Chào bạn đọc thân thiết! Trước khi tôi bắt đầu, hãy để tôi chia sẻ với bạn một bài kinh Di Giáo quan trọng được Đức Phật truyền dạy trước khi Ngài nhập Niết Bàn. Bài kinh này đã được truyền bá qua nhiều thế hệ và vẫn giữ được giá trị vô cùng lớn lao cho tâm hồn con người.
Giữ giới luật
"Giữ giới luật" là một trong những lời dạy của Đức Phật trong bài kinh Di Giáo. Đức Phật lưu ý rằng chúng ta cần tôn trọng và tuân thủ các quy tắc luật pháp. Như ánh sáng trong bóng tối, giới luật là người hướng dẫn chúng ta điều hướng cuộc sống. Chúng ta nên tránh mua bán, sở hữu tài sản, nuôi dưỡng nô tỳ, súc vật với mục đích lợi ích cá nhân. Chúng ta cũng nên tránh xem xét tướng số, xem ngày giờ tốt xấu và tin vào những điều thiên văn để suy luận vận mệnh. Chúng ta cần tuân thủ các nguyên tắc này để có cuộc sống trong sạch và cao quý.
Chế tâm
Đức Phật cũng lưu ý về tầm quan trọng của việc chế ngự tâm. Đối với các căn bệnh của tâm, chúng ta cần chăm sóc, kiểm soát và không để chúng tự do phát triển. Nếu chúng ta không chế ngự tâm, chúng sẽ không thể kiểm soát và có thể dẫn đến các hậu quả không mong muốn. Đức Phật nhắc nhở chúng ta rằng tâm là một thứ rất sợ hãi, vượt trên cả rắn độc, thú dữ, kẻ giặc thù và ngọn lửa. Chúng ta cần chú ý để chế ngự tâm, không che giấu lỗi lầm và không làm những việc gian dối để làm tổn hại người khác. Đối với những điều mà chúng ta cúng dường, chúng ta cần có sự điềm tĩnh, biết đủ và không cất giữ lại nhiều hơn cần thiết.
Ăn uống có tiết độ
Đức Phật khuyên chúng ta nên coi việc ăn uống như việc dùng thuốc để trị bệnh. Dù có ngon hay không, chúng ta nên chỉ dùng đúng mức, để chỉ đảm bảo cho cơ thể không đói khát. Chúng ta cần nhận những điều tốt đẹp trong cuộc sống, cảm kích các món quà từ người khác, như chúng ta nhận dược từ việc cúng dường. Chúng ta cũng cần biết đồng nhất với sức lực của chúng ta, không áp đặt quá nặng khiến chúng ta kiệt sức.
Đừng tham ngủ nhiều
Chúng ta cần đối xử với giấc ngủ một cách sáng suốt. Đức Phật khuyên rằng chúng ta nên dạy bảo mình tỉnh thức trong suốt ngày, không để mất đi giấc ngủ ban đầu và cuối cùng của mỗi ngày. Chúng ta nên giữ tình thức vào giữa đêm bằng cách tụng kinh để tỉnh thức mình. Chúng ta không nên để giấc ngủ lấn át cả cuộc đời, để không phí hoài một cuộc đời không có gì. Chúng ta nên nhớ mãi rằng cõi chuyển dời luôn thức thời khắc và sự tỉnh thức cần thiết để tìm đường thoát ly khỏi cảnh nô đùa.
Không nóng giận
Chúng ta cần chăm sóc tâm trạng của mình và không buông thả nóng giận. Đức Phật lưu ý rằng nếu chúng ta không kiểm soát nỗi giận trong tâm, chúng ta sẽ làm tổn hại đến lẽ đạo và mất công đức đã tích lũy. Chúng ta cần nhẫn nhục và tự kiểm soát bản thân để không nói những lời ác độc và giữ kỹ miệng. Chúng ta nên biết rằng lòng kiên nhẫn là phẩm chất giúp chúng ta kiểm soát hành vi sai trái. Chúng ta nên biết xấu hổ để làm điều thiện. Kẻ không biết xấu hổ, không khác gì loài cầm thú.
Đừng kiêu mạn
Đức Phật lưu ý rằng chúng ta không nên kiêu mạn. Chúng ta nên nhớ lại rằng chúng ta đã từ bỏ những món trang sức đẹp và mang áo hoạ sắc để chỉ ăn xin. Chúng ta nên nhìn thấy điều đó và nếu có tâm kiêu mạn, chúng ta cần trừ bỏ nó. Ngay cả trong cuộc sống thế tục, chúng ta cũng không nên để lòng kiêu mạn phát triển. Đối với những người đã gia nhập đạo, họ đã hy sinh để làm sư chuốc. Vì muốn được giải thoát, không thể làm tự hạ mình đi xin ăn.
Trừ tâm siểm khúc
Tâm siểm khúc là điều mà Đức Phật nhắc nhở chúng ta cần tránh xa. Đây là một cái tôi giả mạo và trái với đạo. Chúng ta cần giữ tâm chân chất và ngay thẳng. Chúng ta nên nhớ rằng tâm siểm khúc chỉ tồn tại để lừa dối. Chúng ta đã nhập đạo, nên chúng ta không nên có cái tôi giả mạo. Chúng ta nên giữ tâm đoan chính và ngay thẳng làm gốc.
Ít ham muốn
Đức Phật lưu ý rằng những người có nhiều ham muốn luôn gặp nhiều khó khăn. Ngược lại, những người ít ham muốn không bị mắc kẹt trong mong muốn và khắc khe. Những người ít ham muốn không gặp sự phiền não gây ra bởi mong muốn. Chúng ta nên biết rằng tâm chứa nhiều ham muốn không thể đạt được giải thoát, trong khi ít ham muốn có thể đem lại công đức. Chúng ta cần ít ham muốn để tâm hồn được tự do, và có thể tìm đường thoát khỏi vòng luẩn quẩn của thế gian. Chúng ta gọi điều này là ít ham muốn.
Biết đủ
Đức Phật nhắc chúng ta cần biết đủ để giải thoát khỏi cảnh khổ não. Chúng ta cần đánh giá lại những gì chúng ta đã đạt được và không tham lam để nhận thêm. Sự biết đủ chính là cách để có sự giàu có, hạnh phúc và an lành. Người biết đủ sẽ luôn cảm thấy hài lòng dù ở bất cứ hoàn cảnh nào. Ngược lại, những người không biết đủ sẽ không bao giờ thấy đủ sướng. Người không biết đủ sẽ luôn bị năm dục dẫn dắt và điều đó đáng từ chối. Người biết đủ là người đáng được trân trọng.
Xa lìa
Chúng ta cần xa lìa những chốn tấp nập đông đúc và sống một mình trong nơi yên tĩnh. Điều này giúp chúng ta tìm được sự tĩnh tâm và tư duy. Người ở nơi yên tĩnh luôn nhận được sự kính trọng từ Đế-thích và chư thiên. Do đó, chúng ta nên xa lìa sự hòa hợp với chốn đông người và sống một mình trong nơi yên tĩnh, suy nghĩ để trừ diệt gốc đau khổ của cuộc đời.
Tinh tấn
Chúng ta cần chuyên cần tinh tấn để dễ dàng đạt được mục tiêu. Chúng ta nên nhớ rằng dù là một dòng nước nhỏ, nếu chảy mãi, nó cũng có thể làm mòn hòn đá. Đối với việc tu tập, chúng ta cần có lòng chuyên cần và không để tâm lười biếng. Hãy nỗ lực để đạt được trạng thái tinh tấn nhanh chóng, để không rỉ chảy. Chúng ta nên luôn giữ chú ý đến việc phát triển trạng thái tinh tấn và không để nó mất đi. Điều này giúp chúng ta đạt được trạng thái tinh tấn.
Không mất chính niệm
Chớ mắc phải lòng nghi. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về pháp Tứ đế, hãy hỏi và làm rõ thay vì ôm một lòng nghi. Đức Phật lưu ý rằng nếu chúng ta không mất chính niệm, chúng ta sẽ không bị nỗi phiền não xâm nhập. Vì vậy, chúng ta cần duy trì sự tỉnh thức trong tâm và luôn nhớ chính niệm. Nếu chúng ta mất chính niệm, chúng ta sẽ mất công đức đã tích lũy. Vì vậy, chúng ta cần nhớ rằng chính niệm giữ được mạnh mẽ và bền bỉ sẽ không bị tổn hại.
Thiền định
Đức Phật lưu ý rằng nếu chúng ta tập thiền và tịnh tâm, chúng ta sẽ đạt được tâm định. Chính nhờ vào tâm định, chúng ta có thể hiểu được các tướng pháp của sự sanh diệt trong thế gian. Chúng ta nên tu tập việc định tâm để tâm không bị cuồng loạn. Tu thân giống như xây dựng bờ đê để giữ nước tri tuệ, chúng ta nên khéo tập thiền định để không để năng lượng tuệ nhỏ giọt rò rỉ. Sự định tâm giúp chúng ta giữ được sự tỉnh táo và tránh xa những ám ảnh và ảo tưởng. Chúng ta gọi điều này là định tâm.
Trí huệ
Chúng ta cần có trí huệ để không bị mê hoặc và mắc kẹt. Chúng ta nên tự xét mình thường xuyên và không để có sai sót. Trí huệ giống như một chiếc thuyền vững chắc đưa chúng ta đi qua biển ghềnh, bệnh tật và cái chết. Nó cũng giống như một ngọn đèn sáng soi trong bóng tối hoặc một loại thuốc chữa bệnh. Trí huệ cũng giống như một cây rìu sắc bén chẳng biết đốn gãy cây phiền não. Vì vậy, chúng ta nên lắng nghe, suy nghĩ và tu tập để trí huệ tăng cường lợi ích cho chúng ta. Khi chúng ta nhận sự chiếu sáng từ trí huệ, dù chỉ có mắt thịt, chúng ta có thể thấy rõ hơn. Chúng ta gọi điều này là trí huệ.
Không nói đùa
Đức Phật lưu ý rằng chúng ta không nên nói đùa về vấn đề đạo. Chúng ta không nên luyến tiếc thế giới ảo và nói những lời chỉ để đùa giỡn. Chúng ta cần biết rằng việc nói đủ thứ chỉ để đùa chơi chỉ làm tâm hỗn loạn. Chúng ta cần từ bỏ việc loại này và tìm cách giải thoát khỏi hại của việc nói đùa. Chúng ta cần tránh nói đùa và giữ chú ý đến những điều quan trọng trong cuộc sống.
Tự gắng sức
Chúng ta cần tập trung và cố gắng hết mình để học hỏi và tu tập để giải thoát. Chúng ta nên từ bỏ sự lười biếng và tránh xa giặc trời. Những điều mà Đức Phật đã truyền dạy đã đủ để giúp chúng ta tìm cách thoát khỏi khổ đau. Từ nay trở đi, các học trò của tôi hãy tuân theo những gì đã được truyền bá. Điều này giúp cho Pháp thân của Đức Phật tồn tại không bị mất đi. Hãy nhớ rằng mọi thứ trong cuộc sống đều không thể trường tồn và sẽ có cả những lúc chia lìa. Hãy tập trung và nỗ lực để sớm tìm đường thoát khỏi khổ đau và đem sự sáng suốt và tri tuệ để trừ diệt những điều ngu si và mờ mịt. Cuộc đời mong manh và nguy hiểm, không có gì là bền chắc. Giờ đây, tôi sẽ sắp tiến hành nhập diệt và đây là những lời dạy cuối cùng của tôi.
Kết
Hãy dành sự chuyên cần để tu tập và cầu học đạo giải thoát. Không gì ở thế gian này là vĩnh cửu, mọi sự sẽ có cuối cùng. Đừng buồn phiền nữa, hãy nhìn nhận thế giới như nó đang tồn tại. Hãy nỗ lực để tinh thần sáng suốt, sớm tìm đường giải thoát, để đem ánh sáng và tri tuệ trừ diệt những điều dại dột và mờ mịt. Hãy nhớ rằng cuộc đời mong manh và nguy hiểm, không có gì là bền chắc. Giờ đây, tôi sắp nhập diệt và đây là những lời dạy cuối cùng của tôi.
Nguồn: Chua Diệu Pháp