Được biết đến như Chùa Phật cô đơn, ngôi chùa mang tên Bát Bửu Phật Đài là một nguồn tâm linh quan trọng trong lòng địa phương. Tuy nhiên, câu chuyện về nguồn gốc tên gọi này lại có một lý do đặc biệt.
Với lòng tận hiến và mong muốn đem đến nguồn cảm hứng tinh thần cho cộng đồng, cư sĩ Lê Chí Bình đã quyết tâm tạo dựng ngôi chùa Thanh Tâm trên mảnh đất rộng hơn 30ha, cùng với chữ Tâm được truyền tả từ bậc lão làng. Trên ngôi chùa đầy ý nghĩa này, một cây bồ-đề đã được cấy xuống từ đất nước Ấn Độ, nơi Đức Thế Tôn tọa thiền từng rồi. Ý nghĩa của chùa phật cô đơn không chỉ dừng lại ở việc nhắc nhở về lịch sử và tín ngưỡng, mà còn là một cảm hứng tâm linh, gợi nhắc đến tâm hồn con người và lòng trích đạo thiêng.
Chùa Phật cô đơn là tên gọi quen thuộc mà người dân địa phương, Phật tử dùng để gọi chùa "Bát Bửu Phật Đài". Ảnh: Internet
Ngôi chùa Thanh Tâm bắt đầu xây dựng từ năm 1955 và hoàn thành vào năm 1956. Bát Bửu Phật Đài sau đó được tạo dựng từ năm 1959 và hoàn thành vào năm 1961. Ngôi đài này có kiến trúc hình bát giác, cao 3m. Trên đài, vọng lại tượng Đức Phật Thích Ca cao 7m, nặng khoảng 4 tấn, một công trình do Hội Phật học Nam Việt tài trợ, với sự đóng góp của cư sĩ Hội trưởng Chánh Trí Mai Thọ Truyền.
Việc chuyển tượng Đức Phật từ chùa Xá Lợi đến Cầu Xáng (Đức Hòa) đã trải qua không ít khó khăn. Thông qua nhiều cuộc cầu nguyện và trì tụng kinh Pháp hoa, với lòng tôn trọng và sự hy sinh, ngưỡng mộ Đức Phật, người dân đã vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành thành công việc này. Lễ an vị Đức Phật đã được tổ chức trong những ngày của mùa Vu Lan - Báo hiếu, đem lại niềm vui và sự cảm kích cho đông đảo Tăng Ni và Phật tử.
Dù đã trải qua bao năm tháng trong chiến tranh và những căn phòng bom đạn, chùa Thanh Tâm vẫn thể hiện sự vững chắc và kiên cường. Dù không còn người đàn ông nào trên đất này, nhưng tinh thần của Đức Phật vẫn mãi mãi hiện hữu. Với tên gọi "Chùa Phật cô đơn", chùa này đã trở thành niềm yêu mến và lòng tin tưởng của người dân và thanh niên xung phong từ năm 1976. Tên gọi này mang đậm ý nghĩa của sự độc lập và sự yên bình.
Sau khi hòa bình được thiết lập, đất nước thống nhất, ngôi chùa Bát Bửu Phật Đài trở thành nguồn cảm hứng cho người dân tìm đến, không chỉ ở thành phố mà còn ở các tỉnh thành lân cận.
Người tạo nên tượng Phật cô đơn?
Bất ngờ thay, bức tượng Phật Cô đơn trên Bát Bửu Phật đài có nguồn gốc không tưởng. Theo tài liệu từ chùa Xá Lợi, lúc xây chùa, giáo sư Trương Đình Ý đã tạo ra một bức tượng xi măng và thạch cao. Tuy nhiên, vì tượng quá lớn không thể được đưa lên điện trên lầu, nên tượng đã được chuyển giao cho một ngôi chùa khác (như ngày nay tượng Phật Cô đơn ở huyện Bình Chánh).
Võ văn Tường, trong cuốn sách "Chùa Việt Nam - Xưa và Nay", cũng xác định rằng tượng này ban đầu được đúc cho chùa Xá Lợi và cho rằng Nguyễn Thanh Thu, một nghệ sĩ điêu khắc, đã tạo ra nó. Tuy nhiên, những thông tin này có thể không chính xác. Nguyễn Thanh Thu nổi tiếng với bức tượng "Thương tiếc" tại Nghĩa trang Quân đội VNCH và nhiều tác phẩm điêu khắc khác, nhưng không được biết đến như một người đã tạo nên tượng Phật. Trên thực tế, Trương Đình Ý mới là người nổi tiếng với hàng chục tượng Phật trên khắp nước, đặc biệt là tượng Phật nằm trên núi Tà Cú. Điêu khắc gia Trương Đình Vĩnh Lân, con trai của Trương Đình Ý, đã xác nhận rằng cha ông đã dạy ông rằng "Tâm của người điêu khắc với tượng là một". Ông Lân cho biết, cha ông đã dạy cách tạo ra tượng Phật với kiên nhẫn và trọng tâm tâm linh. Nhờ vào sự kết hợp giữa linh hồn trong và khả năng điêu khắc xuất sắc, hơn 50 tác phẩm điêu khắc đã được tạo ra, bao gồm cả chùa Ấn Quang, chùa Xá Lợi, chùa Đại Giác ở Vũng Tàu và chùa Hồng Ân ở Huế...
Kiến trúc của Chùa Phật Cô Đơn
Chùa Phật Cô đơn ngày nay đã được tu sửa nhiều xong vẫn mang đậm nét nguyên sơ, cổ kính, lấp ló trong những khu rừng bạch đàn xanh mướt tạo nên vẻ yên tĩnh và trầm mặc - Đặc trưng của những ngôi chùa cổ tại Việt Nam.
Ngôi chùa này được xây dựng trên một đất đai rộng hơn 30ha, tạo ra không gian khang trang và rộng rãi cho các công trình trong khuôn viên.
Chùa Phật Cô đơn ngày nay vẫn giữ được nét cổ kính và tinh tế, đọng lại trong khu rừng bạch đàn xanh mướt. Những người du khách đầu tiên sẽ nhìn thấy Cổng Tam Quan sau khi vượt qua cánh đồng bạch đàn rợp bóng, với tiếng chuông và mùi huế thơm thoảng. Cổng Tam Quan của chùa được xây cao, lớn và nghiêm trang với những chi tiết trang trí tinh xảo.
Khuôn viên của chùa rộng khoảng 5ha, với nhiều tượng Phật được trưng bày và thờ phượng. Du khách sẽ tiếp cận với chánh điện, nơi thờ tượng phật Di Đà, Tiêu Diện và thần Hộ Pháp. Ngoài ra, còn có những khu điện thờ tượng bồ tát Chuẩn Đề, bồ tát Quán Thế Âm, tượng Di Lặc, tượng Địa Tạng và nhiều tác phẩm điêu khắc khác.
Bên cạnh tượng Phật Cô đơn, du khách còn có thể thấy Đức Thánh Quan Công và điện thờ vị tổ sư Thích Thiện Bổn, cùng với đền thờ ông Hổ và nhiều điện thờ khác.
Chùa Phật Cô Đơn không chỉ đem đến cảm giác yên tĩnh và trầm mặc, mà còn lưu giữ nét cổ kính và sự thanh tịnh của những ngôi chùa cổ truyền thống Việt Nam.