Lời Phật dạy về cách nuôi con cái nên người

Sưu tầm những lời dạy sâu sắc từ Phật Pháp

Con nên được nuôi dạy từ thuở còn thơ, và đó là nhiệm vụ quan trọng của cha mẹ để con trở thành người. Dưới đây là những điều cha mẹ nên nhớ:

Sinh con, nuôi lớn

Theo đạo Phật, làm cha mẹ là một quá trình dài. Ngay từ khi con vừa được thụ tinh, người mẹ cần phải duy trì tinh thần trong sạch để con được thừa hưởng những phẩm chất tốt đẹp.

Theo lời dạy của Đức Phật, người mẹ khi mang thai phải cẩn trọng trong mọi khía cạnh. Thái quá hoặc bất cẩn trong ăn uống và tâm tư không phù hợp với việc mang thai. Sự quan tâm và chăm sóc con là suy nghĩ hàng ngày của một người mẹ. Trách nhiệm này trở thành một gánh nặng và lo lắng liên tục, kéo dài suốt chín hay mười tháng của thai kỳ.

Xem thêm:

Sự tích Bồ tát Quán Thế Âm

Đối với trẻ em, cha mẹ phải tập trung mọi sự quan tâm của mình. Chỉ cần một chút lơ là, sức khỏe hoặc tính mạng của trẻ sẽ gặp nguy hiểm ngay lập tức. Có những trẻ lớn lên với những vết thương từ những sơ suất hay lỗi lầm không cố ý của cha mẹ, và điều này sẽ là nỗi áy náy không nguôi cho cả mẹ và cha suốt đời.

Kinh "Được Nuôi Dưỡng Tế Nhị" mô tả việc vua Tịnh Phạn nuôi dưỡng thái tử Tất Đạt Đa, đây là một gợi ý cho bất cứ ai muốn nuôi dưỡng con bằng tất cả những gì có thể. Và, dù là quý tộc hay dân thường, việc cho con sữa mẹ là cách tốt nhất.

Kinh miêu tả việc người mẹ cho con bú là việc con đã hấp thụ từ khi còn trong bụng mẹ, để con có thể phát triển và trưởng thành.

Với đạo Phật, làm cha mẹ là cả một quá trình dài. Ngay khi con cái vừa nhập thai, thì người mẹ cần phải giữ giới một cách hồn nhiên để đứa con sinh ra được kế thừa những phẩm chất tối thắng.

Dạy con nên người

Dạy dỗ con và giới thiệu chúng vào đời là một trong những trách vụ quan trọng của cha mẹ được Phật dạy trong kinh Tăng Chi. Có nhiều người sinh con ra nhưng không quan tâm đến việc dạy dỗ. Điều này đã dẫn đến việc có những đứa trẻ lớn lên trong tủi nhục, khổ đau, khiếm khuyết và bất hạnh. "Trời sinh voi sinh cỏ" không phải là một tiêu chí dưỡng dục mà Đức Phật đã dạy.

Trong quá trình nhận thức của luật nhân quả, cách dạy con ảnh hưởng rất lớn đến việc hình thành những phẩm chất tích cực của con người. Sinh con dễ, nhưng nuôi dưỡng và dạy dỗ chúng thành người là một nỗ lực vô bờ của cha mẹ.

Hiểu về giới tính và tâm sinh lý của từng giai đoạn tuổi thơ là một kiến thức quan trọng để cha mẹ có thể hướng dẫn con cái của mình. Với trẻ nhỏ, cần tuần tự dắt dẫn. Kinh "Chậu Nước Bẩn và Cái Gương Soi" mà Đức Phật dùng để giảng dạy cho La Hầu La là một trải nghiệm quý giá. Đôi khi với con, cha mẹ phải xem mình như bạn bè mới có thể gần gũi, từ đó từng bước hiểu con và chia sẻ.

Đó cũng là lý do kinh gọi: "Bạn ở nhà là mẹ" là một điều cần học hỏi đối với các bậc làm mẹ, làm cha. Hiểu rõ con muốn gì và cần gì khi con cái bắt đầu thể hiện bản thân là một lưu ý quan trọng. Khi hiểu rõ con, cha mẹ có thể áp dụng liệu pháp giáo dục, hướng dẫn và định hướng con một cách hiệu quả và thực tế.

