Tôn giáo, hay còn gọi là đạo, không chỉ là một phương cách để con người sống và tồn tại với sức mạnh siêu nhiên, mà còn là một nền tảng đạo đức cho xã hội. Tôn giáo đem đến niềm tin vào những lợi ích siêu nhiên và thiêng liêng, cùng với những đạo lý, lễ nghi và tổ chức liên quan. Tuy nhiên, trong thời đại khoa học và công nghệ phát triển, những giáo lý truyền thống trở nên cũ kỹ và không còn đáp ứng hết nhu cầu tâm linh của con người.
Trong số những tôn giáo tồn tại hàng ngàn năm, đạo Phật vẫn đứng vững như một tượng đài bất di bất dịch. Với giáo lý hướng con người đến hạnh phúc, an vui và giác ngộ, đạo Phật trở thành một nền tảng chuẩn mực đạo đức cho xã hội.
Hình thức tu gieo duyên trong đạo Phật có nhiều biến thể khác nhau, tuỳ thuộc vào tông phái và quốc gia. Có những hình thức tu gieo duyên nhằm kết tạo duyên lành cho những người muốn học đạo và sống một cuộc sống an lạc. Chẳng hạn, trong Phật giáo Nguyên Thuỷ, một chàng trai khi tuổi còn trẻ có thể vào chùa xuất gia và tu học trong khoảng 4 năm, đền đáp công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ. Nếu không có duyên, anh ta có thể hoàn tục và trở thành người có tư cách đạo đức tốt. Những người này thường có lối sống lành mạnh và được xã hội yêu quý.
Theo truyền thống Bắc Tông, mục đích của tu gieo duyên là tạo duyên lành cho người muốn học đạo. Hình thức này không chỉ dành riêng cho nam giới, mà cũng áp dụng cho cả nam và nữ, người trẻ và người già. Người muốn tu học sẽ đến chùa và sống như một vị tu sĩ trong thời gian nhất định, tuỳ thuộc vào quy định của tông phái. Khi trở về cuộc sống thường nhật, họ phải sống tốt hơn và thể hiện đạo đức tốt hơn những người khác.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có duyên với con đường xuất gia học Phật. Một số người trở về với cuộc sống thế tục, tuy nhiên, cách suy nghĩ của họ đã bị ảnh hưởng bởi một tư tưởng cạn cợt. Họ cho rằng một khi đã hoàn tục, người đó không còn giá trị và không có lợi ích cho xã hội. Thế nhưng, chúng ta không nên xem thường những người này. Họ đã thấm nhuần tư tưởng Phật pháp và có thể đóng góp cho công cuộc hoằng pháp và lợi ích chung. Nếu không thể giúp họ tiếp tục phát triển, chúng ta ít nhất không nên miệt thị hay xem thường họ. Bởi trong mỗi người đều có khả năng giác ngộ, chỉ cần tu tập và hành trì theo năm tiêu chuẩn đạo đức.
Tuy lịch sử đã chứng minh sức mạnh của đạo Phật trong việc bảo vệ văn hóa và tư tưởng, nhưng cũng có những câu chuyện đáng suy ngẫm. Ví dụ như trong quá khứ, Việt Nam từng bị đô hộ bởi thực dân Pháp và Thiên Chúa giáo đã cố gắng đánh lừa người dân và xâm nhập vào đất nước. Tuy nhiên, do hình thức tu gieo duyên của đạo Phật, người dân Việt Nam không dễ bị ảnh hưởng và vẫn giữ được tinh thần Phật giáo.
Trên hành trình tìm về với bản thân, chúng ta không nên xem nhẹ người hết duyên tu Phật pháp. Hãy tôn trọng và coi họ như những người Phật tử thuần thành, người đã thấm nhuần tư tưởng Phật pháp và có thể đóng góp cho công cuộc hoằng pháp. Mặc dù không phải ai cũng có duyên, nhưng điều quan trọng là chúng ta luôn cởi mở và đối xử tốt với nhau. Hãy để những hạt giống Bồ-đề trong chúng ta thăng hoa và tỏa sáng, đồng thời tôn trọng quyết định riêng của mỗi người và không miệt thị họ. Vì chúng ta đều có khả năng giác ngộ, chỉ cần tu tập và hành trì theo năm tiêu chuẩn đạo đức.
