 27 cấp vị của Tiểu Thừa tu hành Tứ Hướng Quả, bao gồm 18 bậc Hữu Học của Tứ Hướng Tam Quả và 9 bậc Vô Học của Đệ Tứ Quả A La Hán.
Chuỗi 21 hạt biểu thị cho 21 vị, bao gồm Thập Địa, Thập Ba La Mật và các vị Phật.
Chuỗi 14 hạt biểu thị cho 14 Pháp Vô Úy của Bồ Tát Quán Thế Âm.
Chuỗi 1.080 hạt biểu thị cho 10 cảnh giới, mỗi cảnh giới đều có 108, tổng cộng là 1.080.
Cần lưu ý rằng, sự khác biệt của số hạt trong các biểu trưng trên là do các vị Bồ tát, hiền thánh tăng đã tùy duyên giao phó biểu trưng này, mà không phải bắt nguồn từ kinh điển gốc.
Chú thích: Wikimedia Commons cung cấp thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Chuỗi tràng hạt (Phật giáo).