Người xuất gia, cho dù ở chùa hay tại gia, thường sử dụng các pháp khí và pháp phục để tụng kinh, bái sám, và thực hiện các nghi lễ. Cùng với thời gian và không gian, việc sử dụng chúng phải tuân thủ nguyên tắc đúng đắn và linh hoạt. Ví dụ, khi cúng hương, ta có thể nghe thấy những giai điệu hài hòa, tuyệt vời khi được trình bày một cách tinh tế. Bài tán hương chính là một bài thơ trong Phật pháp, được phổ nhạc thiền điệu.
Âm nhạc trong Phật giáo phản ánh cuộc sống an lành, tĩnh lặng và tinh khiết của tâm hồn. Nội tâm trở nên bình tĩnh và hạnh phúc, trong khi bên ngoài trở nên thanh thoát và trong sáng. Âm nhạc Phật giáo đã thấm nhuần tinh thần thoát tục và siêu phàm, không còn bị vướng mắc bởi sự đau khổ và lo toan.
Lễ nhạc Phật giáo thường sử dụng các pháp khí sau:
1. Chuông:
-
Chuông Đại hồng chung: Đánh vào đầu ngày và gần buổi sáng để nhắc nhở về sự tạm thời của cuộc sống và khuyến khích tu hành.
-
Chuông Bảo chúng: Dùng để báo tin trong các buổi họp, lễ trai, chấp tác và bái sám trong tự viện.
-
Chuông gia trì: Sử dụng trong tụng kinh bái sám và để báo hiệu sắp kết thúc đoạn kinh hoặc câu niệm Phật.
2. Trống:
-
Trống lớn: Dùng trong các dịp lễ lớn và biểu trưng cho chánh pháp. Khi nghe tiếng trống chánh pháp, tội chướng được giảm bớt và chúng ta được giải thoát vào cảnh giới an lạc.
-
Trống tiểu: Thường dùng trong việc tụng kinh hàng ngày và trong các buổi hòa âm. Việc đánh trống tiểu khó hơn trống lớn và yêu cầu nhiều kỹ năng.
3. Mõ:
Dùng để thức tỉnh tâm hồn con người và chúng hữu tình khỏi tình trạng mê muội và u trầm.
4. Bảng và Khánh:
Được sử dụng như hiệu lệnh trong các buổi học, tụng kinh, thọ trai và chấp tác.
5. Ý:
Y là loại trang phục của chư Tăng. Người đã thọ giới mới được mặc Y, với nhiều bậc khác nhau.
6. Bát:
Trong kinh Phật bổn hạnh có đề cập đến câu chuyện về bốn cái bát. Các vị thiên vương đã đem tặng bốn cái bát bằng vàng cho đức Phật, nhưng ông không chấp nhận. Cuối cùng, ông nhận được bốn cái bát bằng đá, và rất vui mừng.
7. Tích trượng:
Dùng để thông báo khi người xử dụng đến thăm nhà ai. Đường kính của tích trượng vừa đủ cho vòng tay.
8. Đãy lọc nước:
Được sử dụng để lọc nước khi uống, để tránh vi phạm tội ăn thịt chúng sanh.
9. Ngọa Cụ:
Dụng cụ dùng để ngồi nằm và thường được người xuất gia sử dụng hàng ngày.
Pháp khí và pháp phục không chỉ có tác dụng trong các nghi lễ Phật giáo, mà còn mang đến sự tĩnh tại và ý nghĩa sâu sắc cho cuộc sống của những người xuất gia.
