Chùa Hoằng Pháp (弘法寺) là một ngôi chùa nằm ở huyện Hóc Môn, thành phố Hồ Chí Minh. Với hơn nửa thế kỷ tồn tại, chùa Hoằng Pháp đã thu hút đông đảo tín đồ Phật giáo không chỉ ở Sài Gòn mà còn từ các vùng lân cận đến tham quan và tham gia các khóa tu Phật Thất Khóa Tu Mùa Hè, Khóa Tu Sinh Viên và Khóa Tu Thiếu Nhi. Chùa cũng có hơn 40 chi nhánh trực thuộc tông môn trong và ngoài nước.
Vị Trí
Chùa Hoằng Pháp nằm trên một khu đất rộng 6 hécta, tại Thành Ông Năm, xã Tân Hiệp, huyện Hóc Môn, thành phố Hồ Chí Minh. Vị trí này tạo điều kiện thuận lợi cho phật tử đến thăm và thực hành tu tập.
Lịch Sử
Chùa Hoằng Pháp thuộc hệ phái Bắc tông, do cố Hòa thượng Thích Ngộ Chân Tử sáng lập năm 1957 trên một cánh rừng chồi. Sau hai năm khai phá, vào năm 1959, ông bắt đầu xây dựng chùa bằng gạch đinh, hai tầng mái ngói, mặt chùa hướng về Tây Bắc.
Trong thời gian chiến tranh tàn phá tại Đồng Xoài, Thuận Lợi, nhiều người mất nhà cửa. Hòa thượng trụ trì đã đón nhận 60 gia đình gồm 361 nhân khẩu về chùa nuôi dưỡng trong 8 tháng, sau đó mua đất xây cất 55 căn nhà cho đồng bào định cư. Năm 1968, hòa thượng lại thành lập viện Dục Anh ở đây, tiếp nhận 365 em từ 6 đến 10 tuổi về nuôi dạy. Nhờ những việc làm từ thiện này, Phật tử từ nhiều nơi đã tụ hội về đây.
Với mong muốn đủ chỗ lễ bái và giảng đạo, Ngộ Chân Tử đã xây thêm mặt tiền chánh điện dài 28m, tường xây bằng gạch block, mái lợp tole cement vào năm 1971. Năm 1974, ông có ý định mở làng cô nhi để tiếp nhận thêm hàng ngàn trẻ em bất hạnh và xây dựng đền thờ Quốc Tổ Hùng Vương. Tuy nhiên, sự kiện ngày 30 tháng 4 năm 1975 đã thay đổi kế hoạch và số đất đã được hiến lại cho Ban quản trị khu Kinh tế mới Lê Minh Xuân.
Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, số trẻ em được trả về thân nhân và viện Dục Anh giải tán. Chùa Hoằng Pháp tiếp tục nhận nuôi dưỡng các cụ già neo đơn hoặc vì gia cảnh khó khăn. Vào năm 1988, Hòa thượng Thích Ngộ Chân Tử viên tịch và thầy Thích Chân Tính lên thế thay. Từ đó, chùa Hoằng Pháp trở thành trung tâm tu học Phật pháp và văn hóa Phật giáo lớn nhất Việt Nam.
Kiến Trúc
Chùa Hoằng Pháp đã trải qua nhiều giai đoạn tái thiết và nâng cấp. Hiện nay, chùa có khuôn viên rộng lớn với nhiều cây xanh bóng mát quanh năm.
Ngoài nhìn vào cổng tam quan và cổng chính, bạn sẽ thấy chữ "Chùa Hoằng Pháp" được viết trên cổng chính, chữ "Từ bi" trên cổng phụ bên trái và chữ "Trí tuệ" trên cổng phụ bên phải. Trên hai cột của cổng chính, có hai câu đối:
- Hoằng dương đại đạo chỉ bày nhân loại nhận ra chân thật tính
- Pháp Phật nhiệm màu khai thị chúng sinh ngộ được bồ đề tâm
Trên hai cột của cổng phụ, có hai câu đối:
- Từ bi cứu bốn loài qua bể khổ đau
- Trí tuệ độ ba cõi đến bờ hạnh phúc
Trong cổng tam quan, dọc theo hai cột chính, có hai câu đối:
- Tri ân Hòa Thượng Tôn sư gây dựng cảnh thiền từ đất Bắc
- Báo đáp Cao Tăng Tổ đức vun trồng vườn giác tại miền Nam
Dọc theo hai cột phụ, có hai câu đối:
- Đến cửa chùa rũ bỏ trần duyên tính xấu
- Vào điện Phật giữ gìn mối đạo tâm lành
Tất cả các câu đối này đều bằng tiếng Việt, tạo nên vẻ đẹp văn hóa đặc trưng của chùa Hoằng Pháp.