Thương con không đồng nghĩa với việc chiều con, hoặc dung dưỡng con khi con phạm phải lỗi lầm. Mặc dù phản đối việc giáo dục con bằng hình phạt, tuy nhiên trong những trường hợp đặc biệt, với những đối tượng đặc biệt, việc cân nhắc hình phạt có chừng mực là điều mà được Đức Phật chấp thuận.

Lập gia thất và cho con thừa tự

Cưới vợ xứng đáng cho con và đúng thời điểm trao của thừa tự cho con là hai trách vụ quan trọng mà Phật đã dạy bậc làm cha mẹ cần thực hiện khi con đến tuổi trưởng thành. Trong xã hội hiện đại, trai gái có quyền tự do lựa chọn đối tác. Mặc dù vậy, sự định hướng của cha mẹ về việc lập gia đình của con cái là rất cần thiết. Với nhận thức trưởng thành và kinh nghiệm từ cuộc sống, cha mẹ có thể hướng dẫn và tư vấn về người phối ngẫu cho con.

Việc cho con thừa tự không chỉ là việc truyền cho con tài sản, mà có thể là cách tạo ra tài sản. Trong hai khía cạnh của thừa tự, việc trao cho con kiến thức và nghề nghiệp là rất quan trọng và bền vững. Bởi vì, mặc dù có tài sản nhưng nếu gặp phải nghịch cảnh, gia sản mà cha mẹ tích góp sẽ nhanh chóng trôi qua.

Kinh Tăng Chi cảnh báo rằng tài sản sẽ bị nguy hiểm nếu được cho những người thừa tự không đáng tin cậy. Vì vậy, cha mẹ cần cân nhắc về vấn đề của thừa tự cho con. Cách trao tài sản và thời điểm phù hợp cần căn cứ vào khả năng và tình hình cụ thể của con. Đừng để như Bà la môn Mahàsàla, dù là đại phú hào, nhưng sau khi chia tài sản cho con, ông phải đi xin ăn vì con gái đã đối xử không tốt với ông.

Hướng con về nẻo thiện lành

Khi đến gần cuối cuộc đời, ai đó có thể tự hỏi mình đã thực hiện trọn vẹn vai trò làm cha làm mẹ hay chưa?

Với Phật giáo, còn một trách vụ quan trọng mà cha mẹ phải làm, đó là ngăn chặn con làm điều ác và khuyến khích con làm điều thiện, mục đích chính là hướng con quy y Tam bảo.

Đọc lại những vần kệ của một nữ Dạ xoa khi ru dỗ con khóc, mới thấm thía ý nghĩa gieo mầm Phật Pháp từ khi con còn ẵm ngửa, nằm nôi: "Đời ái lạc con mình, Đời ái lạc chồng mình, Nhưng đối với đạo pháp, Mẹ ái lạc nhiều hơn. Con hay chồng dầu thân, Không cứu ta thoát khổ, Không như nghe diệu pháp, Chúng sanh được thoát khổ. Trong đau khổ đời sau, Dính liền già và chết, Chánh pháp Ngài giác ngộ, Giải thoát khỏi già chết, Mẹ muốn nghe pháp ấy, Hãy nín đi con ơi".

Với Phật giáo, việc ngăn chặn con làm điều ác và khuyến khích con làm điều thiện là một trách vụ quan trọng của cha mẹ.

Với Phật giáo, còn một trách vụ quan trọng mà cha mẹ phải làm, đó là ngăn chặn con làm điều ác; khuyến khích con làm điều thiện mà ở đây chính là hướng con quy y Tam bảo.

Tóm lại, việc làm cha mẹ dựa trên những nguyên tắc và lời dạy sâu sắc từ Phật Pháp là một trách nhiệm thiêng liêng. Ý thức và tri thức làm cha mẹ giữ vai trò quan trọng để xây dựng một gia đình hạnh phúc và nuôi dưỡng con cái trở thành những người có ích trong xã hội.

Nguồn: Giác Ngộ