Thần Tài, Thổ Địa là hai vị thần quen thuộc và gần gũi trong văn hoá tâm linh của mọi gia đình người Việt. Họ được thờ cúng với mong ước về tiền bạc, cuộc sống sung túc, sức khoẻ và bình an. Thế Giới Đồ Gỗ sẽ giúp bạn tìm hiểu về hình tượng Thần Tài và Thổ Địa, cùng với ý nghĩa tâm linh của hai vị thần này.
1. Hình tượng Thần Tài
Thần Tài là một vị thần trong tín ngưỡng Việt Nam và một số nước phương Đông. Ông được coi là vị thần mang đến tiền tài và may mắn. Thần Tài thường được tưởng tượng với hình dáng một người đàn ông mặt đen, râu rậm, cầm roi và cưỡi con hổ đen.
Dân gian còn gọi ông là Tài Bạch Tinh Quân hoặc Triệu Công Nguyên Soái. Người ta thường làm bằng kim loại một cái đĩa để thờ cúng ông Thần Tài trên bàn thờ. Hình tượng Thần Tài trong tín ngưỡng Việt Nam thể hiện ông là một người già trên ngai vàng, tay cầm thỏi vàng bên trước bụng và có gương mặt tỏa sáng và phúc hậu.
2. Hình tượng Thổ Địa
Thổ Địa, hay còn gọi là Thổ Công, là một dạng của Mẹ Đất và vị thần trông coi nhà cửa, mang lại hạnh phúc cho gia đình. Một số người cho rằng Thổ Địa là một trong ba vị Táo Quân trong truyện Sự tích Táo quân.
Người Việt thường coi Ông Địa như một vị thần hể hả, bình dân, mập mạp và bụng phệ. Ông Địa có thường xuất hiện khi múa lân và có vai trò cân bằng thú tính của con lân hoặc con hổ, mang lại điềm lành và may mắn.
3. Nguồn gốc của Thần Tài và Thổ Địa
Ở Việt Nam, tín ngưỡng Thần Tài liên quan chặt chẽ với Thổ Địa. Cho đến thế kỷ XIX, không có sự phân biệt rõ ràng giữa hai vị thần này. Gốc rễ của tín ngưỡng Thần Tài và Thổ Địa dựa trên ngũ hành tương sinh: Thổ sinh kim. Thần tài thuộc ngũ hành kim và Thổ Địa thuộc ngũ hành thổ. Thần Tài là biểu tượng của tiềm năng của Thổ Địa.
Về nguồn gốc, có giả thuyết cho rằng Thần Tài là một trong ba vị Táo Quân trong truyện "Sự tích Táo Quân" hay "Sự tích ba ông đầu rau". Câu chuyện kể về ba vị Táo Quân có trách nhiệm trông coi công việc của một gia đình. Thổ Địa làm việc liên quan đến đất đai và Thổ Công trông coi việc bếp núc.
4. Ý nghĩa của thờ cúng Thần Tài và Thổ Địa trong văn hoá Việt
Thần Tài là vị thần cai quản tiền bạc và của cải. Ông Địa là vị thần hộ mệnh của xóm làng, trông coi đất đai và tạo ra hạnh phúc cho gia đình. Nhiều gia đình, đặc biệt là những người kinh doanh, thờ cúng Thần Tài và Thổ Địa để mong muốn thành công và giàu có.
Truyền thống cũng cho biết, vào ngày Vía Thần Tài mùng 10 tháng Giêng, người Việt Nam thường thờ cúng Gia Thần và Gia Tiên để cầu xin sức khỏe, bình an, may mắn và thành công cho gia đình.
5. Vị trí đặt tượng Thần Tài và Thổ Địa hợp phong thuỷ
Vị trí đặt bàn thờ Thần Tài và Thổ Địa trong nhà cần tuân thủ nguyên tắc phong thuỷ. Tốt nhất là đặt tượng Thần Tài đối diện cửa chính, để khi bước vào nhà đã có thể thấy ông Thần Tài. Điều này mang ý nghĩa là vị thần đón khí mới và chuyển khí thành năng lượng thịnh vượng trong nhà. Có thể đặt bàn thờ ở cung Thiên Lộc hoặc Quý Nhân, để hỗ trợ sự phát tài và thành công trong kinh doanh.
Tránh đặt tượng Thần Tài gần thùng rác, nhà vệ sinh hoặc nhà bếp để tránh tạo ra năng lượng xấu và không làm tài vận tăng lên. Đối với những trường hợp không thể dựa vào tường để đặt bàn thờ, cần tạo vách để tránh góc nhọn sau lưng tượng Thần Tài và giúp bàn thờ nằm vững chắc.
Trên bàn thờ, đặt một bát nhang và tránh làm rung động bát nhang khi làm vệ sinh bàn thờ. Hoa và trái cây cũng được đặt trên bàn thờ. Hoa cúng Thần Tài thường là hoa hồng, hoa cúc và hoa đồng tiền, còn trái cây thì nên chọn ngũ quả.
6. Những kiêng kị khi thờ cúng Thần Tài và Thổ Địa
Khi thờ cúng Thần Tài và Thổ Địa, cần tuân theo một số kiêng kị sau:
- Kiêng đặt bàn thờ Thần Tài nhìn ra hướng Ngũ Quỷ, tức hướng Đông Bắc hoặc Tây Nam.
- Kiêng ăn mặc luộm thuộm, rách rưới khi cúng.
- Kiêng nói tục hoặc chửi bậy trước, trong và sau khi cúng.
- Kiêng mang lộc cúng Thần Tài cho người khác.
- Kiêng dùng đèn nhấp nháy hoặc bóng điện vì chúng có thể tạo ra trường khí xấu và ảnh hưởng không tốt đến lễ cúng.
Hy vọng thông qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về Thần Tài, Thổ Địa và có thể tìm kiếm sản phẩm phù hợp với gia đình của mình.