Tết Hạ Nguyên, hay còn gọi là Lễ mừng lúa mới, Tết cơm mới, là một trong những lễ hội quan trọng nhất trong nền văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Đây là dịp để mọi người đồng lòng ước cầu sự an lành và vui vẻ cho những người thân yêu trong gia đình, đặc biệt là ông bà, cha mẹ.
Nguồn gốc và ý nghĩa Tết Hạ Nguyên
Sau một mùa vụ lúa bội thu và những công việc nông trại đầy căng thẳng, đến ngày rằm tháng 10, người dân dễ dàng nhìn thấy bước ngoặt tích cực trong quá trình trồng trọt. Đồng ruộng xanh rờn, lúa đã đạt đến giai đoạn bão hòa, và mọi người biết ơn trời đất đã ban cho họ một mùa màng bội thu.
Vào ngày rằm tháng 10, theo quan niệm cũ, Thần Tam Thanh sẽ xuống trần gian để xét xử những việc làm tốt xấu của con người và quyết định phần thưởng hay phạt. Vì vậy, cả xã hội tổ chức các lễ cúng để mong nhận được phúc lành từ Thần Tam Thanh và tránh khỏi tai ương. Cúng lễ cũng là dịp để tôn vinh công ơn của tổ tiên và thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với ông bà, cha mẹ.
Mâm cúng Tết Hạ Nguyên
Tùy theo vùng miền, mâm cúng Tết Hạ Nguyên sẽ có các món ăn và vật phẩm khác nhau. Ở vùng Đồng bằng sông Hồng, nơi có nền nông nghiệp lúa nước phát triển, các món bánh như bánh chưng, bánh giầy, bánh trôi, bánh nếp, bánh oản, bánh khảo... là những món không thể thiếu trên mâm cúng Tết.
Ở khu vực Tây Bắc và Tây Nguyên, người dân khi tổ chức lễ cúng sẽ tôn trọng thần núi và thần sông, núi, rừng để mong được một mùa màng tốt hơn.
Giờ cúng Tết Hạ Nguyên
Tết Hạ Nguyên thường diễn ra vào ngày rằm tháng 10 âm lịch. Năm nay, lễ rơi vào ngày 8/11 Dương lịch. Cúng lễ thường được tiến hành vào hai khung giờ thuận lợi, gồm 9 giờ - 11 giờ (giờ Tỵ) và 15 giờ - 17 giờ (giờ Thân). Nếu không thể cúng trong hai khung giờ này, có thể chọn cúng vào 5 giờ - 7 giờ (giờ Mão) hoặc 19 giờ - 21 giờ (giờ Tuất).
Việc nên làm vào ngày Tết Hạ Nguyên
Ngày rằm tháng 10 được coi là lễ tạ ơn. Đây là dịp để mọi người có thể tận hưởng một bữa cơm đoàn tụ ấm áp bên gia đình, cùng nhau thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh công ơn của tổ tiên đã truyền lại. Ngày này cũng là thời điểm để mọi người hướng tâm tu tập và cầu mong sự gia hộ của các vị Phật giáo.
Đồng thời, Tết Hạ Nguyên còn là dịp để thể hiện lòng từ thiện và làm việc thiện. Mọi người dùng nghỉ ngày này để tặng quà, làm từ thiện, bày tỏ lòng biết ơn và chăm sóc đến xã hội và những người thân yêu.
Tết Hạ Nguyên không chỉ là một lễ hội quan trọng mà còn là dịp để mỗi người cùng nhau tôn vinh và kết nối truyền thống gia đình. Đây là thời điểm để mọi người đến thăm các nơi linh thiêng như chùa, thắp hương, lễ Phật và cầu mong cho mọi điều thuận lợi và bình an.
Hãy tận hưởng ngày Tết Hạ Nguyên, thể hiện lòng biết ơn, và chia sẻ niềm vui với những người thân yêu và cộng đồng xung quanh. Chúc mừng Tết Hạ Nguyên!