Trong lần tái thiết năm 1993, chùa đã mở rộng chánh điện với chiều ngang 18m, chiều dài 42m, tổng diện tích xây dựng là 756m2. Kiến trúc của chùa mang phong cách cổ kính miền Bắc với góc đao cong vút, 2 tầng mái ngói màu đỏ. Các công trình xây dựng như nền móng, đà, cột, trần, mái đều được làm từ bêtông kiên cố. Tường xây bằng gạch, mặt ngoài dán gạch men và mặt trong sơn nước. Chùa còn có nền lót gạch granite nhập từ Tây Ban Nha. Các cánh cửa, bao lam và án thờ đề đều được làm từ gỗ quý và chạm trổ tinh vi.
Bên trái chánh điện là tháp "Nhị Nghiêm", nơi an trí nhục thân của cố Hòa thượng Ngộ Chân Tử. Cách một khoảng là tháp các vị Ni của chùa đã qua đời. Tiếp theo là nhà ăn rộng rãi, thoáng mát và có hòn non bộ mới tạo. Trên cùng một hướng là dãy nhà dưỡng lão nữ gồm 10 phòng với đầy đủ tiện nghi. Cuối cùng là nhà trù.
Bên phải chánh điện là vườn cây xanh tươi mát. Gần bờ tre là một hòn non bộ cao hơn 10m và rộng 20m nằm trên một hồ nước. Trên hồ nước, có tượng Bồ tát Quán Thế Âm cao 5m được làm bằng cẩm thạch trắng. Tiếp theo là hòn non bộ nhỏ nằm trong hồ tròn. Sau đó là tháp Phổ Độ, nơi cất giữ cốt của thập phương bá tánh.
Phía sau chánh điện là tòa nhà Pháp Luân hiện đại với 5 tầng bao gồm trai đường, giảng đường lớn và các giảng đường nhỏ. Trước tòa nhà Pháp Luân là hai bãi cỏ xanh tươi với cây me cổ thụ.
Trụ Trì
- 1957 - 1988: Hòa thượng Ngộ Chân Tử (1901 - 1988)
- 1988 - 31.3.2022: hòa thượng thích chân tính (1958 -)
- 1.4.2022 - hiện tại: Đại đức Thích Tâm Trường
Hoạt Động
- Lễ Cầu An: Tổ chức hàng năm vào ngày 15 tháng 1 Âm lịch.
- Lễ Phật Đản: Tổ chức hàng năm vào ngày 15 tháng 4 Âm lịch.
- Lễ Vu Lan: Tổ chức hàng năm vào ngày 15 tháng 7 Âm lịch.
- Lễ Giỗ Tổ: Tổ chức hàng năm vào ngày 16 tháng 10 Âm lịch, cũng là ngày các hàng đệ tử xuất gia và tại gia quay về tổ đình trước tham dự lễ giỗ tổ Hòa thượng Ngộ Chân Tử.
- Đêm Hoa Đăng Kỷ Nệm Đức Phật A Di Đà: Tổ chức hàng năm vào ngày 17 tháng 11 Âm lịch, thu hút đông đảo phật tử tham dự.
- Khóa tu Một ngày: Tổ chức hàng tháng vào các ngày chủ nhật.
- Khóa tu thiếu nhi "EM VỀ BÊN PHẬT": Tổ chức hàng tháng vào các ngày chủ nhật, thu hút đông đảo các bạn thiếu nhi từ khắp mọi nơi.
- Khóa tu sinh viên "HƯỚNG VỀ PHẬT PHÁP": Tổ chức hàng tháng vào các ngày chủ nhật, thu hút sinh viên từ các trường cao đẳng và đại học trên địa bàn Tp. HCM.
- Khóa tu Phật thất: Tổ chức mỗi năm 3 lần trong 7 ngày.
- Khóa tu Mùa hè: Diễn ra trong 7 ngày vào mùa hè, được tham gia bởi hàng ngàn bạn trẻ từ khắp mọi miền tổ quốc.
- Khóa tu Về Nguồn: Tổ chức sau ngày giỗ tổ Hòa thượng Ngộ Chân Tử.
Chùa Hoằng Pháp được xem là trung tâm tu học Phật pháp và trung tâm văn hóa Phật giáo lớn nhất Việt Nam.