Ngày giỗ là dịp để con cháu nhớ về và bày tỏ lòng biết ơn đối với người đã khuất, cầu mong sự phù hộ cho gia đình luôn bình an, mạnh khỏe và may mắn. Mâm cơm chay cúng giỗ đã và đang trở thành một xu hướng tốt đẹp trong văn hóa thờ cúng của người Việt. Hãy cùng tìm hiểu cách làm những mâm cơm chay cúng giỗ ngon, đơn giản và đẹp mắt qua bài viết này nhé!
Ý nghĩa tốt đẹp của việc làm mâm cơm chay cúng giỗ
Vào ngày giỗ, con cháu trong gia đình luôn mong muốn dâng lên người đã khuất những gì thơm thảo nhất để thể hiện tấm lòng biết ơn. Việc cúng giỗ có ảnh hưởng khá lớn đến vong linh của người đã khuất.
Theo đạo Phật, vào ngày này, nếu giết hại chúng sinh để bày mâm cúng giỗ hoặc thực hiện tiệc trong gia đình thì sẽ tạo thêm tội nghiệp cho vong linh ấy. Nếu người đã khuất còn bị kẹt ở một nơi chưa được đầu thai, mỗi lần con cháu giết chóc sinh vật để cúng tế thì vong linh của họ càng bị tội.
Việc gửi nghiệp biết về con cháu sẽ khiến người đã khuất phải chịu nghiệp cả cuộc đời. Vì vậy, con cháu cần biết đạo lý đó, làm những điều thiện lành, thay vì sát sinh cúng mặn, bằng cách làm mâm cơm chay cúng giỗ để tâm thức của người con sống và người đã khuất đều được thanh tịnh, cho hương linh sớm được tiêu nghiệp, tăng phước báo và sớm được siêu thoát.
Như vậy, những cầu nguyện của dòng họ về sức khỏe, hạnh phúc và may mắn cũng sẽ sớm được linh nghiệm hơn.
Gợi ý cách làm mâm cơm chay cúng giỗ đơn giản, đẹp mắt
Ngày nay, khi việc cúng mâm cỗ chay trở nên phổ biến, thì các món chay cũng phát triển vô cùng phong phú và đa dạng. Có rất nhiều món chay có thể kết hợp để tạo ra một mâm cơm chay cúng giỗ vừa ngon, vừa đẹp mắt. Sau đây là gợi ý các món chay kết hợp cho mâm cơm chay cúng giỗ đơn giản, ngon và đẹp mắt:
Nem chay (Chả giò chay thập cẩm)
Nem chay là món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm cơm chay cúng giỗ tổ tiên. Để làm món ăn này, nguyên liệu bao gồm: 1 củ khoai lang, ½ củ sắn, ½ củ khoai môn cao, ¼ củ cà rốt, 6 tai mộc nhĩ nhỏ, 70g đậu xanh, 1 gói bánh tráng đậu xanh, 1 chút hành boa rô phi, dầu ăn, gia vị nêm nếm (hạt nêm chay, bột ngọt, đường, nước mắm chay, tiêu).
Trước tiên, bạn sơ chế nguyên liệu, gọt vỏ khoai lang, khoai môn, cà rốt và bào sợi, ngâm mộc nhĩ rồi thái sợi, gọt vỏ củ sắn, bào sợi và vắt nước cho thật khô. Sau đó, bạn cho tất cả các nguyên liệu đã sơ chế vào tô, rồi nêm nếm theo công thức 1.5 muỗng cà phê hạt nêm; bột ngọt, tiêu, đường lấy 1/3 muỗng cà phê. Trộn đều phần nhân và để ướp khoảng 20 phút. Sau 20 phút, cho phần nhân vào xửng hấp chín trong khoảng 6-7 phút, rồi cho nhân ra dĩa để nguội. Tiến hành cuốn chả giò rồi cho vào ngăn đá để làm đông. Sau đó cho chả giò vào chảo chiên dầu nhanh cho vàng hai mặt rồi vớt ra giấy thấm dầu cho ráo bớt dầu ăn. Chả giò được thưởng thức kèm với mắm chấm chua ngọt, tương ớt hoặc tương cà đều giữ được hương vị đặc trưng của nem, thơm giòn và không bị ngấy.
Giò lụa chay
Giò lụa chay là món chay phổ biến trong mâm cơm chay cúng giỗ, có thể được làm từ các loại nguyên liệu khác nhau. Sau đây là hướng dẫn món giò lụa chay đơn giản nhất từ váng đậu và tỏi tây.
Nguyên liệu cho món giò chay bột mì gồm có: 500g váng đậu, 1 nhánh tỏi tây, lá chuối, lạt buộc, ½ muỗng (muối, đường, bột đao), 1/3 thìa cà phê hạt tiêu xay.
Để làm được món giò chay váng đậu, ta cần sơ chế nguyên liệu: tỏi tây rửa sạch, cắt nhỏ, cho vào chảo phi thơm; dùng khăn mềm sạch thấm nước lau sạch, để khô; váng đậu cắt thành miếng nhỏ, đem ngâm trong nước lã khoảng 20 phút.
Sau khi váng đậu đã mềm, bạn đun sôi nồi nước cho váng đậu vào luộc lửa nhỏ, khi váng đậu đã chín thì vớt ra để ráo.
Dùng máy xay xay nhuyễn váng đậu và tỏi tây, nêm các gia vị đã chuẩn bị vào và trộn đều.
Tiến hành gói giò: trải lá chuối ra mâm, quết ít dầu lên lá để chống dính, đổ hỗn hợp vừa xay trộn vào rồi gói lại, gấp 2 đầu lá chuối lại rồi dùng dây lạt buộc chặt.
Cuối cùng cho giò vào nồi hấp hấp trong khoảng 1 giờ, sau đó vớt ra và để ráo là bạn đã hoàn thành món giò vừa ngon, vừa thơm cho mâm cỗ chay cúng giỗ của gia đình rồi. Với món này, nếu bạn không có thời gian chuẩn bị, bạn cũng có thể mua tại các cửa hàng đồ chay, sau đó về hấp lại vào bày biện vào mâm cơm chay cúng giỗ của mình.
Miến xào nấm đông cô
Để cho mâm cỗ chay cúng giỗ thêm màu sắc, thì không thể thiếu món miến xào nấm đông cô (miến xào chay thập cẩm). Nguyên liệu cần chuẩn bị gồm có 100g chả lụa chay, 100g cà rốt, 50g đậu cô ve, nấm đông cô, ớt chuông, giá đỗ, miến khô, gia vị nêm nếm (đường, muối, hạt nêm chay, dầu hào chay, nước tương).
Để chuẩn bị mâm cỗ chay cúng giỗ thêm màu sắc, thì không thể thiếu món miến xào nấm đông cô.
Để làm món này, trước hết bạn tiến hành sơ chế nguyên liệu, cắt thành các sợi nhỏ vừa ăn, nấm đông cô thì cắt thành từng miếng nhỏ. Ngâm miến với nước để miến nở rồi vớt ra để ráo, sắt thành đoạn vừa ăn.
Với món ăn này, chúng ta cần xào miến và xào rau củ riêng, để mọi nguyên liệu đều được chín đều. Đầu tiên, chúng ta xào miến: cho vào chảo 1 muỗng canh dầu ăn, sau khi dầu nóng thì tắt bếp, cho 1 muống nước tương, ½ muỗng cà phê hạt nêm chay, ½ muỗng cà phê đường lấy 1/3 muỗng cà phê.
Tiếp đến, bạn cho 50ml nước lọc và miến vào đảo đều không lửa cho gia vị ngấm đều vào miến. Sau đó, bật lửa nhỏ để xào miến, cần đảo đều tay để miến mềm không dính vào nhau, sau 5 phút cho miến ra tô.
Để xào rau củ, bạn cho một muỗng canh dầu ăn vào chảo đun sôi. Cho nấm vào xào trước đến khi hơi khô và dậy mùi thơm thì cho đậu cô ve vào xào khoảng 3 phút. Sau đó cho cà rốt, chả lụa và giá vào xào chung. Nêm nếm gia vị với 1 muỗng cà phê nước tương, 1 muỗng cà phê dầu hào, hạt nêm chay, đường, muối mỗi thứ ½ muỗng cà phê. Sau đó xào tiếp khoảng 2 phút với lửa lớn, tắt bếp thì cho ớt chuông vào đảo đều.
Cuối cùng, bạn trộn đều miến và rau củ đã xào chín để được thành phẩm món ăn. Miến xào nấm đông cô là một món ăn đầy màu sắc cho mâm cơm chay cúng giỗ.
Xôi nấm
Xôi là một món không thể thiếu trong một mâm cỗ bình thường, nhất là đối với một mâm cỗ chay. Xôi nấm là một món chay có màu sắc bắt mắt và mùi thơm hấp dẫn.
Để chuẩn bị cho món này, nguyên liệu bao gồm: 500g gạo nếp, 300g nấm đông cô tươi, 20g mộc nhĩ, 1 củ cà rốt, 5 thìa canh dầu ăn, gia vị nêm nếm (muối, hạt nêm chay, tiêu xay, nước tương).
Các bước tiến hành nấu món xôi nấm như sau:
- Gạo nếp vo sạch, ngâm khoảng 10 phút, sau đó trộn đều với một chút nước tương, ¼ thìa cà phê muối, sau đó cho vào nồi cơm điện nấu cho tiện và nhanh.
- Sơ chế các nguyên liệu khác trong khi chờ xôi chín: Nấm đông cô ngâm với nước muối pha loãng trong 5 phút, vớt ra rửa sạch, cắt bỏ chân nấm, rồi thái lát mỏng. Mộc nhĩ ngâm nước ấm, khi đã nở thì cắt bỏ chân nấm, rửa sạch, thái chỉ. Cà rốt nạo bỏ vỏ, thái hạt lựu.
- Tiến hành xào cà rốt với dầu ăn khoảng 5 phút cho mềm, cho nấm đông cô, mộc nhĩ, 2 thìa canh hạt nêm chay vào đảo đều cho nấm chín và ngấm gia vị thì tắt bếp.
- Cho xôi đã chín ra đĩa, trải đều nấm, mộc nhĩ và cà rốt vừa xào lên trên là bạn đã có thành phẩm xôi nấm vừa ngon vừa đẹp mắt rồi